به گزارش افکار نیوز به نقل از ايسنا در اردبيل، پس از اسلام از برگزاری آیینهای نوروز در زمان امویان نشانهای در دست نیست و در زمان عباسیان نیز به نظر میرسد که خلفا گاهی برای پذیرش هدایای مردمی، از نوروز استقبال میکردهاند.

نوروز به عنوان یک میراثفرهنگی در دوران معاصر همواره مورد توجه مردم قرار داشته و هر ساله برگزار می‌شود.

نوروز و سنت فرهنگی اسلام

" نوروز " عیدی ماندگار در بین ایرانیان است. تعطیلات نوروزی، مسافرت و سیر و سفر، صله رحم، نو شدن و پوشیدن لباسهای نو و زیبا، خانه تکانی، آشتی افراد قهر با یکدیگر و… از سنتهای نیکوی نوروز در بین ایرانیان است.

عید نوروز از جمله اعیاد بسیار کهن است که حرفهاى ضد و نقیض زیادى درباره آن گفته شده است، عده‌اى آن را عید آتش‌پرستان دانسته و عده‌اى بر این باورند که نوروز یکى از اعیاد اسلامى است.

دعاى هنگام تحویل سال بر چهار نکته اساسى تاکید دارد، تحول، محور تحول، متحول کننده، هدف تحول.

اکثر نقاط کشورمان با آداب ورسوم متنوع عید نوروز روبه‌رو هستند

" اکبر فرهیخته "، معاون سرمایه‌گذاری و گردشگری میراثفرهنگی، صنایع دستی وگردشگری استان اردبیل در گفت‌وگو با خبرنگارخبرگزاری دانشجویان ایران(ایسنا)، در اردبیل، درمورد رسم و رسوم عید نوروز بیان کرد: با توجه به جدید شدن سال و فرا رسیدن فصل بهار، ایرانیان به خاطر تازه شدن دلها، زندگی و روحیات خود و همچنین مسائل مادی و معنوی سعی می‌کردند روح تازه‌ای به اینها ببخشند و بر این اساس آداب و رسومی را از قدیم‌الایام در نظر می‌گرفتند.

وی افزود: ایرانیان برای تغییر وتحول هم مقدماتی را فراهم می‌کردند، ازقبیل آماده شدن خود و تمیز کردن خانه و نو کردن لباس عیدانه یا فرستادن عیدانه از پیش یا حین نوروز، بعد از اسلام نیز این عید مورد پذیرش نیز قرار گرفته است.

فرهیخته یادآور شد: اکثر نقاط کشورمان با آداب ورسوم متنوعی روبه‌رو هستند، خصوصا در بخش آذربایجان بویژه در منطقه اردبیل که آداب و رسوم خاصی نسبت به قبل از عید و حین برگزاری این عید در فصل بهار وجود دارد، هنرمندان که مطابق آن سعی می‌کنند در خصوص مراسم عید و شادابی در این روز رسومی را مراعات کنند.

وی افزود: با تغییرات فصل، هنرمندان موسیقی، تئاتری‌ها، نمایشی‌ها و سایر شعرا همه سعی می‌کنند با این تغییر فصول، مردم را با هنرمندی‌های خود همراهی کنند.

غیر از ایرانیان هیچ کسی نمی‌تواند این عید را با این همه شور و شوق جشن بگیرد

کارشناس ارشد میراثفرهنگی استان اردبیل نیز در گفت‌وگو با ایسنا، تصریح کرد: اگر کل اقوم ملل دنیا را بگردیم هیچ عیدی به اندازه عید نوروز ایران نمی‌تواند با طبیعت سنخیت داشته باشد، قوم ایرانی تنها قومی است که زنده شدن طبیعت را جشن می‌گیرد غیر از ایرانیان هیچ کسی نمی‌تواند این عید را با این همه شور و شوق جشن بگیرد، طبیعت عید نوروز چیزی است که تمام مرسوماتی که در کشور، آیین و دین ما وجود دارد، خود را نشان می‌دهد.

" علیرضا عبداللهی "، در مراسم عید نوروز همه می‌تواند شرکت کنند و نیاز به وسیله خاصی نیست. مثل سفره هفت سین و چهارشنبه سوری و…اگر خوراکی‌های دید وبازدیدها را هم ریشه‌یابی کنیم، خوراکی‌هایی از جمله کلم و هویج در گذشته از جمله خوراکی‌هایی بودند که همه افراد جامعه می‌توانستند تهیه کنند.

وی با اشاره به اینکه در رسم و رسوم عید نوروز بر صله ارحام تاکید شده است، افزود: به شدت در دین و آیین نوروز به صله ارحام توصیه شده است، همچنین پرهیز از دروغگویی.

عبداللهی گفت: بدون شک هیچ منافاتی بین عید نوروز و دین اسلام وجود ندارد، بزرگان دین نگران افتراق عید نوروز و دین بودند، اگر به گذشته نگاه کنیم عید نوروز را مانند عید غدیر با ارزش دانسته‌اند.

وی افزود: تمام تکم‌خوانانی که به عنوان سفیران بهار اشعارمی‌خواندند، چهارشنبه سوری را با قیام مختار تطبیق می‌دادند، چون این تکم‌خوانان بعد از ورود دین اسلام به ایران این عید را یک عید زرتشتی تصور می‌کردند و برای اینکه این عید را دین اسلام پس نزند تکم‌خوانان اشعاری با عنوان " مختار اوتی یاندیردی داما آتدی " و … را می‌خواندند.

امروزه تکم را به شکل دایره می‌سازند

" مهدی خروشی، محقق و پژوهشگر آداب و سنن باستان ایران نیز در گفت‌وگو با ایسنا، با اشاره به رسم و رسوم عید نوروز تصریح کرد: تکم‌خوانی و تکم‌گردانی نیز یکی از رسم و رسوم عید نوروز است که عموما تکم(عروسک) را قرمز رنگ می‌کنند.

وی افزود: امروزه تکم را به شکل دایره می‌سازند، ولی در قدیم تکم را به شکل مربع می‌ساختند چون مردان باستان دنیا را به شکل مربع می‌پنداشتند.

خروشی یادآور شد: " تکم " عروسکی بود که به شکل حیوانی چهار دست و پا از تخته ساخته می‌شد که دستها و پاهایش متناسب با بدن حرکت می‌کرد، " تکمچی‌ " ها از دهه آخر اسفند با حرکت دادن نمایشی " تکم " و جمع‌آوری هدایایی فرا رسیدن سال جدید را به مردم نوید می‌دادند. تکم یک عروسک چوبی سنتی است. واژه تکم Takam از دو بخش " تکه " و " م " تشکیل شده است. تکه در زبان ترکی به معنی بز نر قوی هیکل که همیشه در رأس گله حرکت می‌کند و گله را به چراگاه و محلهای معین هدایت می‌کند و " م " ضمیر ملکی دوم شخص مفرد است و تکم در واقع به معنی " بز نرمن " است.

وی در ادامه افزود: به کسی که تکم را می‌رقصاند، " تکم‌چی " می‌گویند که اشعار مخصوص تکم را با آهنگی خاص می‌خواند. البته اشعار تکم در چند آهنگ که خاص تکم بوده، خوانده می‌شود. تکم عروسکی است چوبین که روی آن را با مخمل یا پارچه‌هایی به رنگ قرمز می‌پوشانند.

نوروز فرصتی برای باور به ظرفیتهای جهانی و ارزشهای سرزمینی است

یکی از شهروندان اردبیلی نیز با اشاره به اهمیت این عید در ایران به خصوص در استان اردبیل، افزود: نوروزفرصتی برای باور به ظرفیتهای جهانی و ارزشهای سرزمینی است.

" محمد زینالی "، افزود: حضور در اندیشه عرف جهانی می‌تواند باورهای یک سرزمین را به منصه جهانی منتقل کند و آن را در سطح جهان به ارزش فراگیر تبدیل کند.

وی افزود: جشنها اصولاً هویت ملی یا دینی هر ملتی را تشکیل می‌دهند و هر مراسمی‌‌ بیانگر علائق، سلیقه‌ها و فرهنگ ملت و تعلقات قومی‌‌آن به شمار می‌رود.

ریشه نوروز از " یز " به معنی نیایش و پرسش گرفته شده است

" بیوک جامعی "، کارشناس امور فرهنگی نیز در گفت‌وگو با ایسنا، با اشاره به اهمیت عید نوروز تصریح کرد: نوروز جشنی بزرگ در تاریخ کهن سرزمین ایران است که این جشن از ریشه " یز " به معنی نیایش و پرسش گرفته شده است.

وی ادامه داد: اعتقاد پارسیان در مورد نوروز آن است که این عید اول روزی از زمانه و بدو فلک آغازین گشتن است، اینکه نوروز چگونه آغاز شد، در تاریخ اساطیری ملت ما به نام " جمشید پادشاه کیانی " از آن نام برده شده، نوروز جشنی است با پیامهای زمینی و آسمانی که توانسته ریشه‌های پایانی خود را در قلب کهن سرزمین ایران در طول قرنها و قرنها به جاودانگی بسپرد.

با این حال می‌توان گفت، یکی از آداب دیگری که همواره در عید نوروز وجود داشته، هدیه دادن بوده که به شکلی شایسته است، البته در نوروز باستان فرودستان هدیه می‌دادند و اسلام آن را دگرگون کرده است و امروزه بزرگان به بینوایان و مسکینان هدیه می‌دهند که با ساز و کار اسلام همسانی عمیقی دارد.

باید امروز از طریق شیوههای روز دنیا معارف خود را به مردم معرفی کنیم و باید یاد بگیریم که چگونه دین خود را تبلیغ کنیم. نوروز در ایران و چند کشور منطقه که دارای فرهنگ مشترک با ایران هستند، جشن گرفته میشود، اما در چند سال اخیر برخی دیگر از کشورها آن را در قالب تعطیلات رسمی خود گنجاندهاند و این نماد در حال تبدیل شدن به یک نماد جهانی است.