دولت سیزدهم در حالی به زودی اولین مرحله از یارانه نقدی را پرداخت خواهد کرد که در هر ماه باید پاسخگوی لیست حدود حدود ۱۳۷ میلیون نفری برای یارانه نقدی و معیشتی باشد که از دولت گذشته تحویل گرفته است.
یکصدوبیست‌وششمین مرحله از یارانه نقدی ۴۵ هزار و ۵۰۰ تومانی ساعت ۲۴ چهارشنبه همزمان با ۲۰ مردادماه به حساب سرپرستان خانوار واریز خواهد شد.
موضع جدی دولت مشخص نیست
پرداخت های یارانه نقدی که ادامه روند ۱۰ سال گذشته است، اکنون بعد از دولت دهم تا دوازدهم، به دولت سیزدهم نیز رسیده است. اما این‌که آیا دولت جدید به این رویه ادامه خواهد داد یا خیر و دست به اصلاحات جدی در این روند معیوب که سراسر هزینه برای دولت است و نتیجه مثبت آن چشمگیر نیست هنوز در ابهام قرار دارد.
به هر حال در مواضع پیش از انتخابات رئیسی و حتی بعد از آن، تاکید قابل توجهی به شیوه پرداخت یارانه در دولت وی نبوده و تا کنون برنامه مشخصی ارائه نکرده است، ولی در هر صورت آنچه که این دولت برای یارانه‌ها در دستور کار دارد دیر یا زود اعلام خواهد شد.
دولت های قبل که برای غربالگری اقدام جدی نکردند
این در شرایطی است که از زمان شروع پرداخت یارانه‌های نقدی از سال ۱۳۸۹ ، مبلغ ۴۵ هزار و ۵۰۰ تومان ثابت بوده و از سویی لیست یارانه‌بگیران به صورت محسوسی تغییر نکرده و غربالگری موثری نشده است؛ به طوری که همواره حدود ۹۵ درصد از ایرانی‌ها در جمع یارانه‌بگیران ۴۵ هزار و ۵۰۰ تومانی قرار داشته‌اند و با وجود چالش‌های بسیاری که از سوی مجلس، کارشناسان و حتی مسئولان دولتی برای غربالگری یارانه‌بگیران وجود داشته تاکنون اقدام محکم و قابل اطمینانی جهت پرداخت هدفمند یارانه انجام نشده است.
دولت یازدهم که در شعارهای انتخاباتی خود بارها از حذف یارانه پردرآمدها و پرداخت هدفمند یارانه‌های نقدس سخن گفته بود در عمل به نتیجه‌ای نرسید و حتی زمانی که ثبت نام مجدد را برای متقاضیان در نظر گرفت در نهایت بازهم بیش از ۷۰ و چند میلیون نفر ثبت نام کرده که به طور حتم در بین آنها افراد غیرنیازمند وجود داشتند و بعد از آن با وجود تکلیف‌های قانون بودجه در چند سال برای حذف سه دهک بالای درآمدی باز هم دولت اقدام جدی انجام نداد و به بهانه این‌که حذف یارانه‌بگیران ممکن است تبعات اجتماعی داشته و افراد نیازمند نیز در بین آنها حذف و آسیب ببینند از غربالگری دست کشید.
دو لیست یارانه تحویل دولت جدید شد
در هر صورت پرداخت یارانه‌های نقدی در دولت گذشته نه تنها براساس قانون پیش نرفت، بلکه یارانه جدیدی تحت عنوان یارانه معیشتی از محل افزایش قیمت بنزین نیز به آن اضافه شده و حدود ۶۰ میلیون نفر از جمع یارانه‌بگیران ۴۵ هزار و ۵۰۰ تومانی نیز این یارانه را دریافت می‌کنند.
براین اساس، دولت رئیسی اکنون در بخش یارانه‌های نقدی لیست بالغ بر ۷۷ میلیون نفری یارانه‌بگیران نقدی ۴۵ هزار و ۵۰۰ تومانی با هزینه حدود ۴۲ هزار میلیارد تومانی در سال و همچنین لیست یارانه‌بگیران معیشتی با حدود ۶۰ میلیون نفر و هزینه سالانه ۳۰ هزار میلیارد تومانی را تحویل گرفته است که در مجموع باید در ماه برای حدود ۱۳۷ میلیون نفر یارانه تامین کند.
۵۰۰ هزار میلیارد رفته است ولی...
به هر صورت طی این سالها تا مرز ۵۰۰ هزار میلیارد تومان بابت همین یارانه های نقدی که در ظاهر رقم چشمگیری نیست پرداخت شده و در برخی مواقع نه تنها این پرداخت موجب شده که سهم بخش های دیگر تعیین شده در قانون از محل درآمد هدفمندی پرداخت نشود بلکه کسری به حدی بوده که به استقراض از بانک مرکزی نیز کشیده است، در این شرایط این انتظار از دولت جدید وجود دارد که بالاخره بعد از حداقل پرداخت یک دهه یارانه غیرنقدی غیرهدفمند و البته در مواردی مغایر با قانون هدفمندی یارانه‌ها در این رابطه اصلاحات اساسی صورت دهد.
