آموزش و آشنایی بنیادی با اصول فوتبال بخش زیادی از روند رشد و پیشرفت هر بازیکن را تشکیل میدهد، موضوعی که در سالهای اخیر برای تصمیم گیرندگان فوتبال در ایران یک دغدغه بزرگ است.
تقریبا از سال گذشته باشگاههای فوتبال آران و بیدگل اقدام به ایجاد مدارس فوتبال برای آموزش تیمهای پایه کردند. در این سالها که فوتبال آران و بیدگل بیش از یک دهه از دوران طلایی خود فاصله گرفته است، گویا آموزش پایه در صدر برنامههای باشگاهها قرار گرفته و همگان به تربیت بازیکنان مستعد برای تیمهای بزرگسال خود میاندیشند.
اما مدارس فوتبال حکم خشت اولی را دارند که چون کج نهاده شود، دیوار آن تا ثریا کج و معوج بالا خواهد رفت و دود آن به چشم فوتبال ایران، لیگها و تیمهای ملی میرود. در این گزارش نگاهی به فعالیت مدارس فوتبال آران و بیدگل خواهیم داشت و وضعیت کیفی آنها را بررسی خواهیم کرد.
فوتبال فقط در تابستان
به طور کلی مدارس فوتبال دو نوع هستند: مدارس فصلی و مدارس دائمی. اما تعداد مدارس دائمی در فوتبال آران و بیدگل اندک است و معدود برنامههای آموزشی فوتبال به صورت سازمانیافته در شهرستان در تمام طول سال مشغول به کار هستند.
در بخش مدارس فوتبال فصلی، اوج کار این مدارس در تابستان است که تعطیلی مدارس خانوادهها را به فکر پر کردن اوقات فراغت فرزندان خود میاندازد. به اعتقاد بیشتر خانوادهها، فصل تابستان فرصت خوبی برای یادگیری یک رشته ورزشی چون فوتبال است. غافل از اینکه آموزش مقطعی هرگز مسیری به سوی موفقیت در پی نخواهد داشت. مگر اینکه آینده فوتبالی برای یک فوتبال آموز نونهال برای خانواده وی اهمیتی نداشته باشد و والدین تنها هدف خود از حضور فرزندشان در مدرسه فوتبال را پر کردن وقت وی قرار دهند نه چیز دیگری.
جیبهای پرپول صاحبان مدارس فوتبال
معمولا ثبت نام در مدارس فوتبال نیازمند پرداخت مبلغی به عنوان شهریه است. به طور استاندارد یک ترم مدرسه فوتبال شامل ۲۴ جلسه تمرین است و مدارس فوتبال بابت این ترم تابستانی مبلغی را دریافت میکنند که با توجه به نوع خدمات، اندکی با هم تفاوت دارند.
در سالهای اخیر چالش بزرگی به نام منفعتطلبی سبب شده دیگر اهداف راه اندازی مدارس فوتبال تحت الشعاع قرار گیرد. در گذشته در آستانه آغاز تابستان، هر کسی که امکانات لازم را در اختیار خود میدید اقدام به راه اندازی تیمهای فوتبال در مناطق و محلههای مختلف میکرد بدون اینکه خبری از اخذ مجوز باشد و طبیعتا در چنین شرایطی کسی به دنبال نظارت بر حسن آموزش و کیفیت کار این تیمها نبود.
کیفیت کجای کار است؟
مهمترین موضوع در مدارس فوتبال ، کیفیت آموزش است. فوتبال آموز نونهال در بدو آموزش خود هر آن چه را که از فوتبال فرا بگیرد تا پایان عمر ورزشی خود به کار میبندد و در ذهن خود خواهد داشت. آموزشهای اولیه فوتبال که پایه و اساس تمرینات پیچیده هستند و ذهن فوتبالآموز را برای توسعه سطح فوتبال در آینده آماده میکنند در موقعیتی بسیار حساس برای یک فوتبال آموز قرار دارند. البته در کنار تخصص مربیان، شرایط سخت افزاری مدارس فوتبال نیز تاثیری مستقیم بر کیفیت آموزش دارد.
یک زمین چمن مصنوعی کوچک یا یک سالن ورزشی را تصور کنید که در آن تعداد زیادی فوتبال آموز برای آموزش جمع شدهاند و قرار است در زمانی حدود ۹۰ دقیقه به طور مفید و موثر تحت آموزش قرار بگیرند. بدون تردید هیچ عقل سلیمی انتظار کیفیت آموزش در این شرایط محیطی و با تعداد بالا و غیر استاندارد فوتبال آموزان را ندارد. این مشکلی است که در سالهای اخیر به وضوح در مدارس فوتبال سطح آران و بیدگل دیده شده است.
گرچه افزایش تعداد مدارس فوتبال در شهرستان سبب افزایش رقابت میشود اما کیفیت نباید فدای هر گزینه دیگری شود. کیفیتی که اگر از آموزش فوتبال رخت بر بندد باید منتظر لیگهایی بیکیفیت و آیندهای مبهم برای فوتبال شهرستان باشیم که نه تنها دوران طلایی را باز نخواهد گرداند، بلکه روند رو به رشد فعلی را نیز مختل خواهد کرد.
آن طور که به نظر میرسد، زمینهای خاکی و کوچههای باریک و توپهای پلاستیکی از تربیت بازیکن بازنشسته شدهاند و نوبت به مدارس فوتبال رسیده است.
مدارسی که اغلب سطح کیفی پایینی در آموزش دارند و امیدی به یافتن استعدادها و تربیت بازیکنان سطح بالا از آنان نمی رود. با این وجود اخذ تعهدات فنی از مدارس فوتبال، نظارت بر میزان شهریهی دریافتی و تناسب آن با نوخ خدمات، تمرینات و امکانات مدرسه میتواند در بهبود وضعیت این مدارس موثر باشد. امری که اخیرا هیأت فوتبال شهرستان برای آن اقداماتی انجام داده است و باید منتظر ماند و در سالهای آینده، نتیجهاش را به نظاره نشست.