یکی از بیماری‌های شایع در جوامع امروزی، یبوست مزاج یا همان خشکی مدفوع است، این بیماری هر چند تا زمانی که تبدیل به یک معضل نشود برای شخص بیمار چندان دردآور و آزاردهنده نیست اما از تعادل خارج شدن میزان و نحوه دفع مدفوع در بلندمدت می‌تواند آسیب‌های جدی به کل سیستم بدن وارد کند تا حدی که در طب سنتی، در کنار نزله به عنوان "ام‌الامراض" شناخته شده است.
"خاکشیر" یکی از داروهای مفرد برای نرم کردن دستگاه گوارش است؛ در منابع طب سنتی، طبیعت این دانه گیاهی، گرم در دوم و تر در اول ذکر شده اما اگر همراه با آب سرد نوشیده شود اثرات سردی و اگر همراه با آب گرم نوشیده شود یا در آب بجوشد، اثرات ملین بودن و گرمابخشی دارد.
خاکشیر افزاینده قوای جنسی، اشتهاآور، مقوی معده، هاضمه، نرم‌کننده صدا و بازکننده رنگ صورت است؛ مهمتر از همه این دانه گیاهی اگر در آب بجوشد از بین برنده سردی دستگاه گوارش است.
افرادی که دچار یبوست هستند برای رفع یبوست خود می‌توانند یک تا دو قاشق غذاخوری خاکشیر را در یک لیوان آب به مدت دو تا سه دقیقه جوشانده و به صورت ناشتا همراه با مقداری عسل و روغن زیتون به عنوان یک ملین عام میل کنند.
یکی دیگر از داروهای مفرده برای تلیین دستگاه گوارش، "انجیر" است؛ انجیر نیز در منابع طب سنتی به عنوان یک مسهل بی‌ضرر و یک ملین عام مورد اشاره قرار گرفته است که ضمن ایجاد نرمی در دستگاه گوارش و مدفوع، کاهنده حرارت اضافه بدن و از بین برنده تشنگی است.
به خاطر داشته باشید که برای دریافت خاصیت تلیین از انجیر، بهتر آن است که یا از میوه تازه استفاده شود یا خشک شده آن را در آب برای چند ساعت خیس کرده و با شکم خالی و قبل از غذا میل کنید؛ نکته‌ای که باید به آن توجه داشته باشید این است که خوردن انجیر به صورت گفته شده می‌تواند چاق‌کننده بدن نیز باشد.
"روغن زیتون" نیز به عنوان یکی دیگر از ملین‌های عام می‌تواند به صورت گسترده مورد استفاده افراد قرار گیرد ضمن اینکه خاصیت چاق‌کنندگی انجیر را نیز ندارد و اگر دو تا سه قاشق غذاخوری از روغن زیتون را به شدت در آب جوش هم بزنید تا حدی که به صورت موقت با هم ترکیب شوند و سپس میل کنید اثر به مراتب قوی‌تری را به همراه خواهد داشت؛ خصوصا اگر به صورت ناشتا این کار انجام شود.
"روغن بادام شیرین" نیز یکی از ملین‌هایی است که به خوبی دستگاه گوارش را نرم و مدفوع را از خشکی خارج می‌کند اما دقت داشته باشید که اگر دچار پرخوابی و کمی‌حافظه هستید از خوردن این روغن خودداری کنید.
