پیامبر گرامی اسلام (ص) در بیست و هشتم صفر سال یازدهم هجری در حالی این جهان فانی را ترك كرد كه سر در دامن علی (ع) داشت و امیرالمومنین هنگامی كه پیامبر ( ص) راغسل می داد و او را برای دفن مهیا می ساخت، فرمود: پدر و مادرم فدایت ای پیامبر خدا. با مرگ تو چیزی قطع شد كه با مرگ دیگری قطع نگشت و آن، نبوت و اخبار و آگاهی از آسمان بود.

ادامه این سخن امیرالمومنین(ع) که در خطبه ۲۲۶ نهج البلاغه آمده، چنین است: مصیبت تو این امتیاز را دارد که از ناحیه ای تسلی دهنده است. یعنی پس از مصیبت تو، دیگر مرگ ها اهمیتی ندارد و از سوی دیگر، این یک مصیبت همگانی است که عموم مردم به خاطر تو در سوگ هستند.

اگر نبود که امر به صبر و شکیبائی فرموده ای و از بی تابی نهی نموده ای، آنقدر گریه می کردم که اشک هایم تمام شود و این درد جانکاه همیشه برای من باقی بود و حزن و اندوهم دائمی و تازه اینها در مصیبت تو کم بود اما حیف نمی توان مرگ را بازگرداند و آن را دفع نمود. پدر و مادرم فدایت باد ما را در پیشگاه پروردگارت یاد کن و ما را هرگز فراموش منما.

امیرالمومنین(ع) همیشه نزدیکترین یار رسول خدا(ص) بود. آن حضرت درباره نزدیک بودن خود به پیامبر فرمود: صدای ناله شیطان را در هنگام نزول اولین وحی به آن حضرت شنیدم و عرضه داشتم یا رسول الله این ناله، چیست؟ و پیامبر فرمود این شیطان است که از اطاعت شدن مایوس و ناامید شده و چنین به ناله در آمده است.

سپس رسول اکرم(ص) به حضرت علی(ع) فرمود: تو می‌شنوی آنچه را من می‌شنوم و می‌بینی آنچه را که من می‌بینم الا اینکه تو مقام نبوت نداری و فقط وزیر و کمک کار من هستی و از راه خیر جدا نمی‌شوی.

امیرالمومنین(ع) که همیشه در کنار پیامبر(ص) بود، در موقعیت های حساس نقش مهمی را در یاری رسول خدا(ص) ایفا می کرد. حضور علی(ع) در جنگ های بدر، احد، خندق و خیبر، نمونه ای از آنهاست که در تاریخ اسلام به ثبت رسیده است. فداکاری امیرالمومنین(ع) در لیله المبیت که به جای پیامبر در بستر آن حضرت خوابید، درحالی که مشرکان قصد جان آن پیامبر(ص) را کرده بودند، از مهمترین صحنه های تاریخ اسلام و رشادت های حضرت علی(ع) است.

پیامبر اسلام(ص) در موقعیت های مختلف سخنانی را به عنوان موعظه به امیرالمومنین(ع) می فرمود و آن حضرت همیشه در کنار رسول خدا(ع) و مدافع و حامی ایشان بودند. در اینجا به برخی از این مواعظ پیامبر خاتم(ص) اشاره می شود.

ای علی! اگر کسی خشمی را که به انجامش توانا است، فرو برد، خداوند در روز قیامت، امن و آسایشی به او پاداش می دهد که لذتش را درمی یابد.

ای علی! بدترین مردم کسی است که مردم به خاطر اجتناب از شرش او را گرامی دارند.

ای علی! خوشا به حال کسی که عمرش طولانی و عملش نیک باشد.

ای علی! کسی که از خداوند متعال بترسد، خداوند همه چیز را از او می ترساند و کسی که از خداوند نترسد، خداوند او را از همه چیز می ترساند.

ای علی! از محکم ترین دستاویزهای ایمان، دوستی و دشمنی در راه خداست.

ای علی! اگر مردم از زبان کسی بترسند، او از دوزخیان است.

ای علی! بهترین جهاد آن است که شخص روز را در حالی آغاز کند که نمی خواهد به کسی ستم کند.

ای علی! بدترین مردمان کسی است که آخرتش را به بهای دنیایش بفروشد و بدتر از او کسی است که آخرت خود را به دنیای دیگران بفروشد.

ای علی! کسی که از دین و دنیای او بهره ای نبری، در همنشینی تو با او خیری نیست و هر آن کس که حق تو را پاس نمی دارد، حق و احترامی برای او قایل مشو.

ای علی! خردمند را روا نیست که عمر خود جز در سه مورد زیر بگذراند: تحصیل معاش، ره توشه برگرفتن برای روز قیامت و لذت بردن از امور حلال.

ای علی! سه خصلت است که در دنیا موجب شادمانی مؤمن می شوند: دیدار با برادران ایمانی، افطار دادن روزه دار و نماز تهجد در نیمه آخر شب.

ای علی! چون بنده ای بمیرد، مردم می گویند، چه بر جای گذاشت و فرشتگان می گویند، چه از پیش فرستاد.

ای علی! خداوند دعای دل غافل را نمی پذیرد.

ای علی! کسی که صلوات فرستادن بر من را فراموش کند، راه بهشت را گم کرده است.

ای علی! اگر برادر مسلمان كسی را در نزدش غیبت كنند و بتوانند جلوی آن را بگیرد و نگیرد، خداوند او را در دنیا و آخرت خوار می دارد.