«وقتی بزرگ شوی، می‌خواهی چه کاره شوی؟» این سوالی است که اغلب والدین و معلمان از کودکان و دانش‌آموزان خود می‌پرسند و حتی در اکثر موارد پاسخ‌های جالبی نیز دریافت می‌کنند. ممکن است این سوال برای کودکان یا نوجوانان سوالی جدی نباشد و علایقی موقتی و احساساتی داشته باشند.
اغلب کودکان وقتی با این سوال مواجه می‌شوند، دوست دارند پزشک، مهندس، خلبان و حتی فضانورد شوند؛ اما این احتمال وجود دارد که در آینده مسیر متفاوتی را در پیش بگیرند و شغل دیگری را انتخاب کنند.
این سوال کمک می‌کند تا در کودکی و نوجوانی به این‌که چه استعداد و اهداف و آرزویی دارید، بیشتر فکر کنید. فرآیند انتخاب شغل ایده‌آل و مناسب با استعداد و توانایی‌های فردی پروسه‌ای دشوار است که معمولا از دوران دبیرستان با انتخاب رشته آغاز شده و با ورود به دانشگاه تبدیل به دغدغه‌ای جدی برای دانشجویان می‌شود. شغلی که انتخاب می‌کنید باید متناسب با روحیات و توانایی‌های شما باشد تا از آن خسته نشوید و به عبارتی رضایت شغلی داشته باشید.
ممکن است حتی شغل مرتبط با رشته خود را پیدا نکنید، اما باید بتوانید از کاری که انجام می‌دهید، لذت ببرید. وقتی به دنبال شغل هستید باید بدانید که چه چیزی برایتان مهم است، عواملی، چون امنیت شغلی، میزان درآمد، امکان پیشرفت و... عوامل مهمی هستند که پس از ورود به یک حرفه ممکن است نظر شما را نسبت به آن تغییر دهد و اگر امکان تغییر شغل نداشته باشید، مجبور هستید بخش بزرگی از عمر خود را در آن کار صرف کنید؛ بنابراین بهتر است از همان ابتدا دقت بیشتری در انتخاب حرفه خود داشته باشید. در کنار تلاش برای یافتن شغل باید با مهارت های یک مصاحبه کاری موفق نیز آشنا شوید تا بتوانید در حرفه مورد نظر خود ورود پیدا کنید. در این مطلب تلاش داریم تا شما را در انتخاب‌هایتان راهنمایی کنیم.
آیا تا به‌حال برایتان پیش آمده است که به دنبال کار بگردید و پس از یافتن شغل مورد نظرتان در مصاحبه کاری رد بشوید؟ ممکن است همه افراد چندین‌بار با این اتفاق روبه‌رو شوند. همیشه دیدار اول در هرجایی خصوصا با کارفرما یا مدیری که مسئولیت مصاحبه و استخدام شما را برعهده دارد، بسیار مهم و تعیین‌کننده است؛ زیرا تصویری که از خود در ذهن کارفرما به جای می‌گذارید، در روند شغلی شما بسیار موثر است. ممکن است درطول مصاحبه دچار استرس شوید و نتوانید آن‌طور که باید ویژگی‌ها و توانمندی‌های خود را به درستی معرفی کنید؛ پس بهتر است پیش از هر مصاحبه کاری از آمادگی کامل برای رودرروشدن با کارفرما و مدیر برخوردار باشید. در بخشی شما را با نکات ضروری برای داشتن یک مصاحبه کاری موفق آشنا می‌سازیم.
کمی زودتر از ساعت مصاحبه در شرکت حاضر شوید
در مصاحبه‌های کاری همیشه زودرسیدن بهتر است. دقیق و خوش‌قول‌بودن ویژگی مثبتی است که از همان روز اول باید به کارفرما ثابت کنید. اگر پای شغل دلخواهتان در میان است، سعی کنید سرموقع و حتی کمی زودتر در محل مصاحبه حاضر شوید. اگر اتفاقی پیش آمد که نتوانستید به موقع در مصاحبه حاضر شوید، حتما موضوع را به کارشناس استخدام اطلاع دهید تا مجبور نشوید بهانه‌های دروغین برای تأخیر خود بیاورید.
با ظاهری مناسب و منظم به دیدار کارفرما بروید
درست است که از ظاهر هیچ فردی نباید درباره توانمندی‌های آن قضاوت شود، اما نوع پوشش شما و انتخاب لباس برای حضور در جلسه مصاحبه، در روند تصمیم‌گیری برای برگزیدن شما موثر است. زمانی که با لباسی تمیز و مرتب در جلسه مصاحبه حاضر می‌شوید، از نظر مسئولان استخدام، شخصی حرفه‌ای و باتجربه خواهید بود.
به همراه‌داشتن مدارک مهم و کنارگذاشتن تلفن همراه
ما انسان‌های مدرن، هر کجا که منتظر هستیم، از روی عادت تلفن‌همراه خود را از جیبمان بیرون آورده و مشغول گشت‌زدن در اینترنت یا بازی‌کردن می‌شویم. به یاد داشته باشید که استفاده از تلفن‌همراه پیش از مصاحبه ذهن شما را درگیر مسائل دیگر می‌کند. بهتر است پیش از آغاز مصاحبه رزومه خود را مرور کنید و آماده پاسخ‌دهی به سوالات احتمالی کارفرما شوید. فراموش نکنید یک نسخه کپی از رزومه حتما دم دست‌تان باشد تا اگر مصاحبه‌کننده در همان ابتدا از شما خواست، آن را در اختیارش قرار دهید. همچنین سایر مدارک و نمونه کار‌های خود را نیز آماده کرده و به شکلی منظم همراه خود به جلسه ببرید.
یاد بگیرید چگونهدر مورد خودتان صحبت کنید
در یک جلسه مصاحبه کاری، مصاحبه‌کننده معمولا از شما می‌خواهند که درباره خودتان صحبت کنید یا حتی از شما بپرسند چه خبر؟ از حال و احوالتان بگویید. در این موارد واقعا نمی‌خواهید از وضع روحی و احوال شما باخبر شود، بلکه هدف آن است توانایی‌های شما را برای سپردن شغل مورد نظر بسنجد. در جواب این سوال شما باید از مهارت‌ها و توانایی‌های خود توضیح دهید.
پیش از مصاحبه بدانید که کجا می‌روید
تحقیق درباره مکانی که برای مصاحبه می‌روید را فراموش نکنید. پیش از رفتن به مصاحبه اطلاعاتی را درباره آن شرکت پیدا کنید و از تاریخچه و اهداف آن باخبر شوید. این کار به شما کمک می‌کند تا با اعتمادبه‌نفس در جلسه حاضر شوید. با این کار به مسئول استخدامی نشان می‌دهید که آدم دقیق و پیگیریهستید.
سوالات هوشمندانه بپرسید
معمولا در پایان مصاحبه کاریتان، از شما می‌خواهند که سوالات پیش‌آمده خود را از شرکت بپرسید. در این زمان با پرسیدن سوالات مناسب می‌توانید هوشمندی خود را نشان دهید. از پرسیدن سوالات کلی و بی‌ربط پرهیز کنید. برای مثال می‌توانید بپرسید در ٦ماه آینده جایگاه شغلی مورد نظرتان چگونه است؟ یا آیا امکان پیشرفت شغلی برای شما وجود دارد یا خیر؟ سعی کنید منفعل و منتظر نباشید. همان‌قدر که شرکت این حق را دارد که از شما سوال کند، شما هم حق دارید درباره وضعیت‌تان بعد از استخدام بدانید. سعی کنید سوالات منطقی و درستی درباره وضع آینده شغلی خود و وضع شرکت بپرسید تا این‌گونه شفاف‌سازی درباره وضع هر دوطرف صورت پذیرد.
بزرگنمایی در نشان‌دادن توانایی‌ها ممنوع!
در هنگام نگارش رزومه، در مورد توانایی‌های خود بزرگنمایی نکنید. در مصاحبه کاری، موجه و مؤدب و مقبول باشید. وسط حرف مدیر مصاحبه‌کننده نپرید و با آرامی صحبت کنید. ادب همه را به سمت خود جذب می‌کند. اگر می‌خواهید مصاحبه کاری موفقی داشته باشید، سر وقت حاضر شوید، صادقانه رفتار کنید و از لبخند هم غافل نشوید.
شغل مناسب شما را در مسیر درست زندگی قرار می‌دهد
معمولا افراد در دوران تحصیلشان یا بعد از آن به دنبال کاری هستند که از آن لذت ببرند؛ اما معمولا وجود مشکلاتی در سر راه این افراد باعث می‌شود که نتوانند شغلی مناسب با روحیات و توانایی‌هایشان پیدا کنند؛ شغل‌هایی که باعث بالابردن ارزش‌های فردی شود، معمولا رضایت شغلی را هم در پی دارد، اما چطور می‌توان به این شغل رویایی رسید؟ یکی از این راه‌ها امتحان‌کردن شغل‌های متفاوتی است که باید با شناخت انجام شود. نکته‌های مثبتی وجود دارد که می‌توانید در مسیر شغلیتان به کار ببرید.
مهارت‌های خود را بشناسید
در انتخاب شغل علاوه بر علاقه‌مندی‌هایی که دارید، باید به توانایی‌های خود نیز آگاهی داشته باشید و ببینید که برای آن حرفه مناسب هستید یا خیر. برای مثال آیا با دیگران خوب ارتباط برقرار می‌کنید؟ آیا مشاوره می‌دهید؟ آیا مهارت بیان دارید؟ آیا استعداد نویسندگی دارید؟ به تمام مهارت‌هایی که دارید، فکر کنید و اگر نتوانستید، از دیگران بخواهید توانایی‌های شما را به شما بگوید.
ارزش‌های خودتان را اولویت‌بندی کنید
شما نمی‌توانید در هیچ زمینه‌ای خبره شوید، مگر این‌که به آن اهمیت بدهید. ما در دنیایی زندگی می‌کنیم که رقابت در آن بسیار زیاد است و تنها افراد بااستعداد و سختکوش می‌توانند به بالاترین درجات برسند؛ بنابراین کاری که می‌خواهید آغاز کنید، باید سه ویژگی زیر را داشته باشد:
شما نسبت به آن اشتیاق فراوانی داشته باشید و به آن اهمیت بدهید.
شما در انجام‌دادن آن نسبت به دیگران بهتر باشید.
مزیت انجام‌دادن این کار به اندازه‌ای زیاد است که دیگران حاضر هستند بابت انجام آن به شما پول بدهند.
اگر نمی‌دانید کدام شغل این سه ویژگی را برای شما به همراه دارد، بهتر است ابتدا اولویت‌های خود را در انتخاب شغل مشخص کنید و بدانید که چه چیزی برای شما اهمیت بیشتری دارد. آیا پول درآوردن را به خانواده، دوستان و مفیدبودن برای جامعه ترجیح می‌دهید؟ آیا شرکت‌کردن در فعالیت‌های اجتماعی برای شما اولویت بالاتری نسبت به جمع‌کردن پول دارد؟ آیا دوست دارید تنها باشید و با خودتان خلوت کنید یا این‌که از کمک‌کردن به دیگران انرژی می‌گیرید.
با پاسخ‌دادن به این پرسش‌ها می‌توانید بهترین انتخاب را در زمینه شغلی داشته باشید.
در مرحله تصمیم گیری مشورت با دیگران را فراموش نکنید
برخی از افراد ممکن است به راحتی بتوانند تصمیم بگیرند و بدانند چه کاری را دوست دارند و مناسب آنهاست، اما اگر هنوز مطمن نیستید که چه شغلی برای شما مناسب‌تر است، نگران نباشید. شما می‌توانید تعدادی سوال و ایده که برای کار آینده خود در ذهن دارید را از افرادی که تجربه آن کار را دارند، بپرسید. برای مثال، چه چیزی باعث شد شما وارد این حیطه کاری شوید؟
چه چیز‌هایی را در رابطه با این شغل دوست دارید؟ چه چیز‌هایی را دوست ندارید؟ اگر به عقب برگردید، ترجیح می‌دهید در مورد چه موضوعی قبل از شروع این کار اطلاع داشته باشید؟
این مشورت کردن‌ها و سوال کردن‌ها می‌تواند در گرفتن تصمیم برای آنتخاب شغل به شما کمک کند. البته به این نکته توجه داشته باشید تا زمانی که وارد کاری نشده و آن را تجربه نکرده باشید، نمی‌توانید احساس واقعی خود را نسبت به آن کار بدانید. به همین دلیل گذراندن مدت زمان‌های کوتاهی به‌عنوان کارآموز در هر یک از زمینه‌های کاری مورد علاقه، می‌تواند در تصمیم‌گیری بهتر به شما کمک کند.
تجارب خود را تجزیه و تحلیل کنید
بعد از گذراندن دوره‌های کارآموزی باید به تحلیل آن‌ها بپردازید و ببینید چه چیز‌هایی را در مورد هرکدام از مشاغل دوست داشته‌اید و چه چیز‌هایی برای شما جذاب نبوده است. همچنین بهتر است با رئیس یا همکار‌های خود نیز در این زمینه صحبت کنید و در رابطه با توانایی‌های خودتان از او بازخورد صادقانه بگیرید و علت حرف‌ها و نظر‌های او را جویا شوید.
فرصت‌های شغلی جدید را از دست ندهید
اگر واقعا به دنبال پیدا کردن کار مورد علاقه خود هستید، هواره دنبال فرصت‌های جدید باشید و خود را تنها به یک شغل خاص محدود نکنید. باید آن‌قدر کار‌های موجود را امتحان کنید تا بتوانید شغل دلخواه خودتان را پیدا کنید. ناگفته نماند که امتحان کردن فرصت‌ها، هم اتفاقات خوب و هم اتفاقات ناخوشایندی برای شما به همراه خواهد داشت که باید سعی کنید از همه تجارب خود نکته‌های مثبت را استخراج کنید و در آینده از آن‌ها بهره ببرید.
رزومه خوب جفت‌وجور کنید
گام نخست برای یافتن شغل مناسب و پیش از حضور در جلسات مصاحبه، تهیه‌کردن روزمه برای شناساندن خود به فرد مصاحبه‌کننده است. رزومه یکی از تاثیرگذار‌ترین عوامل برای متقاعدکردن افراد در حین مصاحبه است. شما در غالب رزومه ویژگی‌های خود را در کمترین زمان در اختیار مصاحبه‌کننده قرار می‌دهید، بنابراین باید با دقت کامل آن را آماده کنید، تا فردی حرفه‌ای به نظر بیایید و بتوانید کارفرما را جذب خود کنید. برای آن‌که در مصاحبه کاری رد نشوید و بتوانید کارفرما را تحت‌تاثیر قرار دهید، نباید هیچ نکته‌ای را از قلم بیندازید.
اغلب رزومه‌ها معمولی و ساده هستند، بنابراین برگ برنده برای فردی است که رزومه‌ای متفاوت را طراحی کنید. در این کار می‌توانید از افراد حرفه‌ای و متخصص کمک بگیرید. یافتن شغل مانند مسابقه‌ای نفسگیر است که افراد در آن برای کسب جایگاه شغلی با یکدیگر به رقابت می‌پردازند.
یک رزومه خوب نباید خیلی طولانی یا خلاصه باشد، چون کارفرمایان اغلب مدت کوتاهی را به مطالعه رزومه‌ها اختصاص می‌دهند، بنابراین همیشه سعی کنید یک رزومه کامل و استاندارد داشته باشید.
برای تجربیات کاری و تحصیلات حتما باید مدت زمانی که در کار و شغلی مشغول به کسب تجربه و مهارت بوده‌اید و زمان اخذ مدرک را درج کنید.
مهارت‌ها اهمیت بسیار زیادی دارند. مهارت کار با نرم‌افزار‌های مختلف مخصوصا نرم‌افزار‌های آفیس و نرم‌افزار‌های حسابداری از اهمیت بالایی برخوردار هستند. اگر دوره‌های کارآموزی را نیز گذرانده و تجربه و مهارت کسب کرده‌اید، می‌توانید آن‌ها را در رزومه خود یادداشت کنید.
اگر تجربه‌های کاری مختلفی دارید حتما نوع کار، محل کار و وظایف و مسئولیت‌هایی را که داشتید، در رزومه بنویسید. دقت داشته باشید که رزومه باید کامل باشد، بنابراین مشخصات فردی، مدارک تحصیلی، تجربیات کاری، مهارت‌های کاری و... همگی باید به صورت مرتب و مجزا در رزومه نوشته شوند.
یک راه دیگر برای شناساندن خود به‌عنوان فردی حرفه‌ای، فعالیت پررنگ در شبکه‌های اجتماعی است. شما می‌توانید از شبکه‌های فیس‌بوک، توییتر و لینکدین استفاده کنید و ارتباط خود را با افراد مختلف گسترش دهید. خودتان را معرفی کنید، از ویژگی‌ها و توانمندی‌های خود و سوابق کاریتان بنویسید. با دیگران به گفتگو بپردازید، با این کار شما به‌عنوان فردی متخصص شناخته می‌شوید.
