در گفتگوی ویژه خبری وضعیت تولید و صادرات محصولات پتروشیمی با حضور مهدوی رئیس انجمن صنفی کارفرمایی صنعت پتروشیمی و علیرضایی رئیس اداره پتروشیمی وزارت صمت بحث و بررسی شد.
ارزش تولید و صادرات محصولات پتروشیمی چقدر است؟
مهدوی: صنعت پتروشیمی علی رغم تحریم ها و جنگ اقتصادی رو به جلو در حرکت است.
در ۶ ماهه ۱۴۰۰ ما ۳۸ میلیون و ۶۶۰ هزار تن تولید محصولات پتروشیمی داشتیم که ۶ ماهه امسال به ۴۱ میلیون و ۵۵۰ هزار تن رسیده و ۷ درصد رشد داشته است. در این مدت میزان صادرات محصولات پتروشیمی از ۱۵ میلیون و ۵۰۰ هزار تن به ۱۵ میلیون ۵۰۰ هزار تن رسیده که ۱۳ درصد رشد داشته است.
ارزش صادرات محصولات پتروشیمی در ۷ ماهه سال قبل ۸ میلیارد و ۳۰۰ میلیون دلار بوده که امسال به ۱۰ میلیارد و ۸۰۰ میلیون دلار رسیده و ۳۰ درصد رشد داشته است.
عرضه ارز ناشی از فروش محصولات پتروشیمی در سامانه نیما بیش از ۷ میلیارد دلار بوده که امسال به بیش از ۸ میلیارد دلار رسیده و ۲۳ درصد افزایش داشته است.
چه چالش و مشکلی در این بخش وجود دارد؟
مهدوی: طبق آمار گمرک در ۶ ماهه امسال صادرات غیر نفتی ۱۳ درصد رشد داشته است که رشد صادرات شرکت های پتروشیمی ۳۸ درصد بوده اما صادرات سایر صادرکنندگان تنها ۲۰۰ میلیون دلار معادل یک درصد رشد داشته است که وزارت صمت باید این موضوع را بررسی کند چرا با وجود رشد عرضه محصولات پتروشیمی در بورس ، رشد صادرات محصولات نهایی کم بوده است.
این ارز آوری بیشتر هم عمدتا به خاطر افزایش قیمت محصولات بوده است این باید پیگیری شود چرا این اتفاق افتاده است که صادرات کالاهای غیر نفتی به غیر از پتروشیمی رشد کمی داشته است.
اکثر محصولات پتروشیمی که به بورس عرضه می شود به کالای نهایی تبدیل شده اما ممکن است بخشی هم قاچاق شود. ۲۲.۵ درصد رشد محصولات پلیمری که به بورس رفته باید به کالای نهایی تبدیل شود و صادرات شود اما میزان صادرات کم است.
وضعیت صادرات پایین دست محصولات پتروشیمی به چه صورتی است؟
علیرضایی: در سال ۹۹ به لحاظ وزنی ۶۰۰ هزار تن صادرات پایین دست محصولات پتروشیمی داشتیم که در سال ۱۴۰۰ به ۷۷۰ هزار تن رسید و ۲۱ درصد افزایش داشت.
ارزش صادرات این محصولات از ۷۷۰ میلیون دلار به یک میلییارد دلار افزایش داشته و ۲۶ درصد رشد داشته است.
در ۶ ماهه سال قبل، ارزش صادرات پایین دست پتروشیمی شامل محصولات نهایی از جمله پلاستیک ۴۰۰ میلیون دلار بوده که ۶ ماهه امسال به ۶۰۰ میلیون دلار افزایش یافته و رشد ۴۸ درصدی داشته است.
در خصوص امکان قاچاق محصولات پتروشیمی پس از عرضه در بورس توضیح دهید.
علیرضایی: آقای مهدوی می گویند میزان صادرات کالا متناسب با عرضه محصولات پتروشیمی در بورس نیست. در مورد صادرات محصولات محدودیت داریم اما بخشی زیادی از معاملات بورسی منجر به صادرات شده به طوری که ۴۸ درصد رشد وزنی صادرات این کالاها را داشتیم.
در مورد امکان قاچاق محصولات، دو ماه اخیر در ستاد مبارزه با قاچاق جلساتی داشتیم. عدد مشخصی در خصوص قاچاق به ما اعلام نشده است.
در راستای این موضوع که مواد اولیه پتروشیمی به دست تولیدکننده واقعی برسد ۳ طرح را اجرا کردیم. نخست خریداران بزرگ پتروشیمی در بورس شناسایی و سهمیه خرید آنها اصلاح شد. دوم کالاهای پتروشیمی کلیه خریداران را پایش کردیم. سوم اجرای طرح افق بوده که طبق آن میزان خرید از بورس شرکت ها بر اساس فاکتور فروش محصولات بررسی شده و اگر کمتر به فروش برسانند سهمیه آنها کم می شود.