افکارنیوز: امروز میخواهیم کوله بار سفری نیمروزی را ببندیم و راهی یکی از روستاهای قدیمی ری شویم. روستایی که به گواهی اهالی و آثار تاریخی موجود در آن قدمش به بیش از ۲ هزار سال پیش میرسد.
البته بد نیست در ابتدا به این موضوع اشاره کنیم که برای سفر به این روستا نگران انتخاب وسیله نقلیه نباشید چرا که شما بدون هرگونه محدودیتی میتوانید با خودروی شخصی خودتان، هواپیما، هواپیما، قطار و حتی ۱۸ چرخ راهی این روستا شوید، تعجب نکنید، چرا که وقتی به روستا رسیدیم متوجه منظورتان میشوید. ری را به سمت حسنآباد پشت سر میگذاریم و پس از طی مسافتی ۳۵ کیلومتری در حالی که هنوز چند صد متری با فرودگاه بینالمللی امام خمینی(ره) فاصله داریم، از یک جاده فرعی و خاکی به سمت روستا میپیچیم. ابتدای جاده تابلویی با عنوان «آبادی سلمانآباد» نصب شده است و با توجه به
پیشینهای که از روستاهای این ناحیه در ذهنمان نقش بسته است، توقع داریم بخشی از دشت طلایی و حاصلخیز حسنآباد نگاهمان را پر کند. اما تماشای خانههای ویران شده و مخروبههایی که جولانگاه سگهای ولگرد شده و زمینهایی که از فرط بیآبی ترک خوردهاند ما را به تردید میاندازد که مبادا راه را اشتباه آمده باشیم، اما وقتی دهیار و تعدادی از اهالی روستا به استقبالمان میآیند، شکمان برطرف میشود، ولی هزار و یک سئوال ذهنمان را درگیر میکند که چه بر سر این روستا آمده است؟
علی اصغر قاسمیان، دهیار روستای سلمانآباد، بدون حاشیه میرود سر اصل مطلب و با یادآوری موقعیت روستا اظهار داشت: روستای سلمانآباد از یکسو به شهر حسنآباد و از سوی دیگر کمتر از یک هزار و ۵۰۰ متر با فرودگاه بینالمللی امام خمینی(ره) فاصله دارد. این روستا از موقعیت جغرافیایی و استراتژیک خاصی برخوردار است چراکه در محاصره چندین خط ارتباطی مهم کشور واقع شده و جالب است بدانید که از این همه فرصت، فقط معضلات این راهها نصیب روستاییان شده است. فرودگاه بینالمللی امام خمینی(ره) از یکسو، خطوط ریل راهآهن به سوی شهرهای جنوبی کشور از سوی دیگر و همچنین اتوبان تهران
قم که محل تردد وسایل نقلیه سنگین است همه و همه دست به دست هم داده تا روستا محصور شود در بین مشکلات و معضلاتی که به روستانشینها تحمیل شده است. یکی از مهمترین این مشکلات هم همسایگی با فرودگاه است.
دهیار روستای سلمانآباد گفت: پروژه فرودگاه در بطن روستاهای حاشیهای حسنآباد ری کلید خورده است، که روستای سلمانآباد نیز یکی از همان روستاهایی است که دقیقا در قیف پروازی فرودگاه قرار گرفته است.
اما از آنجا که در حریم فرودگاه نباید هیچ اماکن مسکونی و کشاورزی قرار داشته باشد، مدیران و مسئولان مربوطه بیتوجه به این موضوع ابتدا فرودگاه را ساخته و به بهرهبرداری رساندهاند و سپس به فکر پاکسازی حریم فرودگاه افتادهاند.
وی در ادامه خاطرنشان کرد: وقتی پیشنهاد تملک روستا از سوی مدیران فرودگاه مطرح شد، ابتدا بسیاری از اهالی قدیمی و بومی روستا که به محل سکونت خود تعلق خاطر داشتند با این پیشنهاد مخالفت کردند، اما با توجه به اهمیت اجرای این طرح که کاربردی فرا منطقهای و ملی داشت، مسئولان منطقه جلسات متعددی را با اهالی روستا برگزار کردند و آنها را نسبت به همکاری و تعامل با مسئولان فرودگاه متقاعد کردند و طرح تملک آغاز شد و هر روز گوشهای از روستایی که بیش از چندین قرن قدمت داشت در پیش چشمان اهالی تخریب شد.
قاسمیان تاکید کرد: در گذشته ۳۲۵ خانوار در این روستا سکونت داشتهاند که در طی دو سال اخیر خانههای ۳۰۰ خانوار تملک و تخریب شده است و حدود ۲۰ خانوار همچنان مهمان این روستا هستند و با مشکلات موجود دست و پنجه نرم میکنند.
وعدههای سر خرمن
پروژه فرودگاه بینالمللی امام خمینی(ره) در چندین دهه گذشته کلید خورده است و بنا به دلایل متعددی سالها راکد مانده است و در طول سالهای اخیر برای ساخت و توسعه فرودگاه ۱۶ روستا تملک و کاملا تخریب شده است که روستای سلمانآباد آخرین بازمانده روستاهای معارض است.
مسلم زندی، یکی از اهالی قدیمی روستا است که فرودگاه را مهمان ناخوانده منطقه میداند و گفت: حاصلخیزی زمینهای حسنآباد از قدیم زبانزد بوده است و با توجه به زمنهای زراعی و موروثی که در این روستا وجود دارد شغل اصلی اهالی روستا کشاورزی است. تولیدات ما نه تنها برای خودمان درآمد زایی دارد، بلکه در رونق چرخه کشاورزی و اقتصادی ری هم تاثیرگذار است.
وی در ادامه عنوان کرد: نمایندگان فرودگاه ابتدا برای تملک خانههای اهالی قیمتهای خوبی پیشنهاد دادند و زمانی که صحبت از زمینهای کشاورزی به میان آمد، اعلام کردند که ابتدا تکلیف خانهها را روشن میکنیم بعد میرویم سراغ زمینها! اما حالا بیش از دو سال است که زمینهای کشاورزیمان بلاتکلیف و با توجه به شرایط روستا و تخریب خانهها و از بین بردن تسهیلات و امکانات کشاورزی، امکان کشت و کار از ما گرفته شده است و همه سرمایه زندگیمان بیثمر مانده است. اکنون چند صد هکتار زمین کشاورزی بایر مانده است و ما پس از سالها زحمت و تلاش بر سر زمینها، بیکار شدهایم و با
اقداماتی که نمایندگان فرودگاه انجام دادهاند، نه راه پش داریم و نه راه پس!
بیتوجهی به دستور رئیس جمهور
تعدادی از اهالی روستا که از شرایط زندگی در این منطقه به ستوه آمدهاند دور ا حلقه زدهاند و هر کدام به یکی از مشکلات آبادی ویرانهشان اشاره میکنند.
یکی از اهالی که مرد جوانی است با اشاره به نامهها و برگههایی که در دست دارد، گفت: آقای رئیس جمهور در دور اول سفرهای استانی به این روستا آمدند و در حضور مردم کتبا دستور تخصیص اعتبار برای تملک روستا و اراضی کشاورزی را دادند اما حالا چند سال از این موضوع میگذرد و در طول این مدت هیچ نماینده و مسئولی سراغی از اهالی روستا نگرفته است تا ببیند آیا وعدهها و دستورهای اجرایی شده است یا نه؟
وی در ادامه خاطرنشان کرد: در چند ماه اخیر بارها به فرمانداری و استانداری مراجعه کردهایم اما آنها نسبت به موضوع ابراز بیاطلاعی میکنند و برای ما جای سئوال است که چرا مصوبات دولت مورد توجه قرار نمیگیرد.
یکی از جوانانی که با توجه به شرایط جدید روستا مدتی است از کار بیکار شده، یادآور شد: طبق قانون تا زمانی که حتی یک خانوار در شهر یا روستایی زندگی میکند، مسئولان مربوطه موظف هستند تا خدمات و تسهیلات لازم را به آنها ارائه دهند و این در حالی است که در این روستا هنوز حدود ۲۰ خانوار با بیش از ۶۰ نفر زندگی میکنند اما مسئولان شرکتهای خدماتی از ارائه خدمات شانه خالی میکنند. مدتی است اداره برق به دلیل بدهیهای اداره آب و فاضلاب روستایی به این شرکت، برق روستا را قطع کرده است. کیفیت و کمیت آب هم روز به روز بدتر میشود. مدارس و مساجد و خانه بهداشت و … هم تخریب شده است و
هر چند مسئولان بخشداری پیگیر مشکلات ما هستند اما این موضوع از دایره اختیارات آنها خارج است و نمیتوانند کاری از پیش ببرند و ما ماندهیم و یک روستا نیمه ویران!
تخریب مدارس و بلاتکلیفی دانشآموزان
یکی از شاخصترین مشکلات اهالی روستای سلمانآباد، تخریب مدارس روستا است.
خانومی که به قول خودش دو بچه مدرسهای دارد، سر درد دلش باز میشود و میگوید: این روستا قبلا دو مدرسه داشته است اما مدتی است که مدارس تخریب شده و بچهها هر روز مجبرند پنج کیلومتر را تا شهر حسنآباد طی کنند و به مدرسه بروند و دوباره این مسیر را با کمترین امکانات برگردند.
قربانی، رئیس آموزش و پرورش بخش حسنآباد فشافویه با یادآوری این موضوع عنوان کرد: حدود دو سال است که مدارس روستای سلمانآباد تخریب شدهاند و بیشتر اهالی روستا به داخل بخش حسنآباد مهاجرت کردهاند که این موضوع سرانه فضاهای آموزشی را به شدت کاهش داده است و با توجه به کمبود فضا و کادر آموزشی، دانشآموزان در مضیقه قرار دارند.
وی در ادامه خاطرنشان کرد: بنا به مقررات و ضوابط، مسئولان فرودگاه موظف هستند تا کمبود سرانههای آموزشی را با ساخت مدرسه در حسنآباد جبران کنند اما هر بار که جلسهای در این ارتباط تشکیل میشود، نمایندگان فرودگاه با حضور در جلسه وعدههایی میدهند و تا مدتها اجرای آن را به تاخیر میاندازند که این امر مشکلات بسیاری را برای اهالی و مسئولان شهر به همراه داشته است.
حرمت امامزاده را فراموش نکنید
تعدادی از زنان روستا در کنار خانه بهداشتی که مخروبه شده است، جمع شدهاند و هر کدامشان سعی دارند رشته کلام را در دست بگیرند و ما را از بار سنگین مشکلاتشان با خبر کنند.
خانم احمدی با اشاره به سگهای ولگردی که در کنار خانههای نیمه ویران تجمع کردهاند، بیان داشت: از قدیم توی این روستا یک گله گوسفند بود و یک سگ گله، حالا با شرایط فعلی، دامپروری از رونق افتاده است و از آن همه مال و احشام فقط یک گله سگ برایمان باقی مانده است که دردسرهای زیادی را برایمان بهوجود میآورند.
پیرزنی عصا به دست به جمع ما میپیوندد و تاکید میکند: چندین سال است که مسئولان شهرری ما را فراموش کردهاند و به جای آنکه به فکر حل مشکلاتمان باشند هر روز یک مشکل به آنها اضافه میکنند. ماههاست که زبالههایمان را جمع نکردهاند و بوی تعفن آن امانمان را بریده است، خیابانهایمان شده مسیر ۱۸ چرخها و تانکرهایی که سرو صدایشان گوشمان را کر میکند و جان بچههایمان را تهدید میکند، مساجد نیمه ویران شدهاند، هرچند ماه یک بار یکی از اماکن عمومی روستا را خراب میکنند و وعده ساخت بهتر از آن را در روستاها و بخش حسنآباد به ما میدهند و حالا برای ما جای سئوال است که
تکلیف صحن و سرای «امامزاده قاسم بن جعفر» روستا چه میشود؟
نقطه سر خط …
یکی از پیرمردهایی که اهالی روستا را معتمد روستا میدانند، گفت: برج و باروها و بقایای باقیمانده از قلعههای قدیمی روستا حکایت از قدمت و هویت روستا دارد اما فرودگاه، کار و ریشه و هویت روستا دارد اما فرودگاه، کار و ریشه و هویتمان را زیر سئوال برده است.
پیرمرد عنوان کرد: ساکنان اصلی روستا، عشایر و بومیان قدیمی منطقه هستند که بعد از سالها کوچ و خانه به دوشی در این روستا ساکن شده بودند و به کشاورزی و دامپروری مشغول بودند اما حالا دوباره زندگیشان از هم پاشیده و بسیاری از آنها سرگردان شدهاند. وجود کورههای بلند آجرپزی در گوشه و کنار روستا یکی دیگر از فرصتهای شغلی روستا را به نمایش میگذارد اما با توجه به شرایط فعلی، تمام کورههای آجرپزی غیرفعال شده و تعداد قابل توجهی از اهالی روستا و روستاهای مجاور بیکار شدهاند.
او میگوید: «من سواد چندانی ندارم و از قانون و حساب و کتاب ها و آمارها هم بی اطلاعم اما همین قدر میدانم که با تملک این روستا و بی استفاده ماندن زمین های کشاورزی و کوره های آجرپزی و دامپروری ها، منبع درآمد بیش از۵۰۰نفر از اهالی روستا از بین رفته است و در حال حاضر آن افراد که آهی در بساط ندارند، با چندسرعائله بیکار و مستاصل مانده اند واین درحالی است که آقای وزیری که چند ماه پیش به شهرک صنعتی شمس آباد درنزدیکی روستای ما آمده بود از افزایش شغل و کار و رفاه زندگی افراد جامعه حرف می زد.»
مرد دیگری درادامه صحبت های پیرمرد می گوید: مشکلات ما در این روستا به قدری بزرگ وفرامنطقه ای است که رسیدگی به آنها از چارچوب وظایف و اختیارات مسئولان محلی خارج است اما با این حال بخشدار وسایرمسئولان شهر هرچند وقت یکبار جلساتی تشکیل می دهند و با دعوت از نمایندگان فرودگاه، تعهدات و وعده هایشان را به آنها یادآوری می کنند اما با اتمام جلسه دوباره همه وعده ها و قول و قرارها به فراموشی سپرده می شوند و دوباره نقطه سرخط....
شناسه خبر:
۹۳۵۴۹
روستایی در سایه آشیانه پرندگان آهنین
گزارش زیر ماحصل سفری نیمروزی به روستای تاریخی «سلمانآباد» و بررسی مشکلات ریز و درشت روستا نشینان است.
۰