آرامگاهی که با اقتباس از گنبد قابوس و به مناسبت هزارمین سال تولد ابن سینا توسط هوشنگ سیحون در سال 1330 هجری شمسی احداث شده است.
مدخل اصلی این بنا از سمت شرقی است و ایوانی به طول 30 متر و عرض 3.15 متر با 10 ستون مدور از سنگ گرانیت، نمودار گذشت یک قرن از ولادت ابوعلی سینا است.
همدان یا اصفهان؟
«ابن سینا در سال 392 هجری قمری در سن 22 سالگی و بعد از فوت پدر از بخارا به خوارزم رفت و پس از آن به خراسان و گرگان عزیمت کرد، وی پس از هجرت به ری و قزوین به همدان سفر کرد و در فاصله سال‌های 406 تا 411 هجری قمری دوبار به وزارت شمس‌الدوله دیلمی (والی همدان) منصوب شد.
پس از شمس‌الدوله، وزارت پسر او سماءالدوله را نپذیرفت و به همین دلیل به جهت اتهام مکاتبه با علاءالدوله دیلمی (والی اصفهان)، مدتی محبوس شد، بعد از رهایی مدت زیادی در همدان توقف نکرد و در سال 414 هجری به اصفهان رفت و 10 سال پایانی عمر خود را در این شهر سپری کرد.»
اینها توضیحاتی است که راهنمایان گردشگری همدان در حین بازدید از مقبره ابن سینا ارائه می‌دهند و این سوال را در ذهن ایجاد می‌کنند که با توجه به حضور ابوعلی سینا در اصفهان، آیا مقبره وی در همدان واقعی است یا نه؟
علی رغم حدس و گمان‌های مختلف مبنی بر اینکه ابن سینا در اصفهان مدفون است اما از این دانشمند مشهور در اصفهان جز نام یک خیابان و یک مدرسه چیز دیگری موجود نیست اما برخی مورخان تاریخی همچون «ابن اثیر» اصفهان را مدفن اصلی ابوعلی سینا معرفی کرده‌اند.
بعید است شیخ به همدان رفته باشد
این در حالی است که مسئول پژوهشی مرکز اصفهان‌شناسی بر این باور است که حضور علمی شیخ ابوعلی سینا در اصفهان قابل توجه بوده و بنا به شواهد و قرائن معتبر، از جمله حضور شمس‌الدوله، حاکم آل بویه و تیرگی روابط شیخ با او، بعید است که شیخ به همدان رفته باشد.
محمدحسین ریاحی سال‌ها قبل عنوان کرده بود که قرار بوده در اصفهان آرامگاهی برای شیخ‌الرئیس ساخته شود، اما عده‌ای گفتند که اصفهان آثار تاریخی زیادی دارد و در نهایت، از انجام این کار جلوگیری شد.
انتقال جسد ابوعلی سینا به دروازه تخت گنبد
از سوی دیگر مهدی فقیهی، پژوهشگر میراث فرهنگی در گفت‌وگو با یکی از خبرگزاری‌ها با اشاره به اینکه شواهد و منابع تحقیقاتی بسیار زیادی مبنی مدفون بودن ابن سینا در اصفهان وجود دارد، گفته بود که در محله دردشت سنگ قبری منوط به ابن سینا بوده که معلوم نیست چه بلایی سرش آمده است.
فقیهی، کتاب‌ها و منابع متفاوت و زیادی را منبع و مأخذ و محل استناد وجود قبر و محل دفن ابن سینا در اصفهان می‌داند و می‌گوید: ابن سینا در سفری که به همدان می رفت به بیماری قولنج مبتلا شد و هرچه معالجه کرد فایده ای نبخشید و در بین راه وفات یافت، پیکرش را به همدان بردند و در آنجا دفن کردند و چندی بعد جسد او را به اصفهان نقل کرده و در دروازه تخت گنبد مدفون ساختند.
معاون میراث فرهنگی اصفهان: دفن ابن سینا در اصفهان صحت ندارد
اما ناصر طاهری معاون میراث فرهنگی استان اصفهان در این باره به خبرنگار میراث فرهنگی فارس گفت: اینکه ابوعلی سینا در اصفهان دفن شده باشد صحت ندارد.
وی افزود: ادعاهایی که قبلاً مطرح شده بود مورد بررسی قرار گرفت اما نتیجه‌ای را در بر نداشت، قطعاً اگر حتی احتمال دفن ابن سینا در اصفهان قوی بود تاکنون افراد زیادی جهت اثبات این موضوع پای کار آمده بودند.
معاون میراث فرهنگی استان اصفهان تصریح کرد: ابوعلی سینا 10 سال آخر عمر خود را در اصفهان بوده اما در همدان دفن شده است.
ابوعلی سینا قطعاً در همدان دفن شده است
از سوی دیگر خسرو معتضد، تاریخ نگار معاصر هم در این خصوص به خبرنگار فارس گفت: ابوعلی سینا قطعاً در همدان دفن شده است.
وی افزود: حکیم ابن سینا به واسطه داشتن شاگرد وفاداری خوبی همچون ابوعبید جوزجانی اطلاعات خوبی از زمان خودش به یادگار گذاشته اما متأسفانه برخی از مورخان جدید نظراتی را مطرح می کنند که مطابق با واقعیت نیست.
معتضد تصریح کرد: در زمان افتاح مقبره ابن سینا از بسیاری از مورخان کشورهای مختلف همچون مصر، عراق و فرانسه دعوت شد و قطعاً اگر چنین اشتباهی شده بود حداقل یک نفر تذکر می داد.
