نگهداری حیوانات خانگی مثل سگ و گربه تقریبا در فرهنگ یک خانواده ایرانی به دلایل مختلف باب شده و سوای مسائل فرهنگی و اجتماعی نگهداری حیوانات خانگی، از دیدگاه علمی و پزشکی امکان دارد خطرهای مختلفی را برای سلامتی انسان به همراه داشته باشد. هر چقدر هم بخواهید از تعاملهای بین انسان و حیوان مثل بغل کردن و بوسیدن اجتناب کنید، همچنان ابتلا به برخی از بیماریها بین دو گونه احتمالا وجود خواهد داشت. در این بررسی نگاهی میاندازیم به ۵ بیماری که امکان دارد شما از حیوان خانگی خود دریافت کنید.
۱- هاری
هاری یک بیماری ویروسی است و علی رغم واژه ترسناکی که دارد، تنها در سگهای غیر واکسینه و سایر سگسانان وحشی یافت میشود. برخی از مردم، به خصوص کودکان در مواجهه با گزیده شدن توسط سگها به این ویروس آلوده میشوند. ویروس هاری مستقیم به سمت مغز فرد قربانی حملهور شده و به محض پیشرفت علائم بیماری، هیچ درمانی برای بهبود سلامتی فرد وجود ندارد. اگر کودک یا فرد آلوده به ویروس به سرعت به مرکز درمانی یا بیمارستان هدایت نشود، حتی خطر مرگ نیز وجود دارد.
خبر خوب اینکه با واکسن زدن سگها و دیگر سگسانان میتوان از ابتلا به هاری جلوگیری کرد. بسیاری از کشورهای دنیا مثل انگلستان و سایر قسمتهای اروپا دیگر درگیر بیماری هاری نیستند. خوشبختانه در کشور ما نیز با حمایت سازمانهای مختلف و فعالان عرصه دامپزشکی، بیماری هاری در حال ریشهکن سازی است.
۲- کرم حلقوی
برخی از عفونتهای حیوانی در حیوانات خانگی رایج نیست و با این حال ما عارضههای کمتری در حیوانات میبینیم، اما در انسانها ممکن است تاثیر حادتری در رویارویی با این دسته از عفونتها مشاهده شود. عفونت ناشی از کرمهای حلقوی در افرادی بیشتر گزارش میشود که حیوانات خانگی خود را به کرات به صورت روزمره دستمالی میکنند.
البته عبارت «کرم حلقوی»، ترکیب اشتباهی است که بر سر زبانها افتاده. در حقیقت عامل این بیماری اصلا موجودی به نام کرم نیست. بلکه یک قارچ میکروسکوپی است که معمولا در کف پای ورزشکارها به علت تعریق زیاد نیز دیده میشود. این نوع قارچ کوچک و میکروسکوپی اغلب در بدن گربه و سگها یافت میشود، اما حیوانات خانگی در برابر این قارچ علائم بسیار کمی از خود نشان میدهند.
فرد در ابتلا به این قارچ به شدت در برخی از نواحی پوست خود احساس خارش میکند و رفته رفته بعضی از نواحی بدن حالت پوسته پوسته و فلس مانند پیدا میکند. البته جای هیچ نگرانی نیست. این عارضه قابل درمان است، اما رعایت نظافت در حیوانات خانگی میتواند میزان ابتلا به کرم حلقوی را به شدت کم کند.
۳- سالمونلا
حشرات خاصی در رودههای حیوانات خانگی فعالیت میکنند که به ندرت قادرند انسانها را آلوده کنند. اما اگر از بخت بدتان به هر نحوی به بدنتان سرایت کنند، علائم شدیدی امکان دارد در شما نمود پیدا کند. تقریبا شاید همگی یک بار واژه سالمونلا به گوشمان خورده باشد. شاید، چون ابتلا به این بیماری در چند سال گذشته به شدت خبرساز شده بود.
حیواناتی مثل سگ و گربه از حاملهای بیماری سالمونلا محسوب میشوند. شایعترین عارضه بیماری سالمونلا، اسهال است. همچنین این بیماری مخوف در برخی از خزندگان و دوزیستان نیز دیده میشود. اما راهکار مقابله با این بیماری چیست؟
بهترین و سادهترین راه حل در شستن دستانتان با آب و صابون پس از بازی با حیوانات و دادن غذا به آنها است. همچنین بهتر است محل دادن غذا به حیوانات از آشپزخانه به دور باشد تا در صورت احتمال گسترش سالمونلا، کل اعضای خانواده به این بیماری دچار نشوند.
۴- بیماری توکسوپلاسموز
توکسوپلاسم در حقیقت یک نوع انگل است که در روده و مدفوع گربهها وجود دارد. خطر حادی سلامتی فرد را در ابتلا به انگل توکسوپلاسم تهدید نمیکند. اگرچه گزارشهای مختلفی به دست آمده خانمهای حامله با ابتلا به انگل توکسوپلاسم، عوارضی را تجربه کردهاند و جنین موجود در رحمشان دچار عیب و ایراد از حیث تکاملی شد. به همین سبب توصیه میشود خانمهای باردار حداقل تماس ممکن را با حیوانات خانگی مثل گربه داشته باشند. همچنین این دسته از خانمها از مصرف غذاهای گیاهی که امکان دارد در تماس با مدفوع گربه باشد نیز اکیدا خودداری کنند.
۵- عفونت به واسطه گزش و خراش
با اینکه حیوانات خانگی تقریبا همگی واکسنزده وارد منزل میشوند، اما باید دقت کرد تا حد امکان از گزش حیوانات به دور باشید. به خصوص کودکان که ممکن است در مواجهه با عفونتهای هر چند حداقلی به عارضههای مختلف دچار شوند.
گربهها معمولا رفتار دوستانهای با هر فردی حتی صاحب خود ندارند. خراش پوستی حاصل از پنجههای گربه میتواند یک باکتری تحت عنوان bartonella henselae به فرد منتقل کند. محل آسیب دیده متورم شده و فرد مجروح به علت عفونت تا مدتها از درد و تورم دستان خود شکایت میکند. به همین علت در نگهداری گربهها باید به شدت محافظانه رفتار کرد.
همچنین شانس ابتلا به عفونتهای حیوانی در افراد مسن و بیمارانی که از نقص دستگاه ایمنی خود به واسطه بیماریهای مختلف نظیر ایدز رنج میبرند به شدت افزایش مییابد.
در هر صورت با رعایت اصول بهداشتی میتوان زندگی مسالمتآمیزی با حیوانات خانگی داشت. به خصوص که در تحقیقات مختلف در زمینه علوم پزشکی به اثبات رسیده نگهداری حیوانات خانگی میتواند در حل معضل افسردگی انسانها تاثیر چشمگیری داشته باشد. نظر شما چیست؟ آیا میتوان با وجود ریسک ابتلا به بیماریهای مختلف، از حیواناتی مثل سگ و گربه در منزل نگهداری کرد؟