سگها موجودات عجیبی هستند و تقریبا هر روز کلیپهای فراوانی از قابلیت سگها در دنیای مجازی میبینیم و از عملکرد و واکنش این حیوانات اهلی به وجد میاییم. ولی شاید بد نباشد به یکی از قابلیتهای استثنایی سگها نیز اشاره کنیم که قادر هستند برخی از بیماریها و عارضههای مختلف را شناسایی کنند. بیماریهایی که ابتدا فرد باید آزمایش داده و سپس پزشک معالج با رویت گزارش، بیماری را تشخیص بدهد.
در حال حاضر بیشتر محققین اروپایی در تلاش هستند از قابلیت سگها در رابطه با شناسایی بیماریها، به بهترین نحو ممکن بهرهبرداری و آنها را به یک ماشین پیشگوی زنده تبدیل کنند. مسلما با این رویه در مصرف منابع، انرژی و تجهیزات پزشکی صرفهجویی شده و از طرفی دیگر، بیمار با اتلاف وقت کمتر به مقصود خودش میرسد.
و، اما ۵ بیماری که سگها قادرند شناسایی کنند:
۵- مالاریا
چندی پیش محققین به شواهدی دست پیدا کردند که سگها قادرند با بو کردن جورابهای یک فرد، به درستی تشخیص دهند آیا او به بیماری مالاریا مبتلا شده یا خیر. سگهای نژاد لابرادور پس از چند ماه تمرین حتی این قابلیت را نیز پیدا میکنند تا بچه بیمار را از یک فرد سالم تشخیص دهند. حتی اگر بچه مورد نظر، نشانههای بیماری را از خود نشان نداده باشد.
۴- سرطان پروستات
محققین ایتالیایی در سال ۲۰۱۵ میلادی رسما بیان کردند آنها با تمرین دادن دو سگ نژاد ژرمن شپرد توانستند برای درمان سرطان پروستات گامی جدید بردارند. این سگهای ژرمن شپرد قادرند مواد شیمیایی خاصی را در نمونهّای ادرار تشخیص دهند که در ایجاد سرطان پروستات نقش حائز اهمیتی ایفا میکنند. بر اساس شواهد و نتایج این پژوهش، میزان دقت تشخیص سرطان پروستات توسط سگها، ۹۰٪ گزارش شده. این موضوع در حالی است که در حال حاضر تست آزمایش سرطان پروستات خون، به صورت قطعی ابتلا به این نوع سرطان را تایید یا رد نمیکند.
بر اساس یافتههای حیرتانگیز این محققان ایتالیایی، در حال حاضر در یکی از بیمارستانهای بریتانیا پژوهش جدیدی در دست اقدام است تا از این قابلیت سگها برای غربالگری بیماران در شرایط بالینی استفاده شود.
۳- دیابت
در حالیکه دیابت در کشورهای خاورمیانه به یک معضل اساسی و حتی بحرانی از لحاظ سلامتی تبدیل شده، در حال حاضر محققین در تلاش هستند تا از سگها برای شناسایی دیابت استفاده کنند. سگها به راحتی قادرند میزان قند خون بالا یا کم را تشخیص دهند. سازمان خیریهای تحت عنوان Hypo Hounds واقع در بریتانیا سگها را به گونهای نوین آموزش میدهد تا با استفاده از قدرت شامه بویایی قوی خود، تغییرات گلوکز را در عرق و تنفس صاحبشان درک کنند. برگ برنده این روش در این موضوع است که این حیوانات دستآموز قادرند از ابتلا به دیابت صاحب خود، پیش از آزمایش به وسیله تجهیزات پزشکی به راحتی خبردار شوند.
۲- بیماری پارکینسون
محققین دانشگاه منچستر نیز در تلاش هستند با تمرین سگها، بیماری پارکینسون را پیش از بروز نشانههایش شناسایی کند. گفته میشود این پژوهش بر اساس یک ماجرای واقعی مطرح شده. ماجرایی که یک زن با استفاده از قدرت بویایی فوقالعادهاش توانست تغییرات بوی بدن شوهرش را حس کند. درست پیش از زمانی که علائم بیماری پارکینسون در همسر بروز پیدا نکرده بود. لابد محققین با خودشان گفتند وقتی انسان میتواند با قوه بویایی خودش به این درجه برسد، پس سگها با تمرین قادر خواهند بود به مراتب بهتر از انسان در وهله اول بیماری پارکینسون را شناسایی کنند.
قابلیت سگها
۱- سرطان سینه
سگها در مراکز سلامتی باکینگهامشایر بر اساس تمرینهای خاص، این قدرت را پیدا کردند تا سرطان سینه را شناسایی کنند. آیا این موفقیت در عرصه پزشکی عجیب و هیجانانگیز نیست که چرا این نوع سرطان شایع که به یک معضل جهانی و روزافزون تبدیل شده، توسط یک موجود زنده قابل شناسایی است؟
هنوز دقیقا مشخص نیست چطور سگها این قابلیت را دارند تا از روی نحوه تنفس یک زن، متوجه این بیماری مهلک میشوند. در هر صورت اگر سگها بتوانند با قاطعیت این نوع سرطان را شناسایی کنند و اگر دانشمندان از ساز و کار این حیوانات در تشخیص سرطان پی ببرند، قطعا به پروسه غربالگری بیماران سرعت بخشیده میشود.
در حال حاضر فقط خانمهای بالای ۵۰ سال، هر سه سال یک بار با آزمایش سرطان از سلامتی خود اطمینان حاصل میکنند. چرا که تابش اشعه برای سلامتی انسان مضر است و نمیتوان به کرات از این شیوه تشخیصی استفاده کرد.
در حال حاضر علم پزشکی مدرن در تلاش است به منظور بهینهسازی شیوه و پروتکلهای درمانی با استفاده از قابلیتهای نهفته در حیوانات، رو به جلو حرکت کند؛ به خصوص دانشمندان بریتانیایی که تنها شعارشان فعلا در همین جمله پنج کلمهای خلاصه شده: «پیشگیری بهتر از درمان است».
البته بهرهبرداری از حیوانات در جهت منافع انسانی و گسترش دامنه علم و دانش، صرفا محدود به علم پزشکی و زیستشناسی نیست و در سایر علوم نیز این رویه در حال باب شدن است. سوال اینجاست آیا روزی خواهد آمد که از تمام پتانسیل حیوانات اهلی به نفع جوامع بشری استفاده کنیم؟ دیدگاهتان را با ما به اشتراک بگذارید.