وقتی پدر پولی را برای خرید یک دوچرخه برای دخترش پس انداز کرد به توصیه یکی از دوستانش به سراغ یکی از سایت‌های اینترنتی خرید و فروش آنلاین رفت و بعد از کلی جستجو بالاخره توانست چیزی را که می‌خواست پیدا کند.
پدر وقتی عکس دوچرخه زیبایی را که قیمت مناسبی هم داشت به دختر کوچکش نشان داد، دخترک با خوشحالی وصف نشدنی آن را پسندید و تأیید کرد.
فروشنده یک شماره تلفن و آدرس هم روی سایت گذاشته بود؛ وقتی پدر با فروشنده تماس گرفت، فروشنده گفت: چون دوچرخه را به مبلغ خوبی پیشنهاد داده است، مشتریان زیادی با او تماس گرفتند، حال اگر قصد خرید دارید باید مبلغی را به عنوان ودیعه به حسابم واریز کنید تا از خرید شما مطمئن شوم و به سایر مشتری‌ها پاسخ منفی دهم.
پدر که شوق دختر کوچک را می‌دید بی‌درنگ مبلغ درخواستی را به حساب صاحب آگهی واریز کرد و قرار شد روز بعد برای تحویل دوچرخه به آدرس ثبت شده مراجعه کند. خانواده کوچک آن‌ها فردا صبح راهی آدرس اعلامی شدند و وقتی به آدرس مورد نظر رسیدند صاحبخانه از چنین آگهی ابراز بی اطلاعی و اعلام کرد اصلا دوچرخه‌ای برای فروش ندارد.
پدر وقتی شماره تلفن صاحب آگهی را گرفت تازه متوجه شد که قربانی یک کلاهبرداری اینترنتی شده و گوشی آگهی کننده خاموش است و با وجود تماس‌های مکرر پاسخگو نیست.
وقتی هم که برای شکایت به پلیس سایبری مراجعه کرد، مشخص شد چندین ودیعه بابت همین دوچرخه از مردم اخذ شده و او تنها قربانی چنین دامی نبوده است.
کلاهبرداری‌های اینترنتی روش نوینی از خلافکاری‌های مالی است که با توسعه و گسترش فناوری و ترویج استفاده از فضای مجازی پا به عرصه گذاشته و به دلیل عدم آشنایی کامل مردم و مخاطبان عام از امکانات این فضا به راحتی فراگیر شده است و کلاهبرداران اینترنتی به دلیل اینکه نیازی به ارائه مستندات دقیق و متقن برای تشخیص هویت و اصالت کالای مورد معامله ندارند، به راحتی با فریب مخاطب چندین و چند بار می‌توانند با یک روش ساده از مردم اخاذی کنند.
به نوعی باید گفت کلاهبردارن اینترنتی و فضاهای سایبری به محض ورود افراد به این عرصه آنان را زیر نظر داشته و درصدد بهترین فرصت برای اخاذی و یا کلاهبرداری هستند.
جالب است بدانید که تعدادی از قربانیان این کلاهبرداری‌ها افراد تحصیل کرده و کابران حرفه‌ای فضای مجازی هستند و با وجود مهارت و آشنایی کامل با این فضا قربانی شده‌اند.
بارزترین و آخرین نمونه این نوع کلاهبرداری که جوانان باسواد و آشنا به فضای مجازی را مورد حمله قرار داد و توانست به سادگی مقادیر زیادی از آنان کلاهبرداری کند، موضوع فروش سئوالات کنکور در سال گذشته بود که هجوم کاربران حرفه‌ای برای خرید سئوالات، این موضوع را به یکی از معضلات جدی آن روزها تبدیل کرد.
این نوع کلاهبرداری‌ها هم اکنون به قدری گسترده شده که حالا به شاخه‌های مختلفی هم تقسیم شده است و برخی پا را فراتر از خرید و فروش غیر واقعی گذاشته و با عنوان ارائه خدمات عجیب و غیر واقعی از مردم اخاذی می‌کنند و در این مورد باید به گسترش سایت‌ها و گروه‌های مختلف تلگرامی و فضای مجازی در خصوص فالگیری و رمالی اشاره کرد که در قبال دریافت مبالغ هنگفتی از افراد ساده لوح و خرافاتی کلاهبرداری می‌کنند. این نوع کلاهبرداری به این دلیل که قربانی با رضایت خود این پول را در قبال دریافت خدمات دروغین می‌پردازد، هیچ شکایتی هم ندارد و همین امر حاشیه امنی را برای کلاهبرداران ایجاد می‌کند و البته این کلاهبرداری‌ها در کنار حک حساب مالی افراد و برداشت‌های غیر مجاز حجم کلاهبرداری‌ها و سرقت‌های اینترنتی و فضای مجازی را افزایش داده است.
آخرین آمار اعلامی پلیس فتا نشان می‌دهد در نیمه اول سال گذشته حدود ۴۲ میلیارد تومان کلاهبرداری و تراکنش غیرمجاز در فضای الکترونیک انجام شده است. حال باید پرسید در قبال این هجمه گسترده در این فضای ناامن چه باید کرد؟
این سئوالی است که حامد سرابی کارشناس فضای مجازی در پاسخ به آن گفت: مردم و همه کسانی که از خدمات اینترنتی استفاده می‌کنند باید علاوه بر دقت کافی در وارد کردن جزئیات، همیشه پیش از واریز وجوه به حساب افراد، حتما از اصالت و واقعی بودن خدمات مطمئن شوند.
وی گفت: تا حد امکان از معامله‌های مجازی در فضای‌های سایبری باید خودداری کرد و خریداران خدمات و کالاهای مختلف می‌توانند همه جزئیات لازم را جهت پیگیری‌های بعدی مطالبه کنند.
در نهایت باید گفت کاربران فضای مجازی و مشتریان خدمات اینترنتی و سایبری باید علاوه بر توجه بیشتر با حساسیت بیشتری اینگونه مسائل را پیگیری کنند. عدم اطمینان به افراد در فضای مجازی و کاربران ناآشنا اولین گام اساسی برای جلوگیری از قربانی شدن در این عرصه است.
اما توصیه مهم تر این است که حتی اگر با وجود بکارگیری همه اقدامات ایمنی و حساسیت‌های لازم قربانی کلاهبرداری این عرصه شدید، باید موضوع را به پلیس فتا گزارش دهید تا علاوه بر احقاق حقوق خود از قربانی شدن سایر افراد نیز در این زمینه جلوگیری کنید.
هشدار پلیس فتا؛ بعد از خرید پول بدهید
سرهنگ تورج کاظمی رئیس پلیس فتا تهران بزرگ در خصوص کلاهبرداری های رخ داده در فضای مجازی اظهار کرد: با توجه به اینکه انجام خرید و فروش کالاها در فضای مجازی صورت می‌گیرد، تخلف‌هایی نیز در این زمینه مشاهده می‌شود. خریدارانی که وجهی از آن‌ها توسط شرکت‌ها در سایت‌های مجازی دریافت شده و هیچ کالایی بابت وجه پرداختی به دستشان نرسیده است، باید گزارش این تخلفات و شکایت خود را به دادسراها اعلام کنند تا با دستور مقامات قضایی پرونده‌ها به جریان بیفتد و در پی آن افراد متخلف شناسایی و دستگیر شوند.
وی گفت: مال باختگان تنها باید با مراجعه به دادسراها و اعلام شکایت کتبی، پرونده خود را به جریان بیاندازند و پلیس فتا در این صورت و با دستور مقامات قضایی برای رسیدگی به شکایات مردمی و دستگیری مجرمان و کلاهبرداران اینترنتی اقدام خواهد کرد.
سرهنگ کاظمی اظهار کرد: شبکه‌های اجتماعی نیز قابل اطمینان نیستند و نباید به هر سایت و کانال تلگرامی در پیام رسان‌ها اعتماد کرد که بسیاری از این سایت‌ها با هدف کلاهبرداری فعالیت دارند.
وی در ادامه افزود: مردم برای دانلود نرم افزار‌های پرداخت‌های آنلاین باید از سایت‌های معتبر، اپلیکیشن را دریافت کنند و یا برای دانلود همراه بانک‌ها از سایت رسمی بانک مربوطه اقدام کنند.
رئیس پلیس فتا تهران بیان کرد: بعضی از نرم افزارها غیر مجاز و دارای بدافزار است که از طریق شبکه اجتماعی این بد افزارها را منتشر می کنند که بعضی از این بدافزار‌ها اطلاعات فرد را هک می‌کند.
سرهنگ کاظمی گفت: مردم برای خرید از فروشگاه‌های اینترنتی باید برای تشخیص آنکه یک سایت جعلی است یا سایت اصلی، ابتدا نماد آدرس سایت یعنی Https را بررسی کنند که اگر این نماد بود یعنی سایت معتبر است، در غیر اینصورت به سایت اطمینان نکنند و از آن سایت خرید اینترنتی انجام ندهند. همچنین سایت رسمی و رمز کد امنیتی را که باید وارد کنید قابل تغییر است.
