پشه ها می توانند عامل انتقال بیماری های کشنده ای باشند. در ادامه به ۷ بیماری خطرناکی می پردازیم که از طریق نیش پشه منتقل می شوند.
وحشت زده نشوید
وقتی یک پشه انسان یا حیوان مبتلا به ویروسی مثل زیکا را می گزد، این پشه می تواند با گزیدن شخص دیگری بیماری را انتقال دهد. بله تصور آن وحشتناک است. با این حال، لازم نیست وحشت زده شوید چون وقتی چنین بیماری های خطرناکی شیوع پیدا می کند کسانی که در یک کشور زندگی می کنند یا به کشورهای دیگر سفر می کنند را خطر نسبتا کمی تهدید می کند. کارشناسان می گویند احتمال وقوع این مسأله کم است اما خطر آن وجود دارد بنابراین آگاهی از این بیماری ها امری ضروری است.
1- زیکا
تا پیش از سال ۲۰۱۶ کسی اسم بیماری زیکا را نشنیده بود. این ویروس منجر به بیماری میکروسفالی (نوعی نقص مادرزادی که در آن سر نوزاد کوچک تر از اندازه ی طبیعی است) در نوزادان می شود. ویروس زیکا در اثر گزش پشه های گونه ی آئدس اجیپیتی منتقل می شود. علیرغم شیوع گسترده ی آن، این بیماری در سال ۲۰۱۸ به میزان چشمگیری فروکش کرد. چون فقط یک نوع ویروس زیکا وجود دارد و شخص تنها یک بار به آن مبتلا می شود، به این معنی که کسانی که پشه های آئدس قبلا آن ها را گریده اند حالا دیگر در برابر این بیماری مقاوم هستند و این مسئله باعث محدود شدن گسترش بیماری می شود. برای مثال، در ماه مه سال جاری میلادی، در کشور امریکا تنها ۲۱ مورد ابتلا به این بیماری در طول یک سال گذشته گزارش شد که هیچ کدام آن ها در اثر گزش پشه های کشور امریکا نبود و همه ی این افراد در هنگام سفر به کشورهای دیگری که این بیماری در آن ها شایع است مبتلا شده بودند.
۲- وست نایل
ویروس وست نایل از جمله ی ویروس های شایع در مناطق گرمسیری و معتدل است. تحقیقات در امریکا نشان داده است در ۸۰ درصد افراد مبتلا به این ویروس هیچ نشانه ای از این بیماری وجود ندارد یا نشانه های آن بسیار کم است. اگر نشانه های این بیماری بروز کنند، شبیه به علائم آنفولانزا (تب، سردرد و بدن درد) خواهند بود و بدن معمولا خود با این ویروس مقابله می کند، بدون آنکه به درمان خاصی نیاز باشد. اما در اندک افرادی این ویروس جان شخص را به خطر می اندازد چون ویروس وست نایل می تواند موجب بروز بیماری های التهاب مغزی و مننژیت شود.
۳- تب دانگ
چهار نوع ویروس دانگ وجود دارد، بنابراین یک بار ابتلا به این بیماری به معنای مصون شدن در برابر عفونت های بعدی نخواهد بود. پشه های گونه ی آئدس اجیپتی در گسترش بیماری تب دانگ هم نقش دارند. این بیماری یکی از علل اصلی مرگ و میر در مناطق گرمسیری و نیمه گرمسیری است و ۲/۵ بیلیون نفر در آسیا، افریقا و منطقه ی کارائیب در معرض خطر ابتلا به این بیماری قرار دارند. اگر قصد سفر به منطقه ای را دارید که تب دانگ از بیماری های بومی آنجا است، بهترین کار جلوگیری از گزش پشه ها است چون هیچ واکسنی برای مقابله با این ویروس وجود ندارد.
۴- چیکونگونیا
عامل این ویروس هم پشه های آئدس اجیپتی هستند و ابتلا به آن موجب تب ناگهانی، سردرد و درد مفاصل می شود که می تواند تا سال ها ادامه یابد. متأسفانه پیشگیری یا درمان این بیماری ممکن نیست. این ویروس بیشتر در افریقا و اسیا شایع است اما مواردی از ابتلا به آن در کشور امریکا و منطقه ی کارائیب هم مشاهده شده است. بهترین اقدام در خصوص این بیماری، محافظت از خود در برابر گزش پشه ها است.
۵- انسفالیت سنت لوئیس
طبق گزارشات مرکز کنترل و پیشگیری بیماری ها در امریکا، ویروس کمیاب انسفالیت سنت لوئیس (SLEV) هر ساله به طور متوسط ۷ نفر را مبتلا می کند. انسفالیت یا التهاب مغزی در افراد سالخورده بیشترین خطر را دارد. دو نوع دیگر بیماری انسفالیت که از طریق گزش پشه منتقل می شوند یعنی LACV و EEEV، در مناطق باتلاقی شایع هستند.
منبع غذایی اولیه ی پشه های حامل ویروس های انسفالیت انسان ها نیستند. برای مثال، این پشه ها ویروس SLEV را از پرنده ها و ویروس LACV را از چیپ مانک ها و سنجاب ها می گیرند. اگرچه این پشه ها می توانند بیماری را از حیوان به انسان انتقال دهند، اما در صورتی که یک پشه شخص مبتلایی را بگزد هیچ یک از این ویروس ها به انسان دیگری منتقل نخواهد شد. به همین دلیل احتمال همه گیر شدن این بیماری ها وجود ندارد.
۶- مالاریا
طبق گزارش سازمانی جهانی بهداشت، ۴۰ درصد از جمعیت دنیا در معرض خطر ابتلا به بیماری مالاریا قرار دارند. بیشتر موارد ابتلا به مالاریا در افریقا هستند و این بیماری از طریق پشه های گونه ی آنوفل انتقال می یابد. اگر قصد سفر به مناطقی را دارید که بیماری شبه آنفولانزایی در آنجا شایع است (مثل کشورهای جنوب صحرای افریقا)، با یک پزشک در مورد ضرورت انجام درمان های پیشگیرانه برای بیماری مالاریا مشورت کنید.
۷- تب زرد
کسانی که به مناطق گرمسیری افریقا و مرکز و جنوب امریکا سفر می کنند بیشتر در معرض خطر ابتلا به بیماری تب زرد قرار دارند. علائم این بیماری عبارتند از: تب، سردرد، درد عضلانی، استفراغ و در بعضی موارد ابتلا به یرقان. یک واکسن برای پیشگیری از این بیماری وجود دارد و یک بار تزریق آن می تواند جان اشخاص را حفظ کند.
در هنگام سفر مراقب باشید
اگر نگران ابتلا به بیماری هایی مثل زیکا یا تب دانگ هستید، بهتر است به جای اقامت در خانه های اجاره ای یا اقوام، اتاقی در هتل رزرو کنید. خانه ها محیط مناسبی برای انتقال این بیماری ها هستند، در حالی که احتمال ابتلا به آن ها در هتل های مجهز به دستگاه های تصفیه ی هوا وجود ندارد.
پیشگیری کنید
واکسن های کمی برای بیماری های ناشی از گزش پشه تولید شده، بنابراین بهتر است این حشرات را با استفاده از مواد دفع کننده و پشه بند، از خود دور نگه دارید. اگر قصد سفر به مناطقی را دارید که این بیماری ها در آنجا وجود دارند، ابتدا از شایع نبودن بیماری مطمئن شوید و در صورت شایع بودن، سفر خود را به تعویق اندازید. علاوه بر این، می توانید در مورد عادت های پشه های خطرساز اطلاعات کسب کنید. برای مثال، پشه های حامل ویروس زیکا معمولا در هنگام روز فعالیت می کنند، در حالی که پشه های عامل بیماری مالاریا شب ها فعال هستند. در این مواقع، از اقدامات احتیاطی غفلت نکنید.
بالا رفتن استانداردهای زندگی جان اشخاص را حفظ می کند
اگرچه تغییرات آب و هوایی می تواند منجر به گسترش بیماری های ناشی از گزش پشه در نقاط مختلف دنیا شود اما احتمال ابتلا به این بیماری ها در کشورهای پیشرفته به دلیل کیفیت بالاتر ساختمان سازی و استفاده از صفحات مخصوص روی پنجره ها و دستگاه های تصفیه ی هوا در تمامی ساختمان ها کمتر است. در حقیقت، بالاتر بودن استانداردهای زندگی به حفاظت از اشخاص در برابر این بیماری ها کمک می کند.
