اگر گذارتان به محلات مرفه نشین تهران به ویژه مناطقی، چون شهرک غرب و سعادت آباد و ... افتاده باشد، حتما با کوچههای مسدود شده با زنجیر و استقرار کانکسهای نگهبانان محله مواجه شده اید و بی شک با پرس و جوهای این نگهبانان برخورد داشته اید. اینها همان ماموران موسسات حفاظتی هستند که با هماهنگی پلیس، وظیفه تامین امنیت محله را برعهده دارند. اگرچه نیروی انتظامی میگوید این ماموران اجازه مسدود کردن کوچه و خیابان با زنجیر و ... را ندارند و حتی مجاز به پرسشی از شهروندان به هیچ عنوانی را ندارند، اما در عمل آنچه به وقوع میپیوندد، ایجاد محدودیت برای تردد مردم در محلاتی است که این نگهبانان مستقر هستند.
در حال حاضر به گفته رییس مرکز انتظامی پلیس پیشگیری ناجا، حدود ۷۵۰ موسسه حفاظتی و مراقبتی با بیش از ۱۰۰ هزار نیرو در کشور فعالیت میکنند که علاوه بر حفاظت از محلات، پتانسیل تامین امنیت شرکتها و ادارات مختلف را هم دارند.
سردار محمد شرفی، رییس پلیس پیشگیری ناجا هم میگوید: موسسات حفاظتی و مراقبتی بهترین مدل برای پیشگیری از وقوع جرم است و باعث میشود تا هزینه ارتکاب جرم برای مجرم بیشتر شود.
در بیش از ۸۰ نقطه شهر تهران تامین امنیت محلی برون سپاری شده و نگهبانان محلات حضور دارند. نگهبانانی که صلاحیت آنها توسط نیروی انتظامی تایید شده و مورد نظارت کلانتری محل هستند
نگهبانان محله در حدود ۸۰ نقطه شهر تهران حضور دارند و پلیس به شهروندان توصیه میکند برای تامین بیشتر امنیت در محلات خود، اقدام به استقرار این نگهبانان در محلات کنند. موضوعی که به گفته نیروی انتظامی مشارکت شهروندان در تامین امنیت به شمار رفته و مبتنی بر قانون است، اما در عین حال هزینههایی را برای ساکنان محله ایجاد میکند.
سرهنگ کیوان ظهیری، رئیس پلیس پیشگیری تهران در این باره به خبرنگار مهر، میگوید: هدف نیروی انتظامی برون سپاری یک سری کارهایی است که به مشارکت مردم در امنیت منجر میشود. تمام تلاش ما این است که نگهبانان محله را ترویج کنیم و در حال حاضر این طرح در محلات تهران با مشارکت خود مردم و پلیس در حال اجرا است.
وی میافزاید: در بیش از ۸۰ نقطه شهر تهران تامین امنیت محلی برون سپاری شده و نگهبانان محلات حضور دارند. نگهبانانی که صلاحیت آنها توسط نیروی انتظامی تایید شده و مورد نظارت کلانتری محل هستند و این طرح در حال گسترش است.
رئیس پلیس پیشگیری تهران در مورد هدف اجرای این ظرح ادامه میدهد: هدف ما این است که در تمامی محلات، طرح نگهبانان محله گسترش یابد. امروز در همه مناطق از جنوب تا مرکز و شمال تهران این نگهبانان حضور دارند و شرکتهای حفاظتی و مراقبتی فعالیت میکنند و معتقدیم باید مشارکت مردم بیشتر شود.
سرهنگ ظهیری در مورد فرآیند به کارگیری نگهبان محله و هزینههای اجرای آن به مهر میگوید:، چون مردم خودشان درخواست دارند و هزینه در بین ساکنان تقسیم میشود، هزینه زیادی هم ندارد، اما امنیت مردم و اموال آنان را تامین میکند و موجب آرامش و آسایش آنان میشود. مردم میتوانند برای برخورداری از نگهبان محله به کلانتری مراجعه و در خواست خود را به رئیس کلانتری یا معاون پیشگیری اعلام کنند. درخواست آنها برای شرکتهای مراقبتی ارسال و مراحل استقرار نگهبان محله به سرعت انجام میشود.
وی در مورد محدوده نظارت این افراد و آزادی عمل و اختیار آنان در برخورد با شهروندان میافزاید: نگهبانان محله بحث پیشگیری دارند. به محض اینکه مورد مشکوکی را مشاهده کنند، ورود میکنند و پلیس را در جریان میگذارند. پلیس در محل حاضر میشود و اقدامات قانونی و انتظامی را نیروهای کلانتری انجام میدهند نه نگهبانان محله.
اینکه نگهبانان محله سر کوچهها زنجیر بندازند و مسیر را ببندند یا منطقهای را قرق بکنند به هیچ وجه مورد تایید پلیس نیست
رئیس پلیس پیشگیری تهران اظهار میکند: نگهبانان محله خودشان ضابط انتظامی نیستند و در واقع کمک حال ماموران کلانتری هستند و ارتباط نزدیکی با نیروی انتظامی دارند. ناجا هم اولویت رسیدگی را به تماسهای این افراد میگذارد و در صحنه حاضر میشود. اولویت به این دلیل است که نگهبانان در محل به صورت مستقیم حضور دارند و موارد مشکوک را مشاهده میکنند.
با وجود این اظهارات، آنچه در عمل مشاهده میشود، حضور پرنگ نگهبانان محلات در مناطق برخوردار شهر تهران و ایجاد محدودیت برای تردد شهروندان غیر ساکن است. موضوعی که رئیس پلیس پایتخت آن را غیر قانونی میداند و میگوید: ما از حضور و وجود نگهبانان محله حمایت میکنیم و از این اقدام دفاع میکنیم. اما اینکه این نگهبانان اقدام به انسداد کوچهها و ایجاد محدودیت برای شهروندان کنند، یا سر کوچهها زنجیر بندازند و مسیر را ببندند یا منطقهای را قرق بکنند به هیچ وجه مورد تایید پلیس نیست.
سردار حسین رحیمی با بیان اینکه موسسات حفاظتی به طور عام و نگهبانان محله به طور خاص آرام آرام تحت نظارت پلیس قرار میگیرند، میافزاید: تمام کسانی که به عنوان نگهبان محله در جای جای شهر تهران فعالیت میکنند باید تحت کنترل پلیس قرار گرفته و آموزشهای لازم را فرا بگیرند.
فرمانده انتظامی پایتخت هم با رد اختیار این نگهبانان برای پرسش و پاسخ از شهروندان به مهر میگوید: نگهبانان محله در مورد شهروندان عادی هیچ ورودی نمیتوانند داشته باشند، اما اگر مورد مشکوکی دیدند باید مراقبت و کنترل کنند و به سرعت به پلیس اطلاع دهند. سردار رحیمی تاکید میکند: در حال حاضر ضابط انتظامی فقط پلیس است. نگهبانان محله اجازه ندارند جلوی کسی را بگیرند. ضابط دستگاه قضایی پلیس است و کار ساماندهی نگهبانان محله در کلانتریها شروع شده و در همه مناطق شهر تهران در حال افزایش است.
حضور موسسات حفاظتی و مراقبتی یا در اصلاح عمومی نگهبانان محله چند سالی هست که در برخی محلات پایتخت به ویژه در مناطق شمال و غرب پایتخت خودنمایی میکند. حالا پلیس مصمم است در کنار ضابطهمند کردن این موسسات، حضور نگهبانان محله را در سطح شهر تهران گسترش دهد؛ موضوعی که پلیس میگوید براساس قانون است و ایده آن نبوغ نیروی انتظامی کشورمان.