با وجود اینکه ریشه بسیاری از مشکلات تولیدی ایران هم در عواملی همچون کوچک شدن اقتصاد و کاهش حجم تجارت جهانی ناشی از همه گیری ویروس کرونا و البته بی توجهی به مسائلی همچون افزایش بهره وری و کاهش قیمت تمام شده باید جستجو کرد، برخی سعی دارند که بانک ها را مقصر رکود حاکم بر صنایع ایران جلوه دهند.
این در حالی است که دکتر محسن زنگنه عضو کمیسیون برنامه و بودجه مجلس در گفت و گو با نسیم اقتصاد می گوید : بی انصافی است که همه مشکلات مربوط به تعطیلی بنگاه های تولیدی را به گردن بانک ها بیانداریم.
وی افزود: بانک یک نهاد خدمات رسان بوده و در قبال سپرده گذاران خود متعهد است. وقتی تسهیلاتی از طرف بانکی پرداخت می شود باید پیگیری های لازم برای وصول معوقات هم باشد. شکی نیست که بانک باید طلب خود را دریافت کند تا بتواند آن را در اختیار دیگر متقاضیان قرار دهد، شغل ایجاد کند و از تولید حمایت کند.
در غیر این صورت ریسک تامین نقدینگی در بانک ها بالا می رود و به سمت ورشکستگی و تراز منفی پیش می روند.
دکتر زنگنه با تاکید بر نقش مهم بانک ها در تامین سرمایه بخش تولید کشور گفت: در شرایط کنونی باید به عملکرد بانک های دولتی و خصوصی در حمایت از تولید نمره خوب داد.
وی با بیان اینکه نقدهایی هم به نظام بانکی در خصوص سود بالا، بروکراسی اعطای تسهیلات، سفته بازی در بازارها و غیره وارد است، خاطرنشان کرد: بر اساس یک کار پژوهشی، بخش عمده دلایل تعطیلی کارخانجات و بنگاه های تولیدی کسری منابع در گردش است و از آن جایی که این منابع از طریق بانک ها تامین می شوند، بانک ها مقصر می شوند در حال که ایراد اصلی آن به قانون بانکداری بر می گردد که باید اصلاح شود.
نماینده مردم تربت حیدریه ، زاوه و مه ولات در مجلس یازدهم افزود: البته در شرایط کنونی تعییرات قیمت ارز، تورم و مشکلات تامین مواد اولیه و واردات کالا نیز در تعطیلی بنگاه های تولیدی نیز تاثیر دارد.
گفتنی است؛ اخیرا این ادعا مطرح شده که بانک‌ها نه تنها حامی تولید نیستند، بلکه گاه علیه تولید و فعالان اقتصادی نیز اقدام می‌کنند.
به تازگی برخی رسانه ها و به ویژه رسانه ملی با انتشار گزارش هایی به مخاطبان این گونه القا می کنند که بانک ها گویا با «تولید» در کشور عناد دارند و چوب لای چرخ بنگاه های اقتصادی می گذارند. این انتقادها در شرایطی مطرح می شود که آمارهای اعلامی از رشد پرداخت تسهیلات به واحدهای صنعتی حکایت می کند .در پنج ماه نخست امسال بیش از 5 هزار و 60 هزار میلیارد ریال تسهیلات توسط نظام بانکی پرداخت شده است که یک هزار و 559 هزار میلیارد ریال آن به بخش صنعت و معدن و صنایع مرتبط پرداخت شده است. این عدد رشد 71 درصدی نسبت به مدت مشابه سال قبل نشان می دهد که بسیار چشمگیر است. از این مبلغ یک هزار و 200 هزار میلیارد ریالش به عنوان سرمایه در گردش به واحدها پرداخت شده و در واقع 77 درصد کل تسهیلات پرداختی به واحدهای صنعتی و معدنی مربوط به این بخش بوده است. اگر حمایت بانک ها از این بنگاه های اقتصادی نبود، با توجه به اعمال تحریم و شیوع بیماری کرونا، بدون شک بحران در این حوزه رخ می داد.
جدای از این نقش بانک ها در کاهش اثرات مالی همه گیری ویروس کرونا در بخش های مختلف هم چشم گیر بود .به طوری که شاهد بودیم در مدت بسیار کوتاهی کمک یک میلیون تومانی به حساب مردم واریز شد. از سوی دیگر صنوف آسیب دیده از کرونا نیز مشمول دریافت تسهیلات بانکی شدند. آنگونه که آمارها نشان می دهد تاکنون بیش از 60 درصد اصناف تسهیلات خود را دریافت کرده و مابقی نیز در زمان مقرر این منابع را دریافت خواهند کرد.
تامین مالی بسیاری از پروژه های بزرگ صنعتی که هیچ کنسرسیوم و فعال بخش خصوصی قادر به پوشش هزینه های آن نیست از دیگر اقدامات نظام بانکی برای رشد اقتصادی و شکوفایی و جهش تولید است که نمی توان چشم روی آن بست.
با این اوصاف برخلاف آنچه برخی از رسانه های خبری اعلام کرده اند، بانک ها همواره حامی تولید بوده و این نقش حمایت گری در ماه های گذشته بیشتر هم شده است . بی توجهی به تمام اقدامات و خدمات انجام شده توسط نظام بانکی برای حمایت از تولید و صنوف اعتراض برخی از مدیران بانکی را نیز به همراه داشته است.
