پای برج هایی که با زلزله می لرزد

این روزها اغلب شهرهای بزرگ دارای ساختمان های بلندمرتبه ای هستند که چهره و سیمای شهرها را دگرگون کرده اند. تهران نیز به عنوان کلان شهر از این قاعده مستثنی نیست. در چند سال اخیر ساختمان های بلند مرتبه در بیشتر نقاط شهر به خصوص در مناطق شمالی و غربی سربرآورده اند.

برج های مسکونی و تجاری جدای از سیمای ظاهری شان و محاسنی که دارند، مضراتی را برای تهران به همراه داشته اند.

مسعود نورانی کارشناس برنامه ریزی شهری در گفت و گو با «افکار» درباره پیامدهای نامناسب ساختمان های بلندمرتبه در تهران گفت: «عدم ظرفیت و تراکم پذیری شهر تهران در محدوده جغرافیایی باعث شده که بارگذاری مناسب روی زمین با توجه به زیرساخت ها انجام نشود. ظرفیت جمعیت پذیری شهر تهران با توجه به کلیه امکانات مانند آب، برق، دسترسی ها، راه ها  و خدمات مورد نیاز در حدود چهار میلیون نفر است در حالیکه ظرفیت فعلی جمعیت تهران بیشتر از ظرفیت واقعی آن است. جمعیت بالای تهران در واقع به این شهر تحمیل و بارگذاری شده است.»

وی با اشاره به نوع مکان یابی که در راستای ساخت ساختمان های بلندمرتبه صورت گرفته است، افزود: «مکان یابی برج ها با توجه به موقعیت همسایگی، دسترسی ها، امکانات و خدمات مورد نیاز به شکل صحیحی انجام نگرفته است به گونه ای که در دوره ای مشاوران شهرسازی شهرداری تهران، ضوابطی را در راستای مکان یابی صحیح ساختمان ها تعیین کرده بودند اما در صدور پروانه های ساختمانی از سوی شهرداری مناطق رعایت نشد و بیشتر مواردی که به صورت بلندمرتبه سازی در شهر تهران انجام گرفت، خارج از ضوابط و مقررات شورای عالی شهرسازی و معماری ایران بود.»

نورانی تصریح کرد: «پروانه ها بدون رعایت ضوابط و مقررات صادر شده است. به عنوان نمونه در کوچه های هشت یا ده متری، ساختمان های بلند 10 طبقه ای در کنار ساختمان دو طبقه قرار گرفته که از نظر سیمای شهری، همجواری و ظرفیت بارگذاری آن منطقه در ارتباط با صدور خدمات مورد نیاز دارای مشکل است.»

این برنامه ریز شهری ساخت ساختمان های بلند مرتبه را در نقاط نامناسب باعث هدر رفتن زمان و وقت مردم دانست و ادامه داد: «ما شاهد رفت و آمدهای غیر سازگار با سیستم حمل و نقل شهری هستیم به گونه ای که مردم برای رفت و آمد به مدرسه، بیمارستان، فضاهای فرهنگی و بسیاری از فضاهای قابل استفاده از غرب به شرق در حال تردد هستند و ساعات زنده بسیاری از تردد مردم صرف رفت و آمد و ازدحام ترافیکی می شود. این مساله پیامدهایی مانند نابسامانی سکونت گاه های شهری در امر شهرسازی را بوجود آورده است.»

نورانی درباره استاندار بودن ساختمان های بلندمرتبه با توجه به زیبایی ظاهری و تزیینات به کار رفته در آنها گفت: «درباره استاندارد بودن ساختمان ها باید مهندسان ذی صلاح محاسبه و زلزله شناس اظهارنظر کنند اما تا جایی که من می دانم با توجه به آیین نامه های زلزله که در چند نوبت مورد تجدیدنظر قرار گرفته، رعایت این آیین نامه و رعایت اصل فنی در ساخت و ساز بعضی از ساختمان ها مورد توجه قرار نگرفته است.»

به گفته نورانی در طول زمان های مختلف آیین نامه زلزله دچار بازنگری شد ولی ساختمان هایی که ساخته شدند آن ضوابط را رعایت نکردند.

این کارشناس برنامه ریزی شهری در پایان گفت: «با توجه به اینکه سالهاست درباره وقوع زلزله در تهران هشدار داده می شود، در صورت بروز زلزله پیامهای جبران ناپذیری را شاهد خواهیم بود. مسئولان فنی کشور که تخصص لازم را دارند بارها هشدار دادند اما ظاهرا در زمینه صدور پروانه این مسائل رعایت نشده است.»