ایران بر روی خطرناک‌ترین گسل جهان قرار دارد

دکتر 'غلامرضا لطیفی' روز چهارشنبه در دومین روز همایش 'یکسال پس از زلزله کرمانشاه، تجربه‌ها و سیاست ها' در محل دانشگاه علامه طباطبایی اظهار کرد: فرایند پیش بینی و پیشگیری از وقوع بحران، برخورد و مداخله بحران و سالم سازی پس از وقوع مسائلی است که مدیریت بحران را تعریف می‌کند.

لطیفی افزود: در حقیقت، ما در مدیریت بحران به دنبال بازگرداندن حالت تعادل در جامعه و مناطق زلزله زده هستیم.

این عضو مدیریت بحران گفت: نبود زیرساخت‌های مورد نیاز برای جمع آوری و انتقال سریع اطلاعات، نبود بانک‌ها و طبقه بندی اطلاعاتی، نبود برنامه قبلی و دفن اموال بدون ثبت در پزشکی قانونی، تنوع قومیتی در منطقه و فقدان مرجعی برای ثبت این پدیده، فقدان برنامه ثبت و ضبط اطلاعات متوفیان و مصدومان ناشی از زلزله، انتقال مصدومان حادثه با وسائل نقلیه نامناسب و فقدان آمار لازم، نبود مرکز فرماندهی و واکنش سریع و فقدان فرماندهی محلی، فقدان فرماندهی ارشد و یکپارچه عملیات پاسخ به بحران، دانش و اطلاعات ناکافی افراد حاضر در حادثه. نبود سامانه ارزیابی سریع تلفات و خسارات، فقدان برنامه اقدامات اولیه، نبود سامانه مدیریت حادثه و نبود برنامه عملیات مبتنی بر سناریو از جمله مسائلی است که جامعه در مدیریت بحران با آن مواجه است.

وی همچنین در پایان آگاهی عمومی از مخاطرات زلزله، آموزش به منظور انجام اقدامات خود امدادی، آموزش به منظور همدلی و مشارکت پس از وقوع حادثه و آموزش‌های پناه گیری را از جمله اقداماتی دانست که باید مردم به هنگام وقوع حادثه بدان عمل کنند.

**ضوابط و مقررات مناطق زلزله خیز باید متفاوت از سایر مناطق تدوین شود

محمد شیخی، یکی دیگر از اساتید دانشگاه علامه طباطبایی در این نشست، گفت: نحوه ساخت و استقرار سکونتگاه ها، نحوه ساخت و بافت شهر‌ها و روستا‌ها باید مورد توجه قرار گیرد و ضوابط و مقررات این گونه مناطق نیز باید متفاوت از سایر مناطق تدوین شود.

وی افزود: در گذشته، دانش فنی برای شناخت مبحث زلزله و همچنین امکان پیش بینی آن وجود نداشت؛ اما امروز که مجهز به شناخت در مبحث زلزله هستیم و برنامه ریزی منطقه‌ای در ایران سابقه‌ای طولانی دارد، چرا در برنامه ریزی‌ها لحاظ نمی‌شود؟ امروزه حتی در آمایش سرزمینی نگاه جدی به این قضیه وجود ندارد.

وی با بیان این که هیچ گونه هماهنگی و نظام سازمانی کارکردی مناسب برای برخورد با سانحه زلزله وجود ندارد، گفت: در غرب ایران با وجود آن که از گسل خطرناکی آگاهیم، نظام آمادگی جدی برای آن پیش بینی نکرده ایم. ساختار‌هایی باید وجود داشته باشد که پیش از سانحه نیز بتواند زمینه ساز حل و فصل مشکلات باشد.

این استاد دانشگاه افزود: بهترین نقاطی که در معرض خطرات قرار گرفته اند، بهترین امکانات زندگی را نیز دارا هستند. در ایران یک تناقض سرزمینی وجود دارد؛ انطباق پهنه‌های خطرپذیر بر پهنه‌های زیست پذیر که در نتیجه آن باید گفت؛ ناچاریم با زلزله زندگی کنیم.

وی در پایان تصریح کرد: در بازسازی، ملاحظات بیشتری می‌توان مطرح کرد که بسیار کاربردی‌تر از مبحاثی است که فقط از شرایط پیش آمده استفاده کرده و تحلیل‌هایی را برای بازسازی و دوباره سازی مطرح می‌کند.