خیابان‌های پایتخت مملو از خودروهای شخصی و پیاده‌راه‌ها پر از جمعیت شده است. گمان می‌کنی کرونا رفته ولی آمار چیز دیگریست. اکثر مشاغل و صنوف باز هستند و مردم در حال رفت و آمد. هر چند خوشبختانه آمار مبتلایان و متوفیان طبق اعلام وزارت بهداشت اندکی کاهش یافته و سرعت آن کم شده ولی هنوز این بیماری منحوس در حال قربانی گرفتن است.
اخبار اجتماعی-امروز ششم اردیبهشت، اولین روز از ماه رمضان و ۶۷ روز از شناسایی اولین موارد ابتلا به کرونا می‌گذرد، مجموع بیماران کووید ۱۹ در حال حاضر به بیش از ۸۸ هزار نفر در کشور رسیده و آمار جان باختگان نیز از ۵۵۷۰ هزار نفر گذشته است.
کارشناسان و مسؤولان حوزه سلامت در جهان همچنان بر رعایت فاصله اجتماعی تأکید دارند و توجه نکردن به این موضوع را از دلایل شیوع کرونا می‌دانند.
در حال حاضر دستفروشان مشابه قبل بروز و شیوع کرونا در پاتوق‌های خود از جمله سه راه جمهوری و چهارراه ولی‌عصر(عج)حاضر شده و برخی از مردم هم که از مشتریان همیشگی آنها هستند، از بازگشت مجدد دستفروشان استقبال کرده‌اند. در میان رفت و آمدهای شهروندان طی روزهای گذشته جهت حاضر شدن در ادارات و محل‌های کار یا خرید برای تأمین مایحتاج زندگی، حضور دستفروشان به ویژه در مرکز شهر، صدای کارشناسان بهداشتی و شورای شهری‌ها را درآورده و در مورد احتمال انتقال کرونا در محل تجمع بساط‌گستران، زنگ هشدار به صدا درآمده است.
دستفروشان از جمله دغدغه‌های کلانشهر تهران است که ساماندهی آنها نه تنها در بحبوحه کرونا با شکست مواجه شده بلکه پیش از آن هم مدیریت شهری موفقیت چندانی در این زمینه نداشت و هرچند وقت یک‌بار هم اعضای شورای شهر در این مورد به شهرداران تهران از جمله حناچی تذکر داده‌اند.
اقدامات موقتی به طور مثال ممنوعیت پهن‌کردن بساط دستفروشان در محل‌هایی مانند تجریش و چهارراه ولی‌عصر(عج) طی چندین ماه و چراغ سبز دوباره برای فعالیتشان، نمونه‌هایی از سیاست‌های یک بام و دوهوای شهرداری در این زمینه است.
ساماندهی دستفروشان بدون همکاری ناجا امکان پذیر نیست
درباره فعالیت دستفروشان در مرکز شهر به سراغ کورش خرد، معاون شهردار منطقه ۱۱ تهران رفتیم. وی درباره این موضوع گفت: ساماندهی دستفروشان یک اقدام مشترک با دستگاه انتظامی و قضایی محسوب می‌شود و با توجه به مأموریت‌های نیروی انتظامی امکان انجام این مسأله از ساعت 8 شب به بعد وجود ندارد چرا که در صورت نبود نیروهای انتظامی اگر عوامل شهری به تنهایی اقدامی انجام دهند ممکن است درگیری یا نزاع صورت گیرد.
وی افزود: در طول روز تیم‌های مشترک شهرداری و نیروی انتظامی سطح خیابان را رصد می‌کنند ولی باید توجه داشت که اگر برخورد قهری انجام گیرد منجر به درگیری و بروز حساسیت‌های اجتماعی خواهد شد لذا تلاش کرده‌ایم از طریق روش‌های ارشادی موضوع را پیگیری کنیم و برخورد قهری حتماً حضور نیروی انتظامی را لازم دارد.
معاون شهردار منطقه 11 با بیان اینکه نیروی انتظامی اعلام کرده از ساعت 8 شب به بعد نمی‌تواند ما را در این زمینه همراهی کند گفت: اگر آنها همکاری لازم را انجام دهند ما هم تا پس از ساعت 8 مانع از حضور دستفروشان می‌شویم البته باید توجه داشت که قبل از اجرای طرح ساماندهی دستفروشان در محدوده چهارراه ولی‌عصر روزانه بیش از 700 دستفروش در این محل فعالیت می‌کردند که به تدریج این آمار کاهش یافت و در حال حاضر به روزی 100 نفر رسیده است که غالب فعالیت این افراد شب‌هنگام است.
خرد گفت: فعالیت دستفروشان در ماه رمضان پس از افطار نیز مشابه سایر شب‌ها بوده و ما سعی می‌کنیم که حضورمان را پررنگ‌تر کنیم البته باید توجه داشت که رویکرد اصلی ما اقدام مطابق دستورالعمل‌های ستاد مبارزه با کرونا است.
حمایت از دستفروشان بدون سابقه درگیری
وی گفت: اخیراً شهرداری به دستفروشان که سابق درگیری با مأموران را نداشته‌اند و یا شناسنامه‌دار بوده کارت‌های یک میلیون تومانی پرداخت کرده تا بتوانند معاش‌شان را تأمین کنند ولی باید توجه کرد که ساماندهی کامل این افراد نیاز به هماهنگی چندین دستگاه دارد.
با دستفروشان مدارا کرده ایم
چراغ فعالیت دستفروشان اما هنوز برای شورای شهری‌ها قرمز است. زهرا نژادبهرام، عضو هیات رئیسه شورای شهر تهران در باره این موضوع گفت: فعالیت دستفروشان به طور کلی به دلیل ایجاد سد معبر ممنوع است ولی پیش از این مدیریت شهری به دلیل شرایط اقتصادی و مشکلات ناشی از آن کج‌دار و مریز با دستفروشان مدارا کرده است و گاهی فعالیت این افراد انجام می‌گیرد.
وی افزود: به دلیل شرایط کرونا فعالیت دستفروشی باید به طور کامل متوقف می‌شد و در حال حاضر هم دستفروشان به دلیل ایجاد تجمع و احتمال انتقال کرونا در جمعیت فعالیتشان نباید تا بازگشت شرایط شهر به حالت عادی انجام گیرد.
وی بیان داشت: مدیریت شهری به موضوع ساماندهی فعالیت دستفروشان جهت پیشگیری از سد معبر توجه داشته و برای جلوگیری از سد معبر بازارچه یا محل‌هایی پیش از کرونا برای فعالیتشان در نظر می‌گرفت که پس از کرونا و نه در حال حاضر این مسأله مورد توجه قرار خواهد داشت.
عضو هیأت رئیسه شورای شهر تهران ادامه داد: رئیس ستاد مقابله با کرونا در تهران هم اعلام کرده اگر مردم نکات مربوط به فاصله اجتماعی را رعایت نکنند آثار کرونا دوباره بروز می‌یابد و موج جدید کرونا شکل می‌گیرد.
ستاد مقابله با کرونا برنامه ای در مورد دستفروشان ابلاغ نکرد
زهرا صدراعظم‌نوری رئیس کمیسیون سلامت و محیط زیست شورای شهر تهران نیز درباره این موضوع به خبرنگار فارس گفت: بحث دستفروشان را باید در ستاد ملی کرونا مورد بررسی قرار دهیم و سیاستی که آنها اتخاذ می‌کنند را اجرایی خواهیم کرد البته باید توجه داشت به علت مشکلات معیشتی دستفروشان شرایطی باید فراهم شود تا بتوانند این افراد کار و امرار معاش کنند.
فعالیت بساط گستران با رعایت پروتکل بهداشتی باشد
وی افزود: اگر رعایت پروتکل‌ها و چارچوب‌های بهداشتی انجام شود به طور مثال ارتباط مستقیم با مشتری صورت نگیرد و استفاده از ماسک و دستکش نیز مدنظر باشد امکان فعالیت دستفروشان وجود خواهد داشت.
رئیس کمیسیون سلامت و محیط زیست شورای شهر تهران ادامه داد: به طور کلی ما تابع سیاست‌های ستاد مقابله با کرونا هستیم باید ببینیم آنها چه رویکردی در این زمینه دارند البته تا کنون که بحثی مطرح نبوده است و اعلام نشده که فعالیت دستفروشان جزو مشاغل پرخطر است.
نوری با بیان اینکه اکثر فعالیت اصناف در پایتخت آغاز شده است گفت: دستفروشان هم بر همین اساس فعالیتشان را شروع کردند قبلا مکانی در چهارراه ولی‌عصر(عج) برای آنها در نظر گرفته شده بود ولی اکنون که دوباره وارد کار شده‌اند باید بازنگری‌هایی انجام گیرد و هماهنگی‌هایی با نیروی انتظامی انجام دهیم.
وی بیان داشت: قبل از شروع کرونا از طریق نیروی انتظامی نظارت‌های جدی انجام می‌گرفت تا هم به لحاظ تردد و سدمعبر مشکلی ایجاد نشود و هم فعالیت‌هایشان سبب بروز مشکلات دیگر نشود.
10 هزار دستفروش شناسنامه دار هستند
وی گفت: موضوع فعالیت دستفروشان را از طریق معاونت خدمات شهری پیگیری می‌کنم تا بر همین اساس جلسه‌ای با نیروی انتظامی برگزار شود. در مورد آمار این افراد نیز باید توجه کرد که دستفروشان به دو دسته تقسیم می‌شوند بخش اول که 100 درصد امرار معاش آنها از طریق دستفروشی است و دسته دوم کسانی که از این شغل سوء استفاده می‌کنند.
رئیس کمیسیون سلامت و محیط زیست شورای شهر تهران خاطرنشان کرد: در حال حاضر حدود 10 هزار دستفروش شناسنامه‌دار در پایتخت با همکاری شهرداری مناطق و نواحی شناسایی شدند و از طریق همکاری با وزارت کار پرداخت‌هایی به آنها جهت حمایت از وضعیت‌شان انجام گرفته است.
جولان کرونا در تجمع دستفروشان
کرونا رحم ندارد و هر بی احتیاطی و یا رعایت نکردن بهداشت و فاصله اجتماعی، می‌تواند محیطی برای جولان آن فراهم کند. فاصله‌ای که در تجمع دستفروشان و مشتریان آنها کم رنگ و حذف شده و کانونی برای انتقال ویروس کووید ۱۹ فراهم کرده است.
بنابراین ساماندهی دستفروشان در حال حاضر باید بیش از بروز و شیوع کرونا مد نظر مسؤولان و مدیران شهری قرار گیرد و هرچه زودتر چاره‌ای اندیشید به طوری که هم دستفروشان بتوانند در محل‌های مشخص فعالیت کنند و هم مشتریان آنها ناقل یا مبتلا به کرونا نشوند.
