خاطره معلمان به خوبی به یاد دارد که تابستان امسال، خبر آغاز رتبهبندی از مهر ماه و افزایش 400 تا 600 هزار تومانی حقوق معلمان بارها از سوی مسئولان اعلام شد.
اخبار اجتماعی - خبری که از همان ابتدا هم امکان اجرای آن با اما و اگرهایی همراه بود و در گزارشهای مختلف به بررسی این موضوع که حتی درصورت تحقق افزایش 400 تا 600 هزار تومانی حقوق معلمان، نمیتوان آن را رتبهبندی نامید، به تفصیل پرداختیم.
با این وجود، سید جواد حسینی سرپرست وقت وزارت آموزشوپرورش بر اجرای رتبهبندی معلمان از مهر ماه مصّر بود و حتی در نشست خبری خود با رسانهها در مرداد ماه در پاسخ به این پرسش تسنیم که " آیا اعتبار 2 هزار میلیارد تومانی رتبهبندی در اختیار شما قرار دارد که بتوانید آن را اجرا کنید؟" گفت: این اعتبار تخصیص یافته است و از ابتدای مهر ماه حقوق تمام معلمان 400 تا 600 هزار تومان افزایش مییابد!
اما هماکنون پس از گذشت حدود دو ماه از صحبتهای او و واریز حقوق مهر معلمان، نه خبری از افزایش 400 تا 600 هزار تومانی حقوق بود و نه خبری از اجرای رتبهبندی.
تبعات منفی وعدههایی که داده میشود
صرفنظر از تمام وعدههایی که مسئولان میدهند و محقق نمیشود، این مسئله مطرح است که عدم تحقق وعدهها، سرمایههای اجتماعی را مخدوش میکند و دستاورد آن فقط بدبینی معلمان به ستاد آموزشوپرورش خواهد بود و در نهایت هم رسانهها متهم میشوند، چرا که بارها خبر افزایش 400 تا 600 هزار تومانی حقوق معلمان را به نقا از مسئولان در جامعه طرح کردند در حالیکه چنین اتفاقی هنوز نیفتاده است!
اول اجرا و بعد اعلام کنید!
به هر حال هماکنون مهر به پایان رسیده و وعده مسئولان برای اجرای رتبهبندی و افزایش 400 تا 600 هزار تومانی حقوق معلمان محقق نشده است و این اعتراض از سوی معلمان همچنان مطرح است که چرا وقتی هنوز کاری انجام نشده است آن را در سطح جامعه اعلام میکنید؟!
رتبهبندی به مجلس میرود؟
رتبهبندی نیز آنگونه که مسئولان فعلی وزارت آموزشوپرورش از جمله وزیر جدید میگوید در دولت است تا آئیننامه آن در صحن علنی دولت تصویب و پس از آن برای اجرا اقدام شود؛ با این وجود به نظر میرسد هنوز مشخص نیست که آیا لایحه رتبهبندی معلمان بعد از تصویب در صحن علنی دولت برای اجرا به آموزشوپرورش ابلاغ میشود یا قرار است به صورت لایحه به مجلس ارائه شود که در اینصورت فرایند اجرای آن شاید تا انتهای سال هم عملیاتی نشود!
همچنین افزایش 400 تا 600 هزار تومانی حقوق معلمان نیز به زمان آغاز اجرای رتبهبندی معلمان حواله داده میشود و محسن حاجیمیرزایی وزیر آموزشوپرورش این اطمینان خاطر را به معلمان میدهد: "هر زمان رتبهبندی اجرا شد، محاسبه افزایش حقوق معلمان از مهر ماه خواهد بود."
اعتبار 2 هزار میلیارد تومانی رتبهبندی در دست آموزشوپرورش؟
موضوع مهم دیگر، اختصاص اعتبار 2 هزار میلیارد تومانی رتبهبندی معلمان است که مشخص نیست در اختیار آموزش وپرورش قرار گرفته یا خیر، هر چند که سید جواد حسینی سرپرست وقت وزارت آموزشوپرورش از دریافت این اعتبار سخن میگفت اما طبق بررسیهایی که ما داشتیم هنوز این اعتبار به دست آموزشوپرورش نرسیده است و فعلاً فقط تخصیص دریافت آن را گرفتهاند!
رتبهبندی مطابق با سند تحول؟
همچنین در صورت به سرانجام رسیدن آئیننامه رتبهبندی معلمان در دولت، مشخص نیست که این آئیننامه تا چه اندازه با آنچه مدنظر سند تحول بنیادین است، همخوانی خواهد داشت! در زمان وزارت علی اصغر فانی، ادعای اجرای فاز نخست رتبهبندی مطرح شد که به اذعان بسیاری از کارشناسان این موضوع فقط ترمیم حقوق معلمان بود نه رتبهبندی!
پیش از این احمد عابدینی؛ معاون دبیرکل شورای عالی آموزشوپرورش درباره رتبهبندی معلمان گفته بود: در تعیین شاخصها، 400 ملاک اولیه در نظر بوده از این تعداد و با توجه به غربالگری شاخصها، در نهایت 12 ملاک اصلی برای رتبهبندی معلمان در نظر گرفته شد و تأکید بر این بود که صلاحیتهای کسبشدنی را در دستور قرار دهیم. شاخصها طوری در نظر گرفته شده که افراد امکان دستیابی به آن را داشته باشند نه اینکه مثلا ویژگیهای شخصیتی آنها را معیار قرار دهیم. مبنای رتبهبندی معلمان بر دو اصل اساسی؛ شامل صلاحیتهای کسب شده و عملکرد افراد است و سعی شده ملاکهای عینی را مد نظر قرار دهیم؛ یعنی امتیازدهی بر اساس مستندات باشد. علاوه بر شاخصهای در نظر گرفته شده، آزمون سراسری برای سنجش صلاحیتهای علمی و حرفهای نیز در نظر گرفته شده است.
معلمان در 5 رتبه طبقهبندی میشوند
به گفته عابدینی در طرح جدید رتبهبندی معلمان، افراد در 5 رتبه طبقهبندی میشوند و ترفیع از یک رتبه به رتبه بالاتر فقط در بازه زمانی پنج ساله میسر است؛ رتبه 5 با نام معلم پایه، رتبه 4 معلم مربی، رتبه 3 معلم حرفهای، رتبه 2 معلم سرآمد و رتبه یک، معلم راهبر است؛ معلمان پس از دستیابی به هر رتبه، ضریبی برای افزایش حقوق کسب میکنند که برای این هدف دو مدل پیشنهاد دادهایم؛ مدل اول با تأثیر ضریب افزایش حقوق در اعدادی مشخص برای هر رتبه و دیگری اعمال ضرایب نیم تا 3 درصدی در حق شغل و شاغل برای هر رتبه است. افزایش حقوق با توجه به پیشنهادهای در نظر گرفته شده مبالغ قابل قبولی است و به افزایش انگیزه معلمان کمک میکند.
حال باید دید آئیننامه رتبهبندی معلمان که از دولت بیرون میآید تا چه اندازه با طرحی که پیش از این معاون دبیرکل شورای عالی آموزشوپرورش از آن یاد کرده بود، همخوانی دارد و اساساً اینکه آیا سرانجام پس از کشوقوس فراوان رتبهبندی معلمان با عناوینی همچون معلم پایه، معلم مربی، معلم حرفهای، معلم سرآمد و معلم راهبر، رنگ اجرا به خود خواهد گرفت؟
میتوان گفت بیشترین زمان انتظار معلمان برای اجرای یک طرح به نام "رتبهبندی" ثبت شده، طرحی که 6 سال میشود با وعده اجرا و اخبار مختلف، معلمان را به خود سرگرم کرده است.