برفکوری، عارضهای مربوط به چشم است که به دلیل قرار گرفتن چشمها در معرض بازتاب اشعه ماورای بنفش خورشید از سطح یخ یا برف ایجاد میشود.
این آسیب زمانی رخ میدهد که کوهنوردان و طبیعت گردان بدون استفاده از عینک آفتابی، در زمستان به ارتفاعات کوهها میروند.
افرادی که بدون عینک آفتابی در معرض برف یا یخ، به خصوص در نواحی قطبی و یا ارتفاعات قرار میگیرند، دچار علائمی در ناحیه چشم میشوند که به برف کوری معروف است.
اگر فردی به مدت ۲۰ دقیقه بدون عینک آفتابی در ارتفاعات یا در محیطی که برف تازه باریده قرار گیرد، ممکن است به این عارضه دچار شود و حادثههای متفاوتی برای فرد در کوهستان رخ دهد.
نوری که از برف منعکس میشود، حاوی سطوح بالا و مضری از اشعه ماورای بنفش (UV) است. این اشعه میتواند منجر به سوزاندن قرنیه چشم و برف کوری شود.
علائم برف کوری مانند سوزش آزاردهنده، تاری دید و آزردگی چشم معمولاً حدود ۶ تا ۱۲ ساعت پس از قرار گرفتن در معرض آفتاب شدید رخ میدهد.
کاهش بینایی ناشی از برف کوری اغلب موقت است و به ندرت به کوری دائمی منجر میشود و علائم چشمی حدود ۱۸ تا ۲۴ ساعت بعد بهبود مییابد.
چون در ارتفاعات بالا اشعه ماورای بنفش شدیدتر میشود، معمولا برف کوری در این مناطق رخ میدهد.
برف به دلیل منعکس کنندگی خوبی که دارد، میتواند حدود ۸۰ درصد از اشعه ماورای بنفش را منعکس کند، حال چنانچه اسکی بازان و کوهنوردان از عینک آفتابی مناسب استفاده نکنند، احتمال آسیب دیدگی بیشتری چشمان آنها را تهدید خواهد کرد. حتی احتمال دارد که برف کوری در مناطق قطب شمال و قطب جنوب رخ دهد.
همچنین برف کوری میتواند برای هر فردی که فعالیتهای بیرونی مانند پیادهروی، برف پیمایی با کفش مخصوص و یا اسکی در مکانهای پوشیده از برف را انجام میدهد، رخ دهد.
علائم برف کوری
از علائم برف کوری میتوان به کاهش بینایی، درد و قرمزی چشمها، دیدن هالهای از نور، حساسیت به نور درخشان و پلکهای متورم و قرمز اشاره کرد.
بر اثر این آسیب مردمک کوچک شده و تیک یا پریدن غیرقابل کنترل پلک و درد چشم را میتوان مشاهده کرد.
یکی دیگر از علائم برف کوری بسته شدن چشم است که به علت تورم شدید رخ میدهد. همچنین در برف کوری سوزش چشم به گونهای اتفاق میافتد که انگار ذرات شن و ماسه وارد چشم شدهاند و در بعضی اوقات از دست دادن بینایی به طور موقت رخ میدهد.
این عوامل میتواند یک حادثه بزرگ و جبران ناپذیری را برای کوهنوردان و اسکی بازان به همراه داشته باشد، چراکه نداشتن عینک در برخی از موارد میتواند جان افراد را به خطر انداخته و موجب مرگ آنها شود.
نکات ایمنی برای جلوگیری از برف کوری
برای جلوگیری از هرگونه آسیب بیشتر، لنز را درون چشم خود نگذارید و یا اگر لنزی درون چشم خود داشتید آن را بردارید، به این جهت که در این حالت چشم زودتر بهبود مییابد.
از جمله عواملی که میتواند در بهبود برف کوری تأثیرگذار باشد، اجتناب از لمس کردن یا مالش چشم در طول فرآیند درمان است.
همچنین جهت ممانعت از ورود نور به چشمان، میتوانید آنها را با پد نرم پارچهای یا گاز پانسمان بپوشانید.
حتما در داخل خانه و در یک اتاق تاریک بمانید و از پماد تجویزی در دسترس جهت سرعت بخشیدن به بهبود استفاده کنید.
استفاده از قطرههای اشک مصنوعی استریل و یا قطرههای چشمی بی حسی ممکن است توسط پزشکان برای بهبود سریعتر برف کوری توصیه شود.
در برف کوری به خاطر درد شدید و ممانعت از خواب باید از مسکن استفاده شود و کسانی که سابقه پیوند قرنیه چشم دارند، در صعود دچار نورزدگی شدیدتری میشوند.
مسکنهای بدون نسخه مانند آسپیرین، استامینوفن یا ایبوپروفن ممکن است به تسکین این درد کمک کنند.
هشدار
قطره چشمی تتراکائین بی حس کننده موضعی اعصاب سطحی چشم است که فقط باید در شب و تاریکی مطلق استفاده شود. استفاده از این دارو در روز یا حتی نور خیلی کم بسیار خطرناک بوده و منجر به کوری میشود و در کوهستان نمیتوان از این قطره استفاده کرد.
راههای پیشگیری از برف کوری
برای جلوگیری از برف کوری میتوان از عینکهای محافظ پلاریزه ۱۰۰ درصد مسدود کننده UV، عینکهای آفتابی منحنی یا عینکهای محافظ مخصوص تودههای یخچالی استفاده کرد.
این عینکها حدود ۱۰ درصد از نور مرئی را عبور داده و تقریبا تمام اشعههای UV را جذب میکنند.
عینکهای محافظ مخصوص تودههای یخچالی همان عینکهای آفتابی هستند، اما ترکیبات و ویژگیهای اضافی مانند داشتن ضمائمی در دو طرف و پایین جهت جلوگیری از ورود نور به چشم دارند.
این عینکها معمولا با آینه و لنزهای پلاریزه شده ساخته میشوند که تیرهتر از عینک آفتابی عادی هستند.
توجه داشته باشید باید همواره عینکهای آفتابی یا عینکهای محافظ برف را به چشم زد، حتی زمانی که هوا ابری است، زیرا اشعههای UV میتوانند از میان ابرها نفوذ کنند.
برای این کار یک لنز تیره و یا آینه همیشه بهترین گزینه است. عینکهای محافظ برف در پایینِ قسمت منحنی و بالای آن دارای سوراخ یا هواکش است.
این امر اجازه میدهد که رطوبت از بین رفته و در نتیجه عینکهای محافظ بخار نگیرند و یا یخ نبندند. همچنین این عینکها محکم در صورت جا میگیرند و اطراف چشم را کاملا پوشش میدهند.
نه تنها عینک آفتابی، بلکه کلاه آفتابی نیز میتواند در این امر کمک کند.
به خاطر بسپارید که در موارد اضطراری و عدم دسترسی به عینک آفتابی، میتوان یک عینک محافظ را با استفاده از یک تکه نوار، مقوا، پوست درخت یا وسایل دیگری که به راحتی در دسترس هستند، ساخت.
میتوان این عینک دست ساز را با استفاده از یک ریسمان و یا نوار به خوبی در اطراف سر فرد محکم کرد تا بیشترین محافظت را داشته باشد.
سیاه کردن پلکها با دوده و یا زغال میتواند برخی از اشعههای مضر UV را جذب و نور را از چشمان شما منحرف و دور سازد، البته پیش از رفتن در برف، از پزشک بخواهید قطرههای چشمی یا پمادهایی را برای برف کوری تجویز کنید تا در کوهستان آسیبی نبینید.
افرادی که از لنزهای چشمی استفاده میکنند، میتوانند از بعضی مارکهای لنز که با UV عالی و مواد مسدود کننده ساخته شدهاند، استفاده کنند.
با این حال، حفاظت این لنزها از چشم تنها به قرنیه و مردمک آن محدود میشود و شامل بافت ملتحمه یا پلک نمیشود.
همیشه به یاد داشته باشید که در هر زمینهای، پیشگیری بهتر از درمان است. بنابراین همیشه عینک آفتابی خود را دم دست داشته باشید تا از چشمان شما در برابر اشعه UV محافظت شود.