کره ماه که ۲۳۹ هزار مایل (بیش از ۳۸۴۶۰۰ کیلومتر) از زمین فاصله دارد، برای هزاران سال منبع الهام بسیاری از افسانه ها و عقاید خرافی بوده است. اما گاهی حقیقت از تخیل هم شگفت انگیزتر است. در اینجا به حقایقی درباره ی کره ماه می پردازیم که نگاه تان به آسمان شب را تغییر خواهد داد.
بر روی کره ماه یک قبرستان وجود دارد
دویست تن زباله روی کره ماه وجود دارد که بخش عمده ی آن را زباله های فضایی و چیزهایی تشکیل می دهد که در زمان فرود بر روی ماه دچار اشکال شدند و یا آثار باقیمانده از حضور ۱۲ فضانوردی هستند که از سال ۱۹۶۹ پا بر این سیاره گذاشته اند، مثل: ماهواره های رها شده، موشک های پرتاب شده، دوربین ها، کوله های پشتی و توپ های گلف. اما در میان خرابه های روی کره ماه، خاکستر یوجین شومیکر هم وجود دارد. او یکی از پایه گذاران رشته ی نجوم بود و سازمان ناسا خاکستر او را درون یک کپسول پلی کربنات به آسمان فرستاد.
ریشه ی کلمه ی «دیوانه» به ماه بر می گردد
در زبان انگلیسی معنی کلمه ی Lunatic یعنی «دیوانه» ریشه در معنای کهن آن یعنی «ماه زده» دارد. در حقیقت در دوران قرون وسطی، دانشمندان و فیلسوفان عقیده داشتند ماه کامل باعث می شود به افراد حملاتی ناگهانی دست دهد و تب و روماتیسم از عوارض آن هستند. از آنجایی که آن ها بروز رفتارهای عجیب را با ماه مرتبط می دانستند، به افراد مبتلا دیوانه یا در معنای حقیقی آن، ماه زده می گفتند.
کره ماه ناپدید خواهد شد
مدار کره ماه هر سال ۴ سانتیمتر از زمین دورتر می شود، یعنی طی ۵۰۰ میلیون سال آینده کره ماه ۱۴۶۰۰ مایل (حدود ۲۳۴۹۶ کیلومتر) از مکان فعلی اش دورتر خواهد بود.
ردپاهای روی سطح ماه تازه هستند
بیش از چهار دهه از آخرین حضور انسان بر روی کره ماه می گذرد اما ردپاهای روی سطح آن تازه هستند. این گواهی بر وجود زندگی در سیارات دیگر است؟ خیر! آن ها ردپاهای فضانوردانی هستند که پیش از این قدم به کره ماه گذاشته اند. از آنجایی که هیچ بادی روی کره ماه نمی وزد و آبی بر سطح آن جاری نیست، ردپاها می توانند تا میلیون ها سال باقی بمانند.
احتمالا ماه کامل باعث بیدار ماندن می شود
در جریان تحقیق کوچکی که در دانشگاه باسل سوییس انجام شد، افرادی که در نزدیک ترین زمان به یک ماه کامل تحت بررسی بودند در مقایسه با مواقع دیگر، خواب کم عمق تری را تجربه می کردند، میزان تولید هورمون ملاتونین در بدن آن ها کمتر می شد و ۵ دقیقه دیرتر به خواب می رفتند. محققان حوزه ی خواب بیان می کنند ماه کامل می تواند با افزایش نور شبانگاهی، به طور غیر مستقیم بر ساعت درونی بدن تأثیر بگذارد.
حقیقت ماه خونین
در اواخر سپتامبر سال ۲۰۱۵ بسیاری از مردم شاهد آن بودند که رنگ ماه در مواقعی به قرمزی هراس آور تبدیل می شد. برخلاف عقاید خرافی ای در این مورد وجود دارد، دانشمندان این ماه «خونین» را پدیده ای صرفا نجومی می دانند. این حالت زمانی اتفاق می افتد که کره زمین سایه ای بر روی ماه می اندازد که رنگی زنگ زده دارد.
سایه ها بر روی کره ماه تیره تر از روی زمین هستند
فضانوردانی که به کره ماه رفتند خیلی زود متوجه می شدند سایه ی آن ها روی این سیاره بسیار تیره تر از روی زمین است. لایه ی جوی که نور را پراکنده و باعث تشکیل سایه بر روی زمین می شود، در کره ماه وجود ندارد. نور خورشید و نوری که از کره ی زمین به ماه می رسد، برای تشکیل سایه روی ماه کافی است اما سایه ها بسیار تاریک تر هستند.
در کره ماه زلزله (یا ماه لرزه) رخ می دهد
کره ماه مانند زمین پوسته ای دارد که جا به جا و دچار تغییر می شود. زلزله های کره ماه به علت گرم و منبسط شدن پوسته ی آن یا در اثر اصابت شهاب سنگ ها رخ می دهند. اگرچه زلزله های کره ماه به شدت زلزله های سیاره ی زمین نیستند، اما مدت زمان آن ها بیشتر است، چون در ماه آبی وجود ندارد تا لرزش های زلزله را کاهش دهد.
کره ماه منطقه زمانی منحصر به خود را دارد
منطقه ی زمانی کره ماه را «زمان استاندارد ماه» می گویند اما این زمان مطابق با زمانی که بر روی زمین وجود دارد نیست. زمان بر روی کره ماه کاملا متفاوت از زمین است؛ به طوری که در این سیاره یک سال به ۱۲ «روز» تقسیم می شود و هر روز آن معادل یک ماه بر روی کره زمین است. هر یک از «روز» ها به نام ۱۲ فضانوردی است که قدم به این سیاره گذاشته اند. این «روز» ها خود به ۳۰ «چرخه» تقسیم می شود که در ادامه به ساعت ها، دقیقه ها و ثانیه ها مجزا می شوند. تقویم ماه از لحظه ی قدم گذاشتن نیل آرمسترانگ، فضانورد امریکایی بر روی کره ماه آغاز شد. سال اول، روز اول و چرخه ی اول در این سیاره به روز ۲۱ جولای سال ۱۹۶۹ در ساعت جهانی ۰۲:۵۶:۱۵ بر می گردد.
طیف بسیار وسیعی از دما در کره ماه وجود دارد
سیاراتی که به خورشید نزدیک تر هستند بسیار گرم تر از زمین هستند، در حالی که سیارات دورتر دمای بسیار سردی دارند. اما در کره ماه شدت دمای هر دو سر طیف بسیار زیاد است. در طول روز، دمای کره ماه می تواند به ۲۰۰ درجه ی فارنهایت (حدود ۹۳ درجه ی سانتیگراد) برسد. در دو قطب ماه، دما در حدود منفی ۴۰۰ درجه ی فارنهایت (حدود منفی ۲۰۴ درجه ی سانتیگراد) باقی می ماند. این اختلاف دما به دلیل نبود لایه ی جو در کره ماه است.
