امروزه جذابیت، سرعت در انتقال اطلاعات و بی‌انت‌ها بودن فضای مجازی باعث شده که کاربران بسیاری به دور از هدفی خاص و مشخص ساعت‌های متوالی از روز را در این فضا سپری کنند. امروزه بازی‌های آنلاین و حضور در شبکه‌های اجتماعی دو موردی هستند که آمار بسیاری را هم از لحاظ تعداد نفرات و هم از نظر میزان زمان صرف شده، به‌خود اختصاص داده‌اند.
جدیدترین گزارش منتشرشده از آمار دنیای اینترنت در سال ۲۰۱۹ توسط دو مؤسسه‌ی معتبر «هوت‌سوییت» و «وی‌آر‌سوشال» نشان می‌دهد که ما انسان‌ها به‌طور میانگین ۶ ساعت و ۴۲ دقیقه از وقت هر روزمان را صرف اینترنت می‌کنیم؛ ظاهرا نیمی از این زمان، روی دستگاه‌های موبایلی صرف می‌شود. جالب‌توجه اینجا است که وقتی آمار را به تفکیک کشور‌های مختلف مورد بررسی قرار می‌دهیم، به موضوع مهمی پی می‌بریم؛ در واقع آمار اخیر نشان می‌دهد که مشتاق‌ترین کاربران اینترنت، بیشتر ساکن کشور‌های درحال توسعه و کشور‌های دارای درآمد متوسط هستند.
فراگیرشدن انواع بازی‌های اینترنتی در گوشی‌های هوشمند و همچنین استفاده بیش از حد شبکه‌های اجتماعی در تشدید روند استفاده سوء، از اینترنت نقش بسزایی دارد. آماری که در جدول زیر به آن اشاره شده، نشان دهنده شیوع اعتیاد اینترنتی در اکثر کشور‌های جهان است:
ارزیابی تأثیرات اجتماعی فضای مجازی
یکی از بزرگترین مسائل اجتماعی که جوامع امروزی به آن مبتلا شده‌اند، ضعف نهاد خانواده است. از آن‌جایی که مشکلات خانواده‌ها به‌صورت ناهنجاری‌های اجتماعی بروز می‌کند خانواده و سلامت آن، از اهمیت خاصی برخوردار بوده و آماده کردن فرزندان برای پذیرش مسئولیت‌های اجتماعی یکی از وظایف مهم و اساسی خانواده‌ها به شمار می‌رود.
پدیده «اعتیاد اینترنتی» در عصر کنونی به یکی از مسائل مهم ارتباطی و اجتماعی تبدیل شده است. کشور فیلیپین بیشترین مشترکان اینترنتی را در جهان دارا می‌باشد و در این رابطه وضعیت بغرنج‌تری نسبت به سایر کشور‌های جهان دارد.
در واقع اعتیاد به اینترنت پدیده‌ای است که به زندگی جوانان امروز گره خورده و بازی‌های اینترنتی بسیاری از جوانان را به خود جذب کرده و حتی باعث ایجاد اعتیاد در برخی از آن‌ها شده است. با پیشرفت تکنولوژی در جوامع و کم شدن نظارت والدین بر نوجوانان و جوانان و مشغول بودن خانواده‌ها باعث شده است که هر روز جوانان بیشتری به سمت بازی‌های اینترنتی سوق پیدا کرده و بر تعداد معتادان اینترنتی افزوده می‌شود.
سازمان بهداشت جهانی پس از بررسی‌های فراوان در سال جاری میلادی استفاده بی‌رویه از بازی‌های اینترنتی را جزو «اختلالات روان بهداشتی» معرفی کرده و این سازمان افزوده است، فیلیپین نیز در زمره کشور‌هایی است که این پدیده در آن رواج فراوانی دارد.
امروزه وقتی در خیابان‌ها رفت و آمد می‌کنیم شاهد صحنه‌هایی هستیم که در آن مردم در هر رده‌ی سنی، نوجوان یا میان‌سال فرقی نمی‌کند، در حال بازی با گوشی همراه خود هستند، حال چه در پیاده‌رو باشند و چه در حین رانندگی. البته با افزایش سطح دسترسی آسان به اینترنت به‌ندرت می‌شود جایی را یافت، که به این شبکه‌ها و خطوط بی‌سیم اینترنتی مرتبط نباشند.
اعتیاد در فیلیپین
یکی از کشور‌هایی که بیشترین آمار معتادان اینترنتی را به خود اختصاص داده فیلیپین است. مردم جنوب آسیا جزو وابسته‌ترین‌های جهان به اینترنت هستند، اما کاربران فیلیپینی با ۱۰ ساعت و ۲ دقیقه در ۲۴ ساعت در صدر قرارگرفته‌اند. دو کشور تایلند و اندونزی همراه با فیلیپین در فهرست ۵ کشور اول درزمینهٔ اعتیاد به اینترنت جای گرفته‌اند. متوسط جهانی ۶ ساعت و ۴۲ دقیقه محاسبه‌شده است. باید توجه داشت که بر اساس آمار منتشر شده از سوی دو موسسه HootSuite و We Are Social در ژانویه ۲۰۱۹، اغلب کشور‌های به‌اصطلاح معتاد به اینترنت مربوط به کشور‌های درحال‌توسعه هستند.
دلایل اعتیاد به اینترنت
اعتیاد به مواد مخدر، براساس سرعت و قدرت جذب این مواد به بدن انسان ارزیابی می‌شود، اما در مورد اینترنت وضع کمی فرق می‌کند، زیرا سرعت و در دسترس بودن آن، باعث بوجود آمدن اعتیاد در انسان شده. البته اگر این استدلال درست باشد پس با افزایش سرعت و سهولت دسترسی به اینترنت، باید در آینده نه چندان دور شاهد معتادان اینترنتی بیشتری در جهان باشیم.
اما این تنها بخشی از آسیب‌های صرف زمان بیش از حد و نامتعارف در اینترنت و فضای مجازی است. استفاده بیش از اندازه از ابزار هوشمند، همچون گوشی تلفن‌همراه آسیب‌های فیزیکی فراوانی مانند: میگرن، اختلال خواب، اختلال در غذا خوردن، کمردرد، سندرم تونل کارپال (نوعی بیماری مربوط به مچ دست)، عدم توجه به بهداشت شخصی.
حائز اهمیت است که اگر شخصی دو یا سه مورد از این علائم را داشته باشد می‌توان گفت که این فرد در دسته افراد "معتاد به اینترنت" قرار گرفته است: عدم کنترل زمان، تاثیر منفی بر دیگر بخش‌های زندگی، بی اهمیتی به گذر زمان، تمایل و علاقه شدید چت و بازی، عدم کنترل زمان، در هنگام بروز مشکلات به اینترنت پناه بردن، دفاع از عملکرد، احساسات چند گانه.
راهکارمبارزه با اعتیاد اینترنتی در فرزندان
اینترنت ابزار مناسبی برای توسعه اندیشه‌های بشر محسوب می‌شود، اما به‌شرط آن‌که در راه درستی استفاده شود. ارتباط از طریق شبکه‌های مجازی درمیان جوانان دارای جذابیت بسیار و جایگاه ویژه‌ای است. البته قابل ذکر است که برای ورود به اینترنت و دنیای مجازی اگر اطلاعات کافی در رابطه با این مقوله وجود داشته باشد مشکلی ایجاد نمی‌کند، ارتباط سالم در شبکه‌های اجتماعی و آگاهی جوانان و خانواده‌ها نسبت به فضای اینترنتی باعث پیشگیری از آسیب‌های اجتماعی در این فضا‌ها خواهد شد، توجه والدین به رفتار‌ها و ارتباطات فرزندانشان در اینترنت از اهمیت و حساسیت خاصی برخوردار است.
عامل مهم دیگری که در رابطه با این مسئله وجود دارد این‌که والدین باید به فناوری‌های روز دنیا مسلط شوند. تا بتوانند با آگاهی کامل از تغییر رفتار فرزندانشان مطلع شوند، زیرا تغییر در رفتار، تفکر آن‌ها را نیز تغییر می‌دهد و اگر بنیان فکری آن‌ها نادرست پرورش یابد در آینده تفکر و رفتار ناصحیح در آن‌ها نهادینه می‌شود. چنانچه والدین نسبت به شیوه‌ی ارتباط فرزندان خود آگاهی کافی داشته باشند، از ایجاد بسیاری از ارتباطات پنهانی، ارتباط ناصحیح اینترنتی، جرم و بزه و ... جلوگیری می‌شود.
