دفتر مطالعات اقتصادی مرکز پژوهش های مجلس به تازگی گزارش پایش امنیت سرمایه گذاری در فصول سال ۱۳۹۸ را به تفکیک ۳۱ استان، ۳۸ مؤلفه، ۷ نماگر و ۹ حوزه کسب و کار منتشر کرده است که به بررسی مندرجات آن پرداخته ایم.
امیر سیاح، کارشناس اقتصادی و عضو دفتر مطالعات اقتصادی مرکز پژوهش‌های مجلس در این باره بیان می کند: برای سنجش حس امنیت سرمایه گذاری توسط تولیدکنندگان کشور، یک شاخص وجود دارد که از هفت (۷) زیرشاخص به نام نماگر تشکیل شده که خود نماگر هم از چند زیرشاخص دیگر به نام مؤلفه تشکیل شده است.
سیاح افزود: این زیرشاخص‌ها به دو دسته تقسیم می‌شوند؛ یک دسته آمارهای رسمی منتشر شده توسط نهادهای معتبر (مؤلفه‌های آماری یا Hard Data) است و دسته دیگر از سنجش اداراک فعالان اقتصادی (مؤلفه‌های پیمایشی یا Survey Data) به دست می‌آیند که ترکیب این دو دسته، شاخص امنیت سرمایه گذاری را به دست می‌دهد.
جدول مؤلفه های پیمایشی یا Survey Data
وی همچنین بیان کرد: در سال ۹۵ و ۹۶ مطالعات گسترده‌ای برای تعیین نماگرها و مؤلفه‌های مورد نیاز سنجش شاخص امنیت سرمایه گذاری در ایران انجام شد که ۲۱ مؤلفه و ۷ نماگر برای سنجش اداراک فعالان اقتصادی استخراج شد که تمام فعالان اقتصادی ثبت شده در اتاق‌های اصناف، اتحادیه‌ها و سایر تشکل‌های اقتصادی ثبت شده سراسر کشور به طور فصلی در مورد آن‌ها مورد پرسش قرار می‌گیرند.
عضو مرکز پژوهش‌های مجلس شورای اسلامی در ادامه گفت: در این مطالعه پیمایشی، جامعه هدف مورد مطالعه ما حدود چهارصد هزار فعال اقتصادی با هویت مشخص است؛ برای این که نتایج این مطالعه قابل تعمیم به کل جامعه هدف باشد، در هر فصل حدود ۱۱ هزار نفر باید مورد پرسش قرار بگیرند که برای فصل تابستان ۹۹ تا کنون حدود ۱۰ هزار نفر به پرسشنامه ما پاسخ داده اند که قابل تعمیم به کل کشور نیست به همین دلیل در سال ۹۹ فقط گزارش سال ۹۸ منتشر شده و به زودی فصل تابستان هم منتشر خواهد شد؛ گزارشی که به تازگی منتشر شده مربوط به چهار فصل سال ۹۸ است.
روند تغییرات شاخص امنیت سرمایه گذاری از زمستان ۹۶ تا زمستان ۹۸
پیش بینی بدتر شدن شاخص امنیت سرمایه گذاری در سال ۹۹
وی در مورد این که چگونه با وجود شرایط اقتصادی سخت حاکم در کشور، امنیت سرمایه گذاری سال ۹۸ نسبت به ۹۷ بهبود داشته است بیان کرد: امنیت سرمایه گذاری با محیط کسب و کار کمی متفاوت است یعنی امنیت سرمایه گذاری بیشتر به مؤلفه‌ها و نماگرهای معرفی شده وابسته است؛ در سال ۹۷ امنیت سرمایه گذاری به دلایلی مثل جهش ارزی و تورم غیرقابل پیش بینی (که در سال ۹۹ در حال تکرار است) بسیار پایین بود، اما در سال ۹۸ به دلیل این که این موارد کمی به ثبات رسید، شاخص امنیت سرمایه گذاری کمی بهتر شد و در سال ۹۹، چون شرایط ارز و تورم مجدد دچار مشکلات متعددی شده است، به احتمال بسیار زیاد، شاخص امنیت سرمایه گذاری برای این سال خیلی بدتر خواهد شد.
معرفی خوب‌ها و بدهای امنیت سرمایه گذاری
در این گزارش همچنین استان‌های کشور از نظر امنیت سرمایه گذاری دسته بندی شده اند که در تصویر زیر قابل مشاهده است؛ بر این اساس خراسان جنوبی و یزد امن‌ترین و تهران نیز ناامن‌ترین استان‌ها برای سرمایه گذاری هستند.
تصویر دسته بندی استان‌ها از نظر امنیت سرمایه گذاری
همچنین بررسی دقیق مؤلفه‌های آماری و پیمایشی حاکی از این است که خلف وعده مسئولان و بی ثباتی تصمیمات مدیریتی بیشتر از تحریم‌های به شاخص امنیت سرمایه گذاری در ایران ضربه زده است.
