آمار ابتلا به بیماری‌های کلیوی در ایران بالاست، اما حدود ٩٠درصد از مبتلایان از بیماری‌شان بی‌خبرند. بررسی‌ها نشان می‌دهد ابتلا به نارسایی‌های کلیه در کشور، به مرز هشدار رسیده، به‌طوری که بیش از ٤٦هزار بیمار نارسایی پیشرفته کلیه در کشور وجود دارند و هر‌سال ٣ تا ٥هزار نفر به تعدادشان اضافه می‌شود. براین اساس، پیش‌بینی می‌شود تا ٥سال دیگر، تعداد بیماران کلیوی دوبرابر شوند.
متخصصان می‌گویند، یکی از مهمترین عوامل خطر ابتلا به نارسایی کلیه، چاقی است که این عامل تا ٣٠درصد احتمال ابتلا به این بیماری را در افراد بالا می‌برد، این موضوع هم، مردان را بیشتر از زنان تهدید می‌کند، همه این‌ها در شرایطی است که حدود ٢٩میلیون نفر در ایران، درگیر چاقی و اضافه‌وزن‌اند و بررسی‌ها نشان می‌دهد نزدیک به ٨٠درصد از ایرانیان، تحرک کافی ندارند. عامل خطر دیگر، فشارخون است. آمار‌ها نشان می‌دهد ١٧,٥درصد ایرانی‌های ١٥ تا ٦٤ سال، مبتلا به فشارخون بالا هستند.
حالا هم اعلام می‌شود که فشارخون بالا، احتمال ابتلا به کم‌کاری کلیه را ٥٠درصد بالا می‌برد. براین اساس، هر چقدر فشارخون و وزن بالاتر برود، خطر کم‌کاری کلیه‌ها هم افزایش پیدا می‌کند.
دیابت و بیماری‌های قلبی و عروقی، عوامل خطر دیگر در ابتلا به نارسایی‌های کلیه به شمار می‌روند، درحالی که گفته می‌شود ١٢درصد جمعیت بالای ١٨سال مبتلا به دیابت‌اند و شیوع بیماری‌های قلبی در ایران ٢٠ تا ٢٥درصد است. به گفته متخصصان نفرولوژی، دیابت و بیماری‌های قلبی- عروقی، نقش ٥٠درصدی در ابتلا به کم‌کاری کلیه دارند. از آن‌طرف هم، چربی‌های مفید، شانس کم‌کاری کلیه را تا ٣٦درصد بالا می‌برند. حالا به همه این‌ها باید مصرف موادمخدر را هم اضافه کرد که نقش ٢٤درصدی در ابتلا به کم‌کاری کلیه دارد.
١٠ نشانه‌ای که می‌گوید شما بیماری کلیه دارید
١- کمردرد: درد کمر و مفاصل ممکن است نشانه آسیب باشد، اما می‌تواند علامت عفونت کلیه هم باشد.
٢- ادرار تیره: ممکن است خون وارد ادرار شود، اما در اغلب موارد، فقط به وسیله میکروسکوپ می‌توان این را تشخیص داد. هرچند، کم‌شدن آب بدن هم باعث تیرگی رنگ ادرار می‌شود. احساس درد در هنگام دفع ادرار علامت دیگری از بیماری کلیه است.
٣- تغییر مقدار ادرار: زیاد یا کم‌رفتن به دستشویی می‌تواند نشانه‌ای از وجود مشکل در کلیه باشد. حتی ممکن است احساس کنید باید به دستشویی بروید، اما نتوانید دفع ادرار کنید.
٤- طعم فلز در دهان: تجمع موادزاید که از بدن خارج نمی‌شوند، می‌تواند باعث ایجاد طعم فلز در دهان شما بشود. همچنین برخی ممکن است متوجه شوند که نفس شما بشدت بوی آمونیاک می‌دهد.
٥- تهوع یا استفراغ: تجمع مواد زایدی که کلیه بیمار قادر به دفع آن‌ها نیست، در شما حالت تهوع و استفراغ ایجاد می‌کند. تهوع می‌تواند به حدی شدید شود که استفراغ کنید. این هم روش دیگری است که بدن به کار می‌برد برای خلاص‌شدن از غذایی که به درستی پردازش نمی‌شود.
٦- نداشتن تمایل به خوردن پروتیین: وقتی بدن قادر نیست مواد مغذی را که مصرف می‌کنید، پردازش کند، این مواد در بدن جمع می‌شوند. تجمع پروتیین و ناتوانی بدن در پردازش آن باعث می‌شود تمایلی به خوردن پروتیین نداشته باشید. در واقع پروتیین اصلا خوب به نظرتان نمی‌رسد. البته این را هم باید درنظر داشته باشید که بیماری کلیوی می‌تواند به‌طورکلی اشتها را از بین ببرد. زمانی که کلیه خوب عمل نمی‌کند، ممکن است تمایل به خوردن چیز‌های عجیب و غریب داشته باشید، مثلا جویدن یخ یا میل به خوردن مواد غیرخوراکی مثل خاک و گچ.
٧- ادرار کف‌آلود: زمانی که برای دفع ادرار به دستشویی می‌روید، دقت کنید که ادرارتان کف‌آلود یا پرحباب نباشد. حباب‌ها می‌توانند نشانه‌ای از وجود پروتیین باشند که با ادرار دفع می‌شود. معمولا پروتیین توسط بدن استفاده می‌شود. پس اگر متوجه این علامت هشداردهنده شوید، مبتلا به بیماری دفع پروتیین توسط کلیه هستید.
٨- خستگی: ضعف می‌تواند دلایل زیاد داشته باشد، اما اگر با علایم دیگر در این نوشتار ترکیب شود، قطعا نگران‌کننده است. کم‌خونی می‌تواند با بیماری کلیوی مرتبط باشد و شاید همین باعث بروز خستگی در شما شود.
٩- اغتشاش ذهنی: کم‌خونی یکی از علایم بیماری کلیوی است، زیرا کلیه‌ها به حمل اکسیژن در خون کمک می‌کنند. وقتی کلیه‌ها بیمار باشند، تعداد سلول‌های قرمز خون کاهش می‌یابد. خستگی شدید می‌تواند باعث اغتشاش ذهنی شود.
١٠-ورم‌کردن صورت یا دست و پا: ورم‌کردن نشان می‌دهد مایعات در بدن انباشته شده‌اند، درحالی که باید از طریق ادرار دفع شوند. زمانی که کلیه خوب کار نکند، نمی‌تواند مایعات اضافی موجود در بدن را مدیریت کند. ورم می‌تواند در هر قسمتی از بدن رخ بدهد. این نوع ورم «خیز یا ادم» هم نامیده می‌شود. کلیه نمی‌تواند مایعات را از بدن خارج کند و بدن آب و نمک را حفظ می‌کند.
این ٥ نشانه سنگ کلیه را بشناسید
درد کلیه‌ها: وقتی سنگ در کلیه گیر می‌کند، می‌تواند منجر به ایجاد درد در طرف درگیر بدن شود. ممکن است درد شدید ناگهانی را تجربه کنید که به صورت موجی تشدید می‌شود. همچنین می‌تواند سبب درد پشت، پهلو، کشاله ران و اندام‌های تناسلی شود. این درد به قدری شدید است که آدم‌ها آن را بدترین درد زندگی‌شان می‌دانند.
قولنج کلیوی: این درد می‌تواند شروع شود و قطع شود یا یکنواخت باقی بماند. قولنج کلیوی ناشی از حرکت سنگ درون کلیه است؛ ممکن است عرق کنید یا از شدت درد احساس تهوع کنید. تغییر حالت بدن درد را تسکین نمی‌دهد.
خون در ادرار: اگر شاهد خون در ادرار همراه درد شکم بودید، این نشانه سنگ کلیه است. ساییده‌شدن سنگ به دیواره حالب می‌تواند سبب خونریزی شود، که باعث قرمز یا صورتی‌شدن ادرار می‌شود.
عفونت: افرادی که سنگ کلیه دارند، اغلب دچار عفونت مجاری ادراری به همراه تب و درد در هنگام ادرار هستند.
زمان‌بندی درد: اگر مطمئن نیستید که علایم سنگ کلیه را دارید یا نه، زمان درد را ثبت کنید. اغلب اوقات درد ناشی از سنگ کلیه صبح شروع می‌شود، چون معمولا ساعات زیادی را بدون ادرارکردن سپری کرده‌اید.
ادرار مکرر و دردناک: این شایع‌ترین و یکی از نشانه‌های ابتدایی سنگ کلیه است. احساس می‌کنید فورا باید ادرار کنید، حتی اگر مایعات مصرف نکرده باشید و هنگامی که ادرار می‌کنید، مقدار آن خیلی کم است.
حالت تهوع و استفراغ: این‌ها نشانه‌های ابتدایی سنگ کلیه است. علتش این است که وقتی کلیه‌ها به خوبی کار نمی‌کنند، تنها راه بدن برای دفع مواد زاید، از طریق استفراغ است.
بوی تند ادرار: رنگ ادرار تغییر می‌کند و بوی آن تند می‌شود و به خاطر وجود مواد شیمیایی اضافی و سموم تیره می‌شود.
ناتوانی در نشستن: اگر سنگ بزرگ باشد، می‌تواند نشستن یا درازکشیدن را دشوار کند، چون در قسمت درگیر سنگ فشار زیادی ایجاد می‌کند. ممکن است در حالت ایستاده کمی تسکین بیابید.
