اواخر بهمن سال گذشته بود که پای ویروس کرونا به کشور باز شد و زندگی همه را تحت تأثیر قرار داد؛ مدارس نیز از این قاعده مستثنی نبود و با ورود کرونا به کشور، برای پیشگیری از ابتلا به این بیماری، مدارس تعطیل شد.
اخبار اجتماعی- دانشآموزان با ورود کرونا به کشور تجربه یک تعطیلی طولانیمدت را داشتند. تعطیلی که باقیمانده سال تحصیلی را دربرگرفت و تا امتحانات کشیده شد؛ البته مسؤولان وزارت آموزش و پرورش فرصت یکماهه بازگشایی مدارس را پیشبینی کردند تا دانشآموزان رفع اشکال کنند، اما خبری از حضور دانشآموزان در مدارس نبود و تنها تعداد اندکی از دانشآموزان چند باری به مدرسه رفتند.
کرونا با شکلها و شمایل مختلف و ویژگیهای متفاوت در این مدت خود را نشان داده است و براساس نظر کارشناسان و متخصصان سلامت، لزوم رعایت نکات بهداشتی، فاصله اجتماعی و همچنین استفاده از ماسک ضروری است.
زالی فرمانده ستاد مقابله با کرونا در کلانشهر تهران با بیان اینکه بیماری کرونا یک رخداد صرفا بیولوژیک نیست، اظهار کرد: «این بیماری مولفه های متعددی اعم از سیاسی، اقتصادی، اجتماعی و فرهنگی دارد که سیمای آن را به سیمایی چند وجهی تبدیل کرده است».
وی ادامه داد: «این وجوه تفاوتهای چشمگیری را در بیماری کرونا در مقایسه با سایر بیماریهایی که در گذشته به عنوان بیماری فراگیر وجود داشته اند، ایجاد کرده است؛ حتی اسلاف این ویروس از جمله سارس و مرس نیز چنین تغییرات اجتماعی و اقتصادی را به وجود نیاوردند و آنچه که امروز به عنوان رخدادهای متعاقب کرونا در عرصه اجتماعی، امنیتی، سیاسی و فرهنگی وجود دارد، مسائلی کاملا بدیع و نوظهورند».
فرمانده ستاد مقابله با کرونا در کلانشهر تهران با اشاره به پیچیدگیهای ابعاد بیماری کرونا و شناخت محدود بشر نسبت به آن، گفت: «بسیاری از گمانه زنیها از قبیل اثر تغییرات اقلیمی در افول ویروس نقش برآب شد و کماکان با شرایطی شبیه به روزهای آغازین در تقابل با این ویروس قرار داریم».
کارشناسان سلامت بر این باورند که تنها عامل پیشگیری از کرونا رعایت نکات بهداشتی است؛ وزارت آموزش و پرورش دارای معاونتی به نام معاونت تربیتبدنی و سلامت است که این معاونت، یک ادارهکل به نام دفتر سلامت و تندرستی دارد که وظیفه رصد و پیشبینی برنامههای متناسب با سلامت دانشآموزان را برعهده دارد.
از جمله وظایف دفتر سلامت و تندرستی آموزش و پرورش شامل «بررسی وضعیت موجود، مطلوب و موثر بر ارتقای سلامت جسمانی دانشآموزان»، «برنامهریزی و آموزش سلامت در جهت ارتقای شیوههای زندگی سالم و سواد بهداشتی از طریق برنامهریزی درسی رسمی و غیر رسمی دانشآموزان و گروههای مخاطب»، «تحقیق و بررسیهای مطالعاتی در جهت ارزیابی ابعاد مختلف موثر بر سلامت جسمانی دانشآموزان»، «برنامهریزی و اجرا و هدایت فعالیتهای مختلف موثر بر سلامت جسمانی دانشآموزان براساس خط مشیهای مندرج در برنامه کلان سلامت» و «تعیین ضوابط اجرایی فعالیتهای مربیان و کارشناسان بهداشت مدارس» است.
از دیگر وظایف این دفتر میتوان به «اقدام در جهت تأمین و تربیت و ساماندهی نیروی انسانی مورد نیاز بهداشت مدارس»، «برنامهریزی در جهت بهبود وضعیت تغذیه دانشآموزان از طریق نظارت، فرهنگ سازی و مداخلات موثر»، «برنامهریزی در جهت بهبود وضعیت بهداشت محیط مدارس و ایمنی از طریق نظارت، فرهنگ سازی و مداخلات همگرا با سازمانهای مربوطه»، «برنامهریزی در جهت توسعه زیرساختهای بهداشتی مدارس از قبیل پایگاههای سلامت، اطاق بهداشت ، پایگاه تغذیه سالم و...»، «توانمندسازی دانشآموزان از طریق آموزش مفاهیم سلامت و عوامل اجتماعی موثر بر سلامت، مبانی حقوق کودک و سلامت نوجوانی» و «برنامهریزی و برگزاری گردهمایی و کارگاههای آموزشی جهت اجرایی شدن فعالیتهای دفتر» اشاره کرد.
همچنین این وظایف شامل «برنامهریزی در جهت آموزش و پیشگیری از بیماریهای واگیر و غیرواگیر و بیماریهای نوپدید (HIV)/ ایدز»، «اهتمام در جهت ایجاد نگرش مثبت در دانش آموزان نسبت به اهمیت حفظ محیط زیست و مهارتهای زیست محیطی»، «برنامهریزی در جهت تهیه وسایل کمک آموزشی در آموزش سلامت»، «رصد و برنامههای غربالگری وضعیت جسمانی دانشآموزان در قالب شناسنامه سلامت با همکاری نهادهای موثر»، «هماهنگی، برنامهریزی و حمایت در جهت تسهیل ارجاع و پیگیری موارد درمانی به ویژه در دانشآموزان بیبضاعت»، «برنامههای هماهنگ آموزش سلامت به دانشآموزان، کارکنان، و اولیاء»، «برنامههای نظارتی ـ توجیهی و آموزشی عوامل تحت مجموعه از طریق بازدیدهای استانی» و «صدور دستورالعملهای لازم به منظور هماهنگ کردن فعالیتهای مقتضی» است.
همانطور که میبینید وظایفی در این دفتر آورده شده است که در شرایط بحران کرونا میتواند عمل به آنها، بسیار در ایمنسازی و امنیت سلامت دانشآموزان مؤثر باشد.
هفته اول خرداد بود که چارت ادارات کل آموزش و پرورش استانها ابلاغ شد و حالا خبرهایی به گوش میرسد مبنی بر اینکه کارشناس سلامت در برخی از این ادارات تعدیل شدهاند. در این راستا به سراغ محمد محسنبیگی مدیرکل دفتر سلامت و تندرستی وزارت آموزش و پرورش رفتیم و از وی در خصوص این موضوع اطلاعاتی گرفتیم.
وی در پاسخ به این پرسش که «گزارشهایی از استانها داریم که پستهای سلامت کارشناسان استانها حذف شده است و خانوادهها دچار نگرانی شدهاند، آیا این موضوع صحت دارد؟»، گفت: «متأسفانه در بعضی از استانها، مدیران کل آموزش و پرورش در جهت تعدیل نیروهای کارشناسی اقدام به حذف یکی از دو کارشناسی موجود سلامت آموزش و پرورش استانها کردند که این موضوع نگرانیهایی را ایجاد کرده است».
وی ادامه داد: «با توجه به دغدغه در حوزه سلامت و وجود کرونا و اینکه احتمال تداوم آن وجود دارد، نه تنها پستهای سلامت نباید حذف شوند، بلکه باید افزایش پیدا کنند».
محسنبیگی تصریح کرد: «در حال حاضر در هر استان دو کارشناس سلامت در سطح ادارات کل وجود دارد و اگر قرار باشد یکی از این کارشناسان حذف شود، اجرای برنامه سلامت با مشکلاتی مواجه میشود و ما مجبوریم که برخی از برنامههایمان را تعطیل کنیم».
به نظر میآید در شرایط کرونا و وقتی هنوز هشدارها درباره لزوم توجه به سلامت مطرح است، نباید دفتر سلامت در سیبل تعدیلها و تغییرات ساختاری قرار میگرفت و باید هرچه سریعتر مسؤولان آموزش و پرورش و در رأس آن آقای وزیر، تدبیر کنند.