روز ۱۹ نوامبر که امسال با ۲۸ آبان ماه مصادف شده، روز جهانی پیشگیری از کودک آزاری و منع خشونت با کودکان است. کودک آزاری یکی از پدیدهای جهانی است که به دلایل گوناگون رو به گسترش است. بنا بر آمار سازمان بهداشت جهانی هر سال بیش از ۴۰ میلیون کودک در جهان مورد انواع آزارها قرار می گیرند. در کشور ما نیز کودک آزاری رو به افزایش است.
پیامدهای آسیب زای انواع کودک آزاری به جنبه خاصی از رشد کودک، جسمی یا روانی، محدود نمی شود بلکه اثرات آن تا بزرگ سالی ادامه می یابد و در بسیاری از موارد به چرخه کودک آزاری می انجامد و کودک قربانی آزار در کودکی، به آزارگر در بزرگسالی، تبدیل می شود.
کارشناس مسئول دفتر آسیب های اجتماعی بهزیستی استان اصفهان در گفتگو با صدای سلامت ضمن اشاره به روز جهانی پیشگیری از کودک آزاری و منع خشونت با کودکان گفت: کودک آزاری را می توان آسیب یا تهدید سلامت جسم و روان و یا سعادت و رفاه و بهزیستی کودک به دست والدین یا افرادی که نسبت به او مسئول هستند تعریف نمود..
افسانه میرزائیان افزود: اگر ما یک تقسیم بندی نسبت به آزارهای کودک داشته باشیم می توانیم آن را به آزار جسمی و فیزیکی، آزار کلامی، عاطفی و آزار جنسی دسته بندی کنیم.
وی با اشاره به اهمیت نقش خانواده ها در این موضوعافزود: خانواده اولین مکانی است که کودک می تواند در آن مورد آزار قرار بگیرد پس محل هایی که کودک را برای نگهداری می سپارند، بد سرپرست یا بی سرپرست بودن کودکان و به کار گرفتن آن ها پیش از زمان مناسب در این موضوع نقش دارند.
** نا آگاهی والدین نسبت به مسائل تربیتی فرزند، یکی از عوامل در سوء رفتار
این کارشناس مسئول تصریح کرد: والدین ممکن است به دلایل مختلف کودک خود را مورد سوء رفتار قرار دهند که یکی از دلایل آن ها نا آگاهی والدین نسبت به مسائل تربیتی فرزند است.
میرزائیان ادامه داد: پدر و مادر گاهی انتظارات غیر واقعی از فرزند خود دارند و یا در بیشتر اوقات نسبت به درک نیازهای کودک سهل انگاری داشته باشند.
وی به نقش محیط های اجتماعی در موضوع کودک آزاری اشاره و گفت: کودک ممکن است در محیط مدرسه و یا در محل نگهداری مورد سوء رفتار قرار بگیرد که باید بصورت جدی مورد توجه باشد.
کارشناس مسئول دفتر آسیب های اجتماعی بهزیستی استان اصفهان اذعان کرد: گاهی آزار کودک توسط والدین تعمدی نیست و با تفکر قدیمی اینکه ما صاحب اختیار فرزند خود هستیم، می توانیم هر رفتاری با او داشته باشیم.
میرزائیان با بیان این که هر تغییر نگرشی در جامعه نیازمند فرهنگ سازی است، خاطرنشان کرد: هر شخصی در اجتماع مسئول است و مدارس، فرهنگ سراها، مجامع عمومی، رسانه ها و جراید وظیفه دارند در این موضوع مهم آگاه سازی کنند تا والدین در نوع رفتار با فرزند خود دقت بیشتری داشته باشند.
** کودکان قربانی آزار، در بزرگ سالی آزارگر می شوند
وی افزود: اعتقاد ما بر این است کسی که در کودکی مورد آزار قرار بگیرد در بزرگسالی به یک فرد آزار دهنده تبدیل خواهد شد.
کارشناس مسئول دفتر آسیب های اجتماعی بهزیستی تصریح کرد: اگر میزان آزاری که کودک دیده خیلی شدید باشد و یا مورد سوء استفاده های مختلف قرار گرفته باشد قطعاً باید نگران آینده و مشکلات او باشیم. ما باید تلاش کنیم تا کودکان در شرایط متعادل رشد کنند و به بلوغ کافی برسند.
میرزائیان با اشاره به فعالیت های اورژانس اجتماعی، اظهار کرد: کودک آزاری یکی از آسیب های اجتماعی است و اورژانس اجتماعی با هدف کاهش آسیب های اجتماعی راه اندازی شده که خط ۱۲۳ بصورت شبانه روزی مشغول فعالیت هستند.
کارشناس بهزیستی ادامه داد: در صورتی که همکار پاسخگوی خط ما تشخیص به مداخله سریع بدهد، بلافاصله اورژانس اجتماعی سیار که شامل یک تیم مددکار به همراه روان شناس اعزام می شوند.
وی اذعان داشت: در این موارد پدر و مادر به جلسات مشاوره دعوت می شوند و یا اگر شرایط بسیار حاد شود که نیاز به جداسازی باشد، با دستور مقام قضایی و گزارش مددکار این کار انجام می شود.
**آمار خشونت های خانگی در کشور رو به افزایش است
کارشناس مسئول دفتر آسیب های اجتماعی بهزیستی استان اصفهان در بخش دیگری از گفتگوی خود با صدای سلامت با بیان این که متأسفانه آمار خشونت های خانگی در کشور رو به افزایش است؛ گفت: کودک آزاری یکی از این آمار بوده که نسبت به سال گذشته افزایش داشته است.
میرزائیان افزود: ما با راه اندازی اورژانس اجتماعی قدم مثبتی برداشته ایم تا حداقل این اورژانس شناخته شود و ارتباط مؤثری برای گروه هدف خود داشته باشد.
وی در مورد آمار کودک آزاری در اصفهان، بیان داشت: در شش ماهه اول سال تماس هایی که با خط ۱۲۳ گرفته شده و مرتبط با کودک آزاری بوده است شامل ۴۲۱ مورد که ۲۲۲ دختر و ۱۹۹ پسر بوده اند، ثبت شده است.
این کارشناس افزود: بالاترین علت در کودک آزاری غفلت و خوشبختانه آزار جنسی کمترین دلیل بوده است.
وی ضمن بیان این که در دو موضوع کودک آزاری شاهد افزایش هستیم، خاطر نشان کرد: یکی از اصلی ترین دلایل افزایش این مورد افزایش اعتیاد و مصرف مواد مخدر است که موجب شده شدت کودک آزاری و تعداد آن افزایش یابد.
افسانه میرزائیان تصریح کرد: در حال حاضر حدود ۳۷ خانه کودک و نوجوان در استان در حال فعالیت هستند که محل نگهداری کودکان بی سرپرست و بد سرپرستی که عدم صلاحیت والدین توسط مقام قضایی گرفته شده است.
**ما معتقد به جداسازی کودکان از خانواده ها نیستیم
کارشناس مسئول دفتر آسیب های اجتماعی بهزیستی استان در تشریح این موضوع که قصد بهزیستی در مرحله اول جداسازی کودک از خانواده نیست؛ گفت: اگر وضعیت کودک در مرحله خطر باشد و در محیط خانواده به او آسیب برسد و والدین یا کسانی که از کودک نگهداری می کنند صلاحیت نداشته باشند با دستور قضایی به خانه های کودک و نوجوان سپرده می شوند.
میرزائیان به برنامه های بهزیستی استان اصفهان برای آموزش همگانی موضوع کودک آزاری اشاره داشت و خاطرنشان کرد: برگزاری همایش ها در سطح استان و آموزش هایی که در مرکز اورژانس اجتماعی به مراجعین داده می شود بخشی از فعالیت های ما است.
وی در پایان تصریح کرد: با مدارس و بیمارستان های استان در ارتباط هستیم تا اگر موردی از کودک آزاری مشاهده کردند به ما اطلاع دهند.
