همون که بهت دادم بسه.» این موقعیت یا این گفت: وگو حتما برای شما هم آشناست و حداقل یک بار با آن مواجه شده اید. شاید کودکانتان تا قبل از این که درباره پول آموزش ببینند؛ به طور کامل درکی از مفهوم آن، به معنای هزینه کردن نداشته باشند و همچنین قیمت و بهای هر چیزی را به خوبی درک نکنند. اما به هر حال پول را دوست دارند، چون میدانند برای خرید چیزهایی که آنها دوست شان دارند به پول نیاز است.
اگرچه امروزه دوره کارتهای بانکی و بانک داری اینترنتی و الکترونیکی است، اما هنوز هم پول نقداز سکه نیفتاده و برای خرید کردن استفاده میشود؛ بنابراین لازم است که کودکان شمردن پول را که یکی از مفاهیم اصلی امور مالی است، به عنوان یک مهارت ضروری یاد بگیرند. سوال مهم این جاست که چگونه باید آموزش شمردن پول را به کودک آغاز کرد؟
دخل و خرج امروز قصد دارد، چند روش آسان و در عین حال سرگرم کننده و جذاب برای آموزش شمارش پول به کودک معرفی کند. اما قبل از استفاده از این روش ها، باید مطمئن شد کودک یک فهم و درک ابتدایی از ریاضی ساده دارد. در غیر این صورت ممکن است تا حد زیادی گیج شود.
۱- شمارش جهشی:
این روش در حقیقت یک بازی است که بچههای دهه شصت خیلی خوب با آن آشنایی دارند و نام آن را «هوب بازی» گذاشته بودند. این بازی یکی از روشهایی است که در آموزش شمارش و ریاضی به کودک نیزکاربرد دارد. بازی به این صورت است که شما و کودک روبه روی هم مینشینید و به نوبت از عدد یک شروع به شمردن میکنید.
هر پنج عددی که میشمارید، نوبت به هر کس افتاد به جای گفتن آن عدد، باید بگوید «هوب». فراموش نکنید که هوب گفتن هرپنج عدد یک بار است. برای مثال:۱، ۳، ۲، ۴، «هوب» به جای ۵ و در ادامه ۶، ۸، ۷... این بازی زمانی برای کودک شما مناسب است که او بتواند حداقل تا عدد ۵۰ را بشمارد. اگر برای اولین بار کودک این بازی را انجام میدهد، میتوانید اعداد را در جدولی روی کاغذ بنویسید تا جلوی دیدش باشد.
البته این روش مناسب کودکان بصری و دیداری است. در حالی که بعضی از کودکان به آموزشهای شنیداری و آهنگین بیشتر جذب میشوند. برای کودکان شنیداری میتوان ازآهنگها و ترانههایی که اعداد را در آن آموزش میدهند، استفاده کرد تا آموزش سرگرم کنندهتر و مفرحتر باشد.
۲- در مراحل ابتدایی آموزش، از سکهها شروع کنید:
ابتدا سکههایی با مبالغ پایینتر و کمتر را معرفی کنید و ارزش و بهای آن را با مثال زدن چیزهایی که با آن سکه میتوان خرید برای کودک روشن کنید. یادتان باشد، در هر مرحله از آموزش فقط یک سکه را به کودک یاد دهید. یعنی این که در یک جلسه همه سکهها با مبالغ مختلف را به وی معرفی نکنید، چرا که بیشتر از آن که او را آگاه کند باعث سردرگمی کودک میشود. سپس میتوانید در مراحل بعدی سکههایی با مبالغ بالاتر را معرفی کنید.
۳- سکههای واقعی با مبالغ مختلف را در اختیار کودک بگذارید:
حتی میتوانید ماکت سکهها را درست کنید و از کودک بخواهید سکهها را بشمارد. برای مثال اول سکههای پنج تومانی، بعد ۲۵ تومانی و بعد سکههای ۵۰ تومانی. وقتی کودک شروع به شمردن میکند، از او بخواهید سکهها را ازیک طرف به طرف دیگر بگذارد، زیرا این حرکت، شمردن را بهتر در ذهن وی ثبت میکند یا این که میتوانیدکمی خلاقیت به خرج دهید و روی یک کاغذ بزرگ، دو دایره بزرگ رسم کنید و از کودک بخواهید هر سکهای را که میشمرد از یک دایره به دایره دیگر منتقل کند.
۴- بازی تخته:
این روش یک بازی سرگرم کننده برای آموزش شمارش است. روی یک کاغذ یا مقوای بزرگ، یک مربع بزرگ بکشید. سمت راست مربع را نقطه آغاز و سمت چپ را به عنوان نقطه پایان تعیین کنید. بین این دو نقطه را حدود ۲۰ تا ۳۰ جای خالی بگذارید. برای جذابتر شدن میتوانید برخی جاهای خالی را برچسب بزنید. مثلا دو تا برو عقب (یا) سه تا برو جلو یا این که حالا کارتهای کوچکی درست کنید و روی یک طرف هر کدام از کارت ها، مبالغ مختلفی مثل ۲۵ تومان یا ۵۰ تومان یا ۱۰۰ تومان بنویسید.
حدود ۲۰ تا ۳۰ کارت آماده کنید. حالا میتوانید بازی را آغاز کنید. کارتها را به پشت روی همان مربع بزرگی که روی مقوا کشیده بودید در خانههای خالی بگذارید. اکنون سکهها را وسط بگذارید تا همه اعضا به آن دسترسی داشته باشند؛ این مربع بزرگ بانک شما محسوب میشود. یک کارت بیرون بکشید، مبلغ روی آن را بخوانید؛ سپس آن مبلغ را از میان سکهها بشمارید و بردارید.
نفر بعدی باید بشمارد ببیند آیا شما درست گفته اید یا نه؟! اگر درست گفته باشید؛ شما همچنان در بازی میمانید و سکهها به بانک بر میگردند و آن کارت را از گردونه بازی خارج میکنید. حالا نوبت نفر بعدی است. اگر یکی از اعضا مبلغ را از میان سکهها اشتباه بشمارد؛ از بازی خارج میشود. بازی را آن قدر ادامه دهید تا فقط یک نفر در انتها باقی بماند و برنده بازی شود.
۵- یک فروشگاه کوچک در خانه درست کنید:
چند تا از اسباب بازیهای کودک را قرض بگیرید و به عنوان جنس در فروشگاه تان از آنها استفاده کنید. یک کیف پر پول به کودک بدهید. شما نیز میتوانید نقش فروشنده را بازی کنید و از کودک بخواهید به عنوان خریدار از فروشگاه شما خرید کند. این بازی یک شیوه عالی برای آشنا کردن کودک با شمارش پول و همچنین گرفتن بقیه پول نیز است.
۶- قبل از این که سراغ اسکناسها بروید:
باید در درجه اول آموزش را با سکهها شروع کنید. درباره واحد پول هر کشور با او صحبت کنید و برایش توضیح دهید که هر کشور واحد پولی خود را دارد. سپس او را با واحد پولی کشور خودمان آشنا کنید و تفاوت ریال و تومان را برایش توضیح دهید. سعی کنید تا جایی که ممکن است تمام این مفاهیم را به سادهترین زبان ممکن برایش بگویید. مثلا در تفاوت ریال و تومان میتوانید بگویید که ریال همیشه یک صفر بیشتر از تومان دارد؛ به همین سادگی!
آخرین چیزی که درباره آموزش شمارش پول به کودک، باید به یاد داشته باشید، این است که در هرمرحله مطمئن شوید؛ کودک مهارت آن مرحله را به خوبی یاد گرفته و تسلط یافته است؛ سپس میتوانید به مرحله بعدی آموزش بروید. برای مثال تا زمانی که در شمارش سکههای واحد مهارت پیدا نکرده است، اجازه ندهید به سمت شمارش اسکناسها برود.