از روزی که نتایج نهایی آزمون کارشناسی ارشد اعلام شد و گوشه پایین سمت چپ صفحه اعلام نتایج در سایت سازمان سنجش واژه قرمز مردود را مشاهده کرد، گوشی تلفن همراهش با پیامکهای تبلیغاتی ادامه تحصیل بمباران شده است.
از روزی که نتایج نهایی آزمون کارشناسی ارشد اعلام شد و گوشه پایین سمت چپ صفحه اعلام نتایج در سایت سازمان سنجش واژه قرمز مردود را مشاهده کرد، گوشی تلفن همراهش با پیامکهای تبلیغاتی ادامه تحصیل بمباران شده است. پیامکهایی با این مضمون «با ۸۰ میلیون تومان، در یک سال فارغالتحصیل ارشد مدیریت گرجستان شوید تا پذیرش دکتری از اروپا، امریکا و کانادا، فقط با ارسال ۳۰۰۰» و «آخرین مهلت کارشناسی ارشد فراگیر پیام نور تابستان ۹۷ با بیمه قبولی» که تا قبل از این هرگز دریافتشان نکرده بود. اینکه مؤسسات فرستنده پیامکهای تبلیغاتی از کجا شماره داوطلبان مورد نظر را به دست آوردهاند و از کجا میدانند آنها در چه مقطعی در آزمون شرکت کردهاند و نتیجه آزمون برای داوطلب مشخص چه بوده، این احتمال را تقویت میکند که اطلاعات داوطلبان آزمونهای سراسری جایی حوالی سازمان سنجش نشتی دارد و این درز اطلاعات همافزا با اهداف اقتصادی مافیای کنکور است و نان آنها را چربتر میکند.
تعداد متقاضیان آزمونهای سراسری که بعد از ثبتنام در کنکورهای کارشناسی، کاردانی یا ارشد پیامکهای تبلیغاتی مقطع مورد نظر را دریافت میکنند رو به افزایش است. آثار مخرب کنکور و به طور کلی آزمونهای سراسری و رقابتی در سطوح و مقاطع مختلف تحصیلی به جز مسائل تربیتی و آموزشی و مدیریت منابع انسانی، وارد حوزه امنیت ملی کشور نیز شده و دعوت پیامکی از داوطلبان مردودی آزمونهای سراسری مقاطع مختلف برای ادامه تحصیل در دانشگاههای خارج از کشور یا تحصیل بدون کنکور در دانشگاههای داخلی مورد توجه نهادهای اطلاعاتی و امنیتی نیز قرار گرفته است. پیامکهایی مانند «با ۸۰ میلیون تومان، در یک سال فارغالتحصیل ارشد مدیریت گرجستان شوید تا پذیرش دکتری از اروپا، امریکا و کانادا فقط با ارسال ۳۰۰۰ به شماره...» و «آخرین مهلت کارشناسی ارشد فراگیر پیام نور تابستان ۹۷ با بیمه قبولی» یا «در رشته و دانشگاه مورد علاقه خود فارغالتحصیل شوید».
تا سازمان سنجش هست، کنکور هم هست
سازمان سنجش جدیترین مخالف حذف کنکور است. صریحترین نظر در مورد دخالت سازمان سنجش در فرآیند بقای کنکور را سال گذشته علی لاریجانی، رئیس مجلس اعلام کرد. وی گفت: تا سازمان سنجش هست، کنکور هم هست.
این در حالی است که پدرخواندههای کنکور تاکنون با اعمال نفوذ مانع بازنشستگی و حتی محدود کردن فعالیت این آزمون ۵۰ ساله و خسته شدهاند؛ بنابراین به نظر میرسد همراهی غیررسمی سازمان سنجش با مافیای آزمونهای سراسری در رابطه با در اختیار گذاشتن اطلاعات داوطلبان در راستای یک بدهبستان صورت میگیرد و این قبیل مشاهدات نشان میدهد این سازمان مورد حمایت مافیای کنکور در تنور مافیا میدمد.
نشتی اطلاعات داوطلبان
در عین حال مؤسسات تبلیغاتی معمولاً برای تبلیغ محصول یا خدمات خود برای مخاطبان خاص در محدوده جغرافیایی یا قشر ویژه، شماره همراه آنها را در قبال پرداخت هزینهای از مخابرات یا سازمان همراه اول در اختیار میگیرند. جدا از اینکه این مسئله از نظر حقوقی و حفظ حریم شهروندان چه آسیبهایی دارد و از سوی کدام نهاد نظارتی پیگیری میشود، باید امیدوار بود که سازمان سنجش سهم قابل توجهی از گردش مالی فعالیت مؤسسات آموزشی را از آن خود کند تا معامله بر سر آبروی سیستم آموزش و سنجش کشور بیارزد.
نزدیک به یک دهه است که کنکور دیگر آن کنکور نیست که به غول خفته در مسیر آرزوها تشبیه میشد. کاهش زاد و ولد و به تبع آن کاهش داوطلبان کنکور، تغییر جهتگیری بازار کار، افزایش دانشگاهها و مؤسسات آموزش عالی غیردولتی دست به دست هم دادند تا کنکور دیگر مسیر انحصاری آرزو و خواستههای نوجوانان این سرزمین نباشد. با این حال آزمونهای سراسری همچنان بازاری هستند که منافع و نفوذ عدهای را تأمین میکند. با وجود این تا به حال کسی جرئت نشانهگیری کانون ۵۰ ساله کنکور یعنی سازمان سنجش را نداشته است.
تعارف در برابر حذف سازمان سنجش
از سوی دیگر، اگر بدانیم کنکور در پی ایجاد تعادل و توازن میان تقاضای زیاد و منابع اندک ایجاد شده، اکنون آن اضطرار دهههای ۵۰ و ۶۰ حتی در مقاطع تحصیلات تکمیلی ندارد و پذیرش دانشجو میتواند از سوی دانشگاهها و منطبق با ضوابط خاصی از جمله مصاحبه و آزمون مجزا صورت گیرد، حذف کنکور دیگر چندان دور از ذهن نخواهد بود. در عین حال که سازمان سنجش که نفس کنکور وابسته به آن است، در برابر نوع جدید تقاضای داوطلب برای تحصیل در مراکز آموزش عالی و آموزش تخصص موردنیاز بازار کار فرتوت و خسته به نظر میرسد و شناخت بسته و محدود آن از روند پذیرش دانشجو به یک چالش بزرگ برای نظام تعلیم و تربیت کشور تبدیل شده است. بماند که در میان سیاستگذاران آموزشی تابو و تعارفی برای انحلال سازمان سنجش از جنس رودربایستی توقف تولید پیکان وجود دارد، چراکه بخشی از خاطرات زندگی اغلب افراد جامعه ما به فعالیت این سازمان وابسته است و انگار آموزش عالی بدون کنکور چیزی کم دارد.