علیرغم نگرانیهای زیادی که در حوزه دارو و درمان، تحتتاثیر تحریمهای پیش رو در مردم ایجاد شده است، اما هفته گذشته رئیس اداره بیولوژیک سازمان غذا و دارو از توزیع واکسن آنفلوآنزا از نیمه شهریورماه در کشور خبر داد و بر آمادگی سیستم بهداشت و درمان کشور برای ورود دو میلیون و ۲۰۰ هزار دوز واکسن آنفلوآنزا تاکید کرد. موضوع تزریق واکسن آنفلوآنزا ، بویژه در گروههای پرخطر با توجه به اینکه در حال نزدیک شدن به فصل پاییز هستیم، اهمیت مییابد .
در واقع، بهتر است که افراد از اواخر شهریور یا اوایل مهر، واکسن را تزریق کنند. زیرا چهار هفته بعد از تزریق واکسن نیاز است تا سطح ایمنی ایجاد شود. بنابراین قبل از آغاز فصل سرد سال باید تزریق را انجام داد. دکتر فریبا شیروانی، فوقتخصص عفونی اطفال در گفتوگو با جامجم از ضرورتهای تزریق واکسن آنفلوآنزا میگوید .
واکسن آنفلوآنزا در دو نوع غیرفعال و زنده در سطح جهانی موجود است. در نوع غیرفعال نیز دو گونه سه ظرفیتی و چهار ظرفیتی وجود دارد. در ایران نوع زنده آن موجود نیست و فقط نوع سه و چهار ظرفیتی وجود دارد. هر دو نوع واکسن آنفلوآنزا گونههای ویروسی خطرناک و نگرانکننده را پوشش میدهند و تفاوت واکسن سه ظرفیتی با چهار ظرفیتی، در گونهای است که بسیار تغییرپذیر بوده و نگرانی هم نسبت به آن کمتر است. با این حال خبرها حاکی از آن است که امسال واکسن چهارظرفیتی آنفلوآنزا در کشور توزیع خواهد شد .
شما واکسن آنفلوآنزا لازم دارید!
کودکان شش ماهه تا هشت ساله ، بویژه بچههایی که در سن بالای شش ماه و دچار بیماریهای مزمن هستند باید واکسن آنفلوآنزا بزنند. بیماران قلبی و ریوی(بویژه مبتلایان به آسم)، دیابتیها و مبتلایان به سایر بیماریهای متابولیک، بیماریهای کلیوی، اختلالات ساخت هموگلوبین، سرطان یا بیماریهای سرکوبکننده سیستم ایمنی، ایدز و کودکانی که تحت درمان طولانی با آسپیرین هستند باید واکسن دریافت کنند .
ایمنی در برابر آنفلوآنزا، پیش از پاییز
تزریق این واکسن باید قبل از شروع فصل سرما انجام شود. چرا که واکسن نیاز به دو هفته زمان دارد تا تاثیرگذار باشد . در کشور ما این تزریق از اواخر شهریور با ورود واکسن به کشور آغاز میشود. البته اگر تزریق در این زمان انجام نشود، در هر زمان دیگری نیز قابل انجام است .
سرماخوردگی بعد از تزریق واکسن
آنفلوآنزا بیماریای است متفاوت و بسیار جدی تر از سرماخوردگی که سالانه در مناطق مختلف جهان در گردش است و هر ساله با سویههای جدیدی نیز وارد کشورمان میشود. این امر باعث میشود که افراد ایمنی کافی در مقابل ابتلا به آن را حتی با سابقه تزریق در سال گذشته، نداشته باشند. پس لازم است این واکسن سالانه تزریق شود .
از سوی دیگر، انواع دیگر ویروسهای درگیرکننده سیستم تنفسی هم در محیط وجود دارند که واکسن آنفلوآنزا در مقابل این ویروسها ایمنی ایجاد نمیکند. بنابراین افرادی که این واکسن را دریافت میکنند ممکن است به انواع دیگر ویروسهای تنفسی مبتلا شوند. هیچ گونه آسیبپذیری در مقابل ویروسهای سرماخوردگی توسط این واکسن ایجاد نمیشود .
پیشگیری از عفونت ریه در بارداری
زنان باردار در معرض ابتلا به پنومونی شدید در زمان بارداری، قبل و بلافاصله بعد از زایمان هستند.
مرگ و میر زنان باردار در اثر ابتلا به آنفلوآنزا بیشتر از افراد دیگر جامعه است. پس لازم است این واکسن با شروع فصل سرما در هر زمان از حاملگی به باردار تزریق شود.
توجه داشته باشید که ایمن بودن مادر طی بارداری به ایمنی کودک در شش ماه اول زندگی کمک میکند. در حالی که تزریق واکسن در شش ماه اول زندگی نمیتواند پاسخ کافی ایمنی ایجاد کند .
وقتی نباید واکسن زده شود
در این موارد از تزریق واکسن باید ممانعت شود:
واکنش حاد آلرژیک به دوز قبلی تزریقشده.البته از سال 2012 آلرژی به تخم مرغ، به عنوان موارد منع تزریق واکسن غیرفعال آنفلوآنزا در نظر گرفته نمیشود.
ابتلا به بیماری گیلن باره (سندرم گیلن باره بیماریای است که طی آن سیستم ایمنی بدن به اعصاب حمله میکند و منجر به ضعف بدن و مشکلات حسی میشود) در طول شش هفته از تزریق واکسن قبلی .
توجه داشته باشید عوارضی چون درد و تورم در ناحیه تزریق، علائم خفیف سرماخوردگی شامل آبریزش بینی و سرفه، تب خفیف و واکنشهای آلرژیک به واکسن نیز ممکن است بروز کند .
تزریق واکسن دیگر ضروری نیست !
در کشور ما میتوان در افراد سالم، بویژه اگر توان مالی لازم را نداشته یا اینکه در گروهی قرار ندارند که تزریق واکسن برای آنها ضروری است، واکسن آنفلوآنزا تزریق نکرد. این افراد شامل افراد کاملا سالم بالای شش سال میشود.
همچنین کودکان در سن زیر شش ماهگی نمیتوانند واکسن آنفلوآنزا را تزریق کنند.