بنر حاشیهساز در سیزدهمین نمایشگاه زنان و تولید ملی، جدیدترین حاشیهای بود که مدیریت شهری جدید تهران با آن روبهرو شد. بنری که عکسی از آن، بهسرعت با واکنشهای مختلف در شبکههای اجتماعی مواجه شد و بسیاری، آن را دهنکجی شهرداری تهران و معاونت امور بانوان این نهاد به چادرمشکی و بانوان چادری دانستند. با این حال مشاور شهردار تهران و مدیرکل امور بانوان شهرداری تهران بهعنوان متولی برگزاری این نمایشگاه، معتقد است این تفسیر اشتباه است و «به عقل جن هم چنین چیزی نمیرسد.»
«زنان چهره شهر را تغییر میدهند.» این نوشته روی بنری بود که دیروز در رسانهها و شبکههای اجتماعی منتشر شد. این نوشته، اما وقتی در کنار پنج رنگ دیگر قرار میگرفت، معنادارتر میشد. رنگهایی که از قضا، آخرینشان با ضربدری که رویش کشیده شده بود، محل بحث کاربران شبکههای اجتماعی شد.
آنان با این استدلال که رنگ باطل شده روی این بنر، رنگ مشکی است، آن را بیاحترامی به پوشش بانوان چادری دانسته و با سابقه حرکتهای قبلی مدیریت شهری اصلاحطلبان در تهران، به انتقادهای شدید از این بنر پرداختند.
حمله به چادر با بنر
از جمله این کاربران خانم «سارا هوشمندی» بود که در اینباره نوشت: «زنان ابزار نیستند که چهره شهر را تغییر دهند! تغییر فرهنگ وتمدن دنیا بهدست زنان انجام میشود و نمیدانم کدام زنی شما را پرورش داده که نگاهتان اینقدر ابزاری وحقیرانه است! حالا اگر میخواهید وظایفتان در شهرداری را که دراثر سوء مدیریتتان فراموش شده، به توانمندی زنان بسپارید که حرفی نیست.»
کاربر دیگری با نام «نارسیس» هم نوشت: «شهرداری تهران در آستانه محرم. قرار ما این باشد:زنان مشکی نپوشند! زنان با رنگیپوشیدن چهره شهرمان را زیباتر کنند...»
کاربری با نام «آرما» هم نوشت: «تا الان فکر میکردم خانمها بهعنوان شهروند حق بهرهمندی از چهره زیبای شهر را دارند، ولی گویا از نظر شهرداری خودشان جزوی از ابزارهای زیباسازی برای سایر شهروندان محسوب میشوند.»
آقای «حسین موحدیان» هم نوشته است: «اینکه به هر بهانهای چادر مشکی رو بزنیم و بگیم اینا مایه افسردگی جامعه هستند یه طرف ماجراست. طرف دیگه اینه که در آستانه #محرم داره همچین تبلیغی میشه؛ به نظر شما این کاملاً اتفاقیه؟! راستی یادتون نرفته که شهرداری کمک به هیئات مذهبی رو لغو کرد.»
و البته خانم «فاطمه کیا» نیز پیشنهاد کرد که بانوان چادری فعال در شبکههای اجتماعی با هم قرار حضوری بگذارند و با چهرهای خندان در کنار این بنر عکس بگیرند تا به نوعی با این بیاحترامی شهرداری تهران به رنگ سیاه چادرشان، معترض شوند.
راکعی: این تفسیرها به عقل جن هم نمیرسد
از سویی دیگر، مشاور شهردار تهران و مدیرکل امور بانوان شهرداری تهران، با رد این تفسیرها. در گفتگو با سایت خبری «شهرنوشت» متعلق به شهرداری تهران، در توجیه استفاده از این بنر گفته است: «پوستری که درباره آن حاشیه ایجاد شده، مربوط به محیطزیست است.» خانم فاطمه راکعی همچنین گفته است: «در هر دوره از نمایشگاه کیسههایی را با هدف ترغیب به استفاده نکردن از پلاستیک به نمایش میگذاریم. امسال هم یکی از رئوس برنامه حوزه زنان، تغییر چهره خاکستری شهر است، رنگ پوستر هم خاکستری است که روی آن خط مشکی کشیده شده است. »
راکعی البته با حمله شدید به منتقدان این بنر میگوید: برای راحت شدن خیال خودش و معترضان، دستور جمعآوری این بنر حاشیهساز را از نمایشگاه زنان و تولید ملی داده است.
راکعی به میگوید: «خدا شاهد است اصلاً به عقل ما خطور نمیکرد که ممکن است چنین چیزی را عدهای بردارند یک عده از این کارها خوششان میآید و بلوا کردهاند. البته برای من این اعتراضها مهم نیست. اما آدم در مقابل اینها کم میآورد. اینقدر تفسیر خوب میکنند.»
مشاور شهردار تهران در پاسخ به سؤال مبنی بر اینکه بههرحال مفهوم این بنر ابهام و کژتابی دارد و شاید همین موضوع سبب اعتراضها شدهاست، میگوید: «هیچکس به عقلش نرسیده ممکن است چنین برداشتی از این بنرها شود. این جنهایی که به بعضیها درس میدهند، آمدهاند فردای نصب بنر، کشف کردهاند که به قول شما این کژتابی دارد.»
او میگوید: «میدانید چرا؟ برای اینکه اگر اینها نگفته بودند و چو ننداخته بودند، اگر شما ۱۰ بار هم این شعار را روی کیفهای ما میدیدید که شهر را زیبا نگه دارید، به طبیعت لطمه نزنید، رنگ خاکستری شهر را عوض کنید، اگر به عقل جن میرسید توی همان نمایشگاه، خود شهرداری که حراست و گزینش دارد باید برخورد میکردند.»
راکعی میگوید: «بعد از آن مساله رقص زنان که برایمان درآوردند، ۱۰ بار به آنها گفتهام حواستان باشد، هرچیزی دیدید که ممکن است ذرهای مشکلساز باشد، به ما بگویید. سر ما شلوغ است و ممکن است کمتر حواسمان باشد.»
راکعی ادامه میدهد: «باید میآمدند از من میپرسیدند خانم شما منظورتان از این بنر چیست؟
من برایشان توضیح میدهم. میگویم شما یا هنر بلدید یا نه. این رنگ خاکستری است.»
او میگوید: «من الان شهرداریچی هستم و یکی از برنامههایم تغییر چهره شهر است. زنان چهره خاکستری شهر را تغییر میدهند. این را تا حالا ندیدهاند. من ۱۰ جا تا حالا مصاحبه کردهام. این را نمیخواهند ببینند. یعنی فکرشان کژتابی دارد به قول شما. اول گفته بودیم این بود که زنان رنگ مردانه شهر را تغییر میدهند. من گفتم به مردها کاری نداشته باشید. بعد هم منظور ما از رنگ خاکستری، رنگ دود و ساختمانها که عموماً هیچ جذابیتی ندارد. دیوارهای خالی شهر را رنگ میکنیم. با تصاویری که نشان بدهد شهرمان شهر دوستدار زن و کودک است که شعارش را میدهیم تا آدمها رغبت کنند. مثل شهرهایی که آسمانشان آبی است و هوای صاف دارند. این هم فقط روی کیسههای محیطزیستی است.»
او با بیان اینکه رنگ استفاده شده در این بنر، خاکستری است و نه سیاه میگوید: «مگر من با چادر ضدیت دارم؟ مگر من نوکر امام حسین؟ ع؟ نیستم؟ اصلاً آن رنگ توی بنر؛ خاکستری است. رنگ خاکستری هم برای اینها مقدس است؟ اتفاقاً آن رنگی که ضربدر زده است به رنگ خاکستری، سیاه است. اگر ذهنشان کژتابی هنری دارد، آن را تفسیر کنند.» راکعی در پاسخ به پرسش «صبح نو» درباره دفاع او از این بنر و مفهوم آن با وجود ابهام در معنی هم میگوید: «گفتم بنرها را بردارند. دو تا بنر بود آنها را برداشتیم. برای اینکه آدمهایی که اینطوری میکنند، بس کنند. دو تا بنر بود. دوستش نداشتند برداشتیم. حس کردم میخواهند تخریب کنند. درحالیکه من به افکار عمومی احترام قایلم و درباره این بنر توضیح دادم.» حالا دیگر، بنر حاشیهساز از نمایشگاه زنان و تولید ملی برداشته شده است. اما شاید بهتر باشد طراحان بنرها و بیلبوردهای شهرداری تهران بیشتر از این شهرداری تهران را وارد حاشیههای خودساخته نکنند.