دانشمندان و پژوهشگران بین المللی ژنومهای بیش از ۴۷ هزار نمونه مختلف ویروس، که باعث ابتلا به کووید-۱۹ میشود را در ماه ژانویه بررسی کردند.
اخبار اجتماعی - این محققان در حال بررسی ویروسی هستند که کووید-۱۹ را ایجاد کرده و همچنین به دنبال تغییرات ژنتیکی که میتواند واکسن را بی اثر جلوه دهد هستند اما تاکنون به هیچ نتیجه قطعی نرسیدهاند.
اِماهودکروفت، اپیدمیولوژیک مولکولی در دانشگاه بازل سوئیس میگوید: از نظر من هیچ چیز نگران کنندهای تاکنون در نحوه جهش کرونا ویروس یا سرعت جهش آن وجود ندارد، من فکر نمیکنم در کوتاه مدت مسئله تغییر جهش ژنوم ویروس کرونا برای ما مشکلساز شود.
تغییرات اندک ژنوم، تاثیری در تولید واکسن ویروس کرونا نخواهد داشت
پیتر تیلن، دانشمند و ژنتیکدان ارشد آزمایشگاه فیزیک کاربردی جان هاپکینز درباره تغییر ژنوم ویروس کرونا میگوید: تا به امروز تعداد جهشهای ایجاد شده بین ۴ تا ۱۰ تفاوت ژنتیکی در سویههای ویروس کرونا بوده است، که این تغییرات اندک تاثیری در تولید واکسن ویروس کرونا نخواهد داشت. تحقیقات نشان میدهد با وجود اینکه این ویروس تعداد زیادی از مردم را مبتلا کرده است، اما تعداد جهشهایش نسبتا کم بوده و به نظر میرسد یک واکسن منفرد میتواند بزودی باعث پیشگیری ویروس کرونا شود که دیگر نیازی به ساخت واکسن جدید در هر سال نیست.
تیلن میگوید: امروز ما تعداد بسیار زیادی از ژنوم ک رونا ویروس را داریم که به پایگاه دادههای بین المللی ارسال شده اند و ژنومهای جدید هم هر روز توسط تیمهایی از دانشمندان از سراسر جهان به این پایگاه اضافه میشوند.
او میافزاید: ما در اطلاعات به دست آمده به دنبال شباهت بین ژنوم ویروسی که برای اولین بار پدید آمده است با ژنومهای که امروز در اختیار داریم هستیم و میخواهیم اگر تغییری در ژنوم به وجود آمده است را مورد بررسی قرار دهیم.
باوجود تغییرات اندک در ژنوم ویروس کرونا، همچنان نگرانیهایی در مورد تغییر جهش این ویروس وجود دارد، زیرا SARS-CoV-۲ نوعی ویروس است که قادر به تغییر سریع ژنهای کووید-۱۹ هستند، اما برخلاف بسیاری از ویروسهای مشابه، ویروس کرونا از یک سیستم تصحیح استفاده میکند تا هنگام شروع تولید نسخههایی از خودش، خطایی در کد ژنتیکی بگیرد.
این ژنتیکدان ادامه میدهد: اگر این ویروس در کد ژنتیکی خود چیزی غیرعادی یا جدید مشاهده کند، اجازه تولید آن را نمیدهد و همه این موضوعات تولیدکنندگان واکسن را امیدوارتر از پیش کرده است. اهداف ساخت و تولید واکسنها به همان شکل اولیه که در ژانویه طراحی کرده بودیم، باقی میمانند.
تیلن میگوید: تغییرات احتمالی ژنوم ویروس کرونا در صورت ایجاد در یک محل خاص اتفاق میفتد و این محل خاص میتواند مکانهای ژنتیکی که بر روی پروتئین سنبله تأثیر میگذارند، باشد که این خود نگران کننده است. (پروتئین سنبله که دانشمندان نخستین بار توسط میکروسکوپ الکترونی در یک ویروس کرونا مشاهده کردند و در آن یک پروتئین فعال تاجی شکل را دیدند).
غیرفعال کردن پروتئین تاج خورشیدی، ویروس کرونا را از پا در میآورد
محققان بر این باورند که با هدف گیری و غیرفعال کردن پروتئین سنبله میتوانند ویروس کرونا را از پا در آورند. پروتئینهای سنبله همان تاجهایی شبیه به پیاز روی ویروس کرونا هستند که به سلولهای سالم میچسبند و آنها را آلوده میکنند. در واقع پروتئینهای سنبله مشخصه ویژه ویروس کووید ۱۹ هستند. واکسنهای کرونا ویروس که اکنون توسط کشورهای مختلف در دست تهیه است، برای اثربخشی به صورتی طراحی شدهاند تا سیستم ایمنی بدن آموزش مقابله با پروتئین سنبله را داشته باشد و بتواند با آن مبارزه کند.
به گفته او این یک استراتژی خوب است و امید میرود تا نتیجه مثبتی به همراه داشته باشد.
این دانشمند میگوید: اهداف طراحی واکسن ها امروز به همان صورتی باقی میمانند که ما آنها را در ژانویه طراحی کرده بودیم.
خوشبختانه ویروس کرونا تا به امروز برخلاف دیگر ویروسها که در گذشته به وجود آمده و شناخته شدهاند، متفاوت است به طوری که ویروسهای دیگر سال به سال ژنوم آنها تغییر میکند و همین امر باعث میشود تا اثرگذاری واکسن و داروهای تولید شده برای آنها کاهش پیدا کند، برای مثال آنفلوانزا دائماً پروتئینهای سطح خود را تغییر میدهد و این باعث میشود که سالانه واکسن مربوط به این بیماری نیاز به تغییر داشته باشد.
احتمال شباهت ژنوم ویروس کرونا باآنفلوانزا و سرخک
هودکروفت هم در این باره میگوید: آنفلوانزا واقعاً عاشق تغییر است و به همین دلیل میتوانیم بگوییم واکسن این ویروس از فصلی به فصلی دیگر متغییر است. اما ویروسی مانند سرخک که ژنوم آن طی سالها نسبتاً پایدار مانده است و وقتی واکسن این بیماری را به فرزندانمان در دوران کودکی تزریق میکنیم باعث میشود یک سیستم ایمنی بسیار قوی در برابر ویروس سرخک داشته باشند و برای یک عمر بدون نگرانی از مبتلا به آن زندگی کنند.
او افزود: بررسیها درمورد ویروس کرونا تا به امروز نشان میدهد که این ویروس چیزی بین آنفلوانزا و سرخک است.
هودکروفت ادامه داد: امیدواریم تا بزودی داروی درمان کرونا را پیدا کنیم. اما سوال بزرگ این است که داروی کشف شده همان واکسنی است که یک بار میزنیم و دیگر به کرونا مبتلا نمیشویم یا تغییرات ژنوم اجازه اینکار را نمیدهد و ما مجبوریم هر دو سال یک بار آن را تزریق کنیم.
او گفت: دانشمندان از اینکه ویروس کرونا جدید است یا نه هنوز مطمئن نیستند و نتوانسته ایم تنوع کامل جهش ویروس را در افراد مختلف ببینیم و باید با بررسی جهشهای مختلف در جامعه آماری زیاد از این ویروس درموردش نظر دهیم. زمان در دست ما نیست که به آن سرعت ببخشیم و فقط باید منتظر بمانیم تا ببینیم چه اتفاقی میافتد.
در حال حاضر، دانشمندان و پژوهشگران تولید واکسن باید با بررسی بیشتر بر روی ژنومهای مختلف از ویروس کرونا، ثابت کنند که میتوانند واکسنهایی تولید کنند که ایمن و مؤثر باشند و باید این اطمینان را هم بدهند که بعد از کشف این دارو بتوانند مقدار انبوهی از آن را تولید کنند.