محمدمهدی گویا درخصوص بیماری هپاتیت اظهار داشت: هپاتیتهای ویروسی، دو گروه بسیار بزرگ هستند که یک گروه از آنها (هپاتیت A. و E) از طریق آب و موادغذایی آلوده منتقل میشوند و گروه دیگر (B، C. و D.) که فراوانی بیشتری دارد، از طریق تزریقات با سرنگ آلوده و تماس جنسی منتقل میشود.
گویا درخصوص هپاتیتهای ویروسی که از طریق تزریقات، خون و تماس جنسی منتقل میشود، خاطرنشان کرد: مهمترین نوع هپاتیت که از طریق تزریقات و تماس جنسی انتقال پیدا میکند، هپاتیت B. و C. است.
وی درخصوص آمار مبتلایان به بیماری هپاتیت در جهان، گفت: در دنیا، تعداد ناقلین مزمن ویروس هپاتیت B، بالغ بر ۲۴۸ میلیون نفر و تعداد مبتلایان به هپاتیت C. نیز بالغ بر ۷۱ میلیون نفر برآورد شده است و هرساله حدود ۶۰۰ هزار در اثر هپاتیت B. و ۷۰۰ هزار نفر در اثر هپاتیت C. جان خود را از دست میدهند.
رییس مرکز مدیریت بیماریهای واگیر وزارت بهداشت، اظهار داشت: تا حدود سه سال پیش، روند افزایش بیماری و مرگ ناشی از هپاتیتها در دنیا روبه افزایش بود، اما از حدود سه سال پیش تاکنون با تحولاتی که در عرصه شناخت روشهای درمان بیماری صورت گرفته است و روشهای تشخیصی و درمانی جدید دریچه دیگری برای نظام سلامت در کشورها در مواجهه با این بیماری باز شد. در حال حاضر هپاتیت C. به یک بیماری کاملا قابل درمان تبدیل شده است و انواع مزمن هپاتیت B. نیز با داروهای جدید و در نتیجه مراقبت و درمان در سالهای طولانی قابل کنترل است.
گویا درخصوص راههای انتقال بیماری هپاتیت تصریح کرد: این بیماری عمدتا از طریق مادر به کودک، سرنگ آلوده، عدم غربالگری خون و فرآورههای خونی (در بعضی از کشورها)، تجهیزات دندانپزشکی آلوده، استفاده از وسایل آرایشی آلوده در آرایشگاهها مانند تیغ ریش تراشی، انتقال از طریق زبالههای عفونی و رفتارهای جنسی پرخطر به فرد دیگری انتقال پیدا میکند.
وی اظهار داشت: جمهوری اسلامی ایران، برنامه حذف هپاتیتهای ویروسی را تهیه کرده و با رویکردی جامع که بخش اصلی آن به واکسیناسیون هپاتیت B. در کودکان و گروههای پرخطر (در درجه اول، افرادی که در بخشهای بهداشتی و درمانی کار میکنند و با بیمار سروکار دارند، افرادی که مشاغل خاص دارند، مانند آرایشگرها، آزمایشگاهیان، زندانیان، افرادی که رفتارهای پرخطر دارند) اختصاص دارد و قدم بعدی این برنامه، به آموزش و اطلاع رسانی به مردم و کسب دانش کافی توسط مردم برای اینکه چطور از خود مراقبت کنند، ارتباط دارد. گام سوم، برنامه غربالگری افرادی است که بیشتر در معرض خطر ابتلاء به بیماری قرار دارند و بالاخره گام چهارم نیز، درمان بیماران است.
رییس مرکز مدیریت بیماریهای واگیر وزارت بهداشت، بیان کرد: درحال حاضر بیماری که به هپاتیت C. مبتلا است، میتواند با پروسه درمانی ۳ ماهه بهبودی کامل به دست آورد، اما فردی که مبتلا به هپاتیت B. است، چنانچه تحت درمان قرار گیرد، باید تا پایان عمرش درمانهای فعلی را ادامه دهد و اگر این درمانها به طور صحیح پیگیری شود، امکان داشتن عمر طبیعی برای بیمار وجود دارد و به عوارض بیماری مانند نارسایی کبد و سرطان کبد مبتلا نخواهند شد.
گویا با بیان اینکه عزم جدی وزارت بهداشت بر حذف هپاتیتهای ویروسی تا سال ۱۴۱۰ است، ادامه داد: جمهوری اسلامی ایران در نظر دارد تا با استفاده از چهار استراتژی که نام برده شد، بتواند تا سال ۱۴۰۰، موارد جدید ابتلای به عفونت هپاتیت را ۳۰ درصد و مرگ و میر ناشی از این بیماری را نیز به ۱۰ درصد کاهش دهد.
وی با بیان اینکه با برنامه واکسیناسیون، راه انتقال مادر به کودک بسته شده است، تصریح کرد: شایعترین راه انتقال بیماری هپاتیت B، انتقال از مادر به کودک است، لذا واکسیناسیون سهم عمدهای در کاهش آن دارد. درحال حاضر افرادی که به هپاتیت B. مبتلا میشوند، بیشتر جزو گروههای دارای رفتارهای پرخطر هستند.
رییس مرکز مدیریت بیماریهای واگیر وزارت بهداشت درخصوص آمار ابتلا به هپاتیت در ایران گفت: در حال حاضر شیوع هپاتیت B. در ایران به کمتر از ۱.۵ درصد و شیوع هپاتیت C. نیز به کمتر از نیم درصد رسیده است و جزو کشورهای با شیوع پایین هستیم.
وی با بیان اینکه برنامه کشوری هپاتیت تهیه شده است، افزود: برنامه دیده وری در معتادان و زنان دارای رفتارهای پرخطر، دیده وری هپاتیت در زندانیان، راه اندازی مراکز مشاوره هپاتیت در دانشگاههای علوم پزشکی کشور، غربالگری هپاتیت در زنان باردار، پوشش بیمهای داروها، تدوین پیش نویس برنامه حذف هپاتیتهای ویروسی و ادغام برنامه هپاتیت در نظام شبکه بهداشتی کشور از جمله اقداماتی است که توسط وزارت بهداشت درحال انجام و پیگیری است.
گویا تصریح کرد: وزارت بهداشت از سال گذشته برنامه حذف هپاتیت را آغاز کرده و بیماریابی و درمان رایگان بیماری هپاتیت C. نیز با مشارکت مرکز تحقیقات بیماریهای کبد و گوارش دانشگاه علوم پزشکی تهران در زندانها انجام میشود.
وی با بیان اینکه این برنامه در استانهای گلستان و البرز نیز برای زندانیان به طور آزمایشی آغاز شده است، یادآور شد: زندانیان بیش از بقیه در معرض خطر ابتلا به هپاتیت قرار دارند، لذا در سال گذشته، با کمک سازمان زندان ها، واکسیناسیون هپاتیت B. را در تمام زندانهای کشور برای افراد ۲۵ تا ۴۰ ساله انجام دادیم و حدود ۱۳۰ هزار زندانی در سه نوبت واکسینه شدند.
وی درخصوص آمار مرگ و میر بیماری هپاتیت در ایران گفت: طبق آخرین اطلاعات، در سال ۹۴ افرادی که در اثر هپاتیت مزمن یا عوارض آن (نارسایی کبد و سرطان کبد) جان خود را از دست دادند، ۶۴۴۹ نفر بوده اند که از همان سال با شروع برنامه درمانی هپاتیت، آمار مرگ و میر کاهش یافت.
دکتر گویا با بیان اینکه امکان ابتلا به بیماری هپاتیت در تمام گروههای سنی وجود دارد، عنوان کرد: افرادی که در سنین جوانی قرار دارند، بیشترین فراوانی را در ابتلا به بیماری هپاتیت دارند و شایعترین راه انتقال این بیماری تزریقات و سرنگ آلوده و تماسهای شغلی است.
رییس مرکز مدیریت بیماریهای واگیر وزارت بهداشت در مورد مقایسه بیماری ایدز و هپاتیت، خاطرنشان کرد: در مورد بیماری ایدز، نگرانیهای بیشتری وجود دارد، چراکه راههای انتقال آن اهمیت زیادی داشته، اما از طرفی، شانس اینکه یک فرد با تزریق آلوده به هپاتیت مبتلا شود، بیشتر است. به عبارت دیگر، تزریق با سرنگ آلوده شانس ابتلا به هپاتیت را بیش از ایدز فراهم میکند.
وی با اشاره به اینکه بیماری ایدز پرعارضهتر بوده و درمان دشوارتر و پرهزینه تری دارد، گفت: فقط درصدی از افرادی که به هپاتیت مبتلا میشوند دچار عوارض بیماری میشوند، اما فردی که به ویروس ایدز دچار میشود، در طول زمان به فاز مزمن بیماری مبتلا خواهد شد و در صورت عدم درمان، عوارض بیماری برای آنها محتمل الوقوع است.
گویا گفت: آزمایشهای تشخیصی هپاتیت در سراسر کشور موجود است و مدرنترین دستگاههای تشخیصی در کشور موجود بوده و هیچ مشکلی از این جهت وجود ندارد. تمام خونها و محصولات خونی که در کشور مورد استفاده قرار میگیرد، از نظر هپاتیت بررسی میشوند و خون سالم به بیماران تزریق میشود. با همکاری سازمان انتقال خون کشور، برنامه واکسیناسیون دهندگان مستمر خون که بالغ بر ۵۰۰ هزار نفر است، در کل کشور علیه ویروس هپاتیت B. در سال ۹۷ انجام میشود. در این راستا نیز تفاهم نامهای بین مرکز مدیریت بیماریهای واگیر وزارت بهداشت و سازمان انتقال کشور منعقد شده است.
وی درخصوص علائم بیماری هپاتیت، بیان کرد: علائم بیماری هپاتیت، متفاوت است و در اکثر موارد به خصوص در هپاتیت C. علامت ظاهری ایجاد نمیشود، اما افرادی که دچار علائم بیماری میشوند، بیماری شان با علائمی همچون تب خفیف، تهوع، استفراغ، زردی چشم و زیر زبان، ادرار تیره رنگ، خونریزی از بینی و لثه و علائم عصبی بروز پیدا میکند.