مهدی چمران درباره اظهارنظرهایی مبنی بر اینکه مصوبه برج‌باغ‌ها در گذشته موجب تخریب باغات شده است، گفت: در 14 سال گذشته مصوبه‌ای به عنوان برج‌باغ‌ها در مدیریت شهری تهران نداشتیم و واژه برج‌باغ‌ها اصطلاحی است که شاید املاکی‌ها و یا سایر افراد گذاشته‌اند.
وی با تأکید بر اینکه هیچگونه مصوبه‌ای به عنوان برج‌باغ‌ها تصویب نکرده‌ایم،گفت: موضوعی که باید مدیریت شهری گذشته به آن افتخار کند، این است که نگهداری باغات و خانه‌های بزرگی که در آن درخت بود حفاظت و نگهداری آن معلوم نبود که دست چه مسئولی و نهادی است یعنی اگر یک نفر می‌خواست خانه‌ای در باغ بسازد، بایستی درختان را قطع می‌کرد و معلوم نبود کدام نهاد باید در این خصوص پاسخگو باشد.
چمران ادامه داد: مدتی تشخیص باغ‌ها بر عهده شهرداری تهران بود و بعد گفتند بر عهده شهرداری نباشد و در اختیار وزارت مسکن و شهرسازی قرار گرفت و پس از مدتی بر عهده قوه قضائیه گذاشتند و اصلاً ساز و کار ساخت و ساز در باغات معلوم نبود.
رئیس سابق شورای شهر تهران افزود: پس از مدتی که تشخیص باغات بر عهده شورا گذاشته شد دیوان عدالت اداری آن را قبول نداشت و هر کسی که از شورا در خصوص ساخت و ساز در باغات شکایت می‌کرد دیوان دستور می‌داد که ساخت و ساز در آن زمین ادامه پیدا کند.
وی افزود: اقدامی که ما انجام دادیم این بود که قانون حفظ و گسترش فضای سبز را اصلاح و به مجلس ارائه کردیم و در مجلس شورای اسلامی نیز تصویب شد و شورای نگهبان بر آن ایراد گرفت و به مجمع تشخیص مصلحت نظام رفت و در آنجا ما از این قانون دفاع کردیم و نهایتاً به تصویب رسید.
چمران افزود: ما قانون مصوبه شورای انقلاب اول را تحکیم بخشیدیم و اصلاح کردیم و نهایتاً تشخیص نهایی باغ در تمامی شهرها به عهده شورای شهر گذاشته شد که دیگر بر اساس قانون می‌توانند باغات را تشخیص دهند.
رئیس سابق شورای شهر تهران ادامه داد: قانون فعلی باغ‌ها در گذشته مشخص نبود و بارها دیوان عدالت اداری اعلام می‌کرد که کجای قانون گفته است که شورا باید باغات را تشخیص دهد و در این خصوص دخالت می‌کند و ما نهایتاً این موضوع را قانونی کردیم که تعیین و تشخیص باغ و غیر باغ بودن بر عهده شوراهای شهر کل کشور گذاشته شد.
وی افزود: مبنای اینکه ملکی باغ باشد یا نباشد را نیز در سال 86 به تصویب رساندیم و قبلاً هیچگونه قانونی مبنی بر اینکه شورا در این زمینه تصمیم بگیرد نداشته‌ایم و در کل قانون باغ‌ها را ما آوردیم و به تصویب رساندیم و به سرانجام رساندیم و جلوی تخریب باغات را گرفتیم.
چمران با اشاره به اینکه در شهر تهران ملکی کلاً باغ و ملک دیگری باغ‌مسکونی است یعنی در بخشی از آن ملک خانه‌ای ساخته شده ولی بخش اعظمی از آن نیز درخت است و در شمیران (منطقه 1) منطقه 2 و منطقه 3 چنین خانه‌های قدیمی زیاد است.
رئیس سابق شورای شهر تهران افزود: درختان‌ها را در این ملک‌ها مردم کاشته‌اند و باید بدانیم این درختان توسط شهرداری کاشته نشده است و ما بایستی مشوق کاشت و حفظ درختان باشیم.
وی افزود: ما در حال حاضر با باغ‌هایی بیش از 2 هزار و 5 هزار متر بحثی نداریم و شهرداری باید برود این باغ‌ها را نگاهداری کند همانطور که در سال 95، 6 یا 7 باغ مانند باغ خسروشاهی، ملک و باغ‌های دیگر را در شمیران خریداری کردیم و به پارک عمومی تبدیل شد ولی دیگر تمام خانه‌های شمیران را که درخت دارد نمی‌توانیم خریداری کنیم.
چمران گفت: باید بگونه‌ای کار کرد که مردم خودشان به سمت کاشت درخت بروند بعد از اینکه برای باغات و درختان شناسنامه تهیه شد و تشخیص دادند در هر خانه‌ای چند درخت است اگر درختی قطع شود از صاحب ملک شکایت و به اندازه محیط بن درخت جریمه می‌شوند و عدد این جریمه نیز بالا و میلیونی است که این جریمه را نیز شورا مصوب کرده است.
رئیس سابق شورای شهر تهران گفت: اگر کسی درختی را قطع کند بایستی سانتی‌متری جریمه شود و اگر 100 درخت بکارد قیمت آن ارزان‌تر از جریمه قطع یک درخت می‌شود و ما تأکید بر جریمه داشتیم تا کسی نسبت به قطع درختان اقدام نکند.
وی درباره مشکلات افرادی که باغ‌های مسکونی داشتند نیز گفت: اگر کسی در منزلش تعداد زیادی درخت داشته باشد وبال گردنش می‌شود و یک نقطه ضعف محسوب می‌شود. در حال حاضر مردم کن ناراحت هستند چرا که باغ دارند و شهرداری نمی‌گذارد در آنجا ساخت و سازی صورت بگیرد و باید آن منطقه باغ بماند ولی کمی آن طرف‌تر در منطقه 5 یک زمین معمولی متری 10 میلیون تومان قیمت دارد ولی شاید باغ‌های کن را به دلیل درخت داشتن متری 500 تومان هم نخرند بنابر این،این درختان مزاحم قیمت زمین هستند.
چمران گفت:در شمیران نیز همین طور است شاید زمین‌های خالی هر متر با مبلغ بالایی خریداری شود ولی آنجایی که فضای سبز و باغ دارد ارزش کمتری داشته باشد بنابر این تلاش می‌شود درختان از بین برود و تبدیل به زمین‌های صاف شود تا با قیمت بالاتری به فروش برسد. ما برای اینکه این اتفاق نیفتد مشوق‌هایی را گذاشتیم که باغاتی که زیر 2 هزار متر هستند و در گذشته نیز عموما 30 تا 35 درصد آن خانه مسکونی ساخته شده بود، اجازه داشته باشند در همان 30 درصد ساخت و ساز داشته باشند و درختان مابقی زمین نیز حفظ شود و اگر درختی قطع و یا خشک شد باید جریمه آن را بر اساس قانون بپردازند.
رئیس سابق شورای شهر تهران افزود: ما به خاطر اینکه درختان از بین نروند تشویق کردیم که این خانه باغ‌ها و نه باغ‌های بزرگ می‌توانند در 30 درصد ساخت و ساز داشته باشند به عنوان مثال در زمین هزار متری می‌توانند 300 متر بسازند و به جای 4 طبقه می‌توانستند 8 طبقه بسازند و این یعنی تراکم و زیربنا کم نمی‌شود و در نهایت درآمد ساختمانی آنها کم نخواهد شد.
وی افزود: یعنی اگر در آن 30 درصد به جای 4 طبقه دو واحدی می‌توانستند 8 طبقه یک‌واحدی بسازند و در 70 درصد باقیمانده باید درخت کاشته شود و اگر درختان کمتر از حد استاندارد باشد به آن ملک پایان کار داده نمی‌شود و بایستی درختان را به حد استاندارد برسانند و در هر 16 متر مربع درختی با بن 30 سانتی‌متر وجود داشته باشد و اگر هم وجود نداشت باید بکارد.
چمران گفت:حتی اگر در حیاط آن منزل نیز جا برای کاشت درخت نباشد سازمان پارک‌ها و فضای سبز جایی را مشخص می‌کند که آن درخت کاشته شود.
رئیس سابق شورای شهر تهران بیان داشت: اگر کسی از این قانون تخلف کرد و در باغات ساخت و ساز اضافه‌ای انجام داد باید به دستگاه‌های قضایی معرفی شود و یقه آنها را بگیرد ما تعداد زیادی از متخلفین را به دادگاه معرفی کردیم جریمه شدند و تعدادی از پرونده‌ها به ماده 100 معرفی شد و ملک اضافه تخریب شد.
وی افزود: حالا هم اگر کسی آمده و فضای سبز را از بین برده است اگر دلمان می‌سوزد باید به دادگاه و دیگر نهادهای ذیربط معرفی شود تا دیگر کسی نتواند نسبت به تخریب فضای سبز اقدام کند نه اینکه سیاه‌نمایی و فضاسازی کنیم و بگوییم باغات را با 30 درصد و 70 درصد از بین برده‌اند.
چمران افزود: اصلا ما می‌گوییم این قانون بد شما جای آن چه آورده‌اید؟ در حال حاضر مالکین چه کار کنند؟ در خانه‌هایی که درخت دارد ساختمان بسازند یا نسازند؟ اگر نسازند چه کار کنند؟ آیا می‌توانید جلوی مردم را بگیرید و بگویید نسازید؟ آیا می‌توان در تمام این ملک‌ها کافه و محیط‌های فرهنگی و هنری ساخت؟
رئیس سابق شورای شهر تهران افزود: ما در سال 82 این کار به نظرمان رسید به تصویب رساندیم و این موضوع نیز به تصویب شورای عالی معماری و شهرسازی رسیده است که در آنجا 8 وزیر و معاون رئیس‌جمهور حضور داشتند و پس از بررسی‌های لازم تصویب کردند و شورا هم نمی تواند آن را لغو کند و اگر شورا آن را لغو کرد شهرداری نمی‌تواند اجرایی کند باید طرح به شورای عالی معماری و شهرسازی برود و آنجا نسبت به لغو آن اقدام کند آنها تصویب و تأیید کردند که این قانون خوب است و نهایتا اجرایی شد حال ممکن است در عمل گاهی اوقات مشکلاتی نیز ایجاد شود و تخلفاتی نیز صورت بگیرد ولی این تخلفات دلیل بد بودن قانون نیست. قانون راهنمایی رانندگی قانون خوبی است ولی اگر یک نفر از چراغ قرمز رد شد نمی‌توان گفت که قانون راهنمایی و رانندگی بد است و این قانون باید اجرایی شود. در خصوص باغات نیز ممکن است شهرداری‌ها در این زمینه خوب عمل نکردند.
وی افزود:حتی عده‌ای به ما اعلام کردند که 70 درصد از خانه‌ها را به باغ تبدیل کنیم و در 30 درصد باقیمانده دو برابر ارتفاع را بسازیم و این موضوع تشویق‌کننده بود و تعداد شکایت‌ها از سوی مردم در خصوص باغ‌ها به یک دهم رسید.
چمران افزود: بنده به خاطر دارم که یک سال روند ساخت ساختمان دولتی را به دلیل قطع درخت تعطیل کردیم که با این قانون دست ما برای برخورد باز بود.
رئیس سابق شورای شهر تهران افزود: تا هنگامی که قانونی جای این قانون نیاوردند حمله کردن بی‌معنی است و بهتر است به جای این بگو مگوها و میکروفن به دست گرفتن و تبلیغات کردن کار عملیاتی بکنند در حال حاضر باغات تعطیل است، شهرداری هم که نمی‌تواند باغ خریداری کند ولی ما در یکسال 6 باغ بزرگ تهران را خریدیم و تبدیل به پارک عمومی کردیم.
وی گفت: زمانی که ما شهر تهران را در دست گرفتیم سرانه فضای سبز 9 مترمربع بود که الان به 16.20 سانتی‌مترمربع رسیده است و این نشان می‌دهد که به فضای سبز شهر تهران اضافه شده است.
چمران گفت: تمام شمیرانات و قلهک باغ بوده است و تهران باغ‌شهر بوده که اکثر باغات در دهه 70 از بین رفت که در تهران شورایی نبوده است و باغات بزرگ تبدیل به خانه و شرکت شد و بعد از آن نیز شوراها جلوی ساخت و سازهای بی‌رویه در باغات را گرفتند و در این خصوص با قدرت و سرعت ادامه دادیم.
رئیس سابق شورای شهر تهران گفت: مصوبات متعددی درباره جلوگیری از قطع و خشک کردن درختان داشته‌ایم و اگر درختی در جلوی یک منزل خشک و یا قطع شود باید جریمه بدهند و در کنار تمامی سخت‌گیری‌ها تشویق‌هایی نیز گذاشتیم تا از تراکم نیز کم نشود.
وی در پاسخ به پرسشی مبنی بر اینکه آیا شورای شهر می‌تواند علیرغم اینکه قانون حفظ و گسترش فضای سبز به تصویب شورای عالی معماری و شهرسازی رسیده است نسبت به لغو آن اقدام کند گفت:اتفاقاً در این خصوص شورای عالی معماری و شهرسازی گلایه دارد که شهرداری نمی‌تواند این اقدام را انجام دهد حتی تا چند وقت پیش نیز این موضوع به شهرداران مناطق ابلاغ نشده بود و شورا و شهرداری نمی‌تواند آن را لغو کند باید مصوبه شورای شهرسازی را بگیرد و اگر پروانه‌ای ندهند در صورت شکایت به دیوان عدالت اداری مجبور خواهند شد پروانه لازم را بدهند.
