در گذشته ازدواج در میان جوامع به صورت سنتی انجام می‌شد، اما کم کم با بروز تغییرات فرهنگی و همچنین پیشرفت تکنولوژی و شیوع استفاده از فضای مجازی در میان انسان‌ها، ازدواج از حالت سنتی‌اش به مدرن تبدیل شد و رفته رفته از اهمیت این موضوع در جامعه کاسته شد.
امروزه پیشرفت یکباره تکنولوژی و گسترش استفاده از فضای مجازی و شبکه‌های اجتماعی همانند تلگرام، واتساپ، چت روم، فیس بوک و غیره به دلیل فقدان فرهنگسازی استفاده از این فضاها موجب تحولات جدی در جامعه و نحوه و میزان ازدواج جوانان شده است، به گونه‌ای که در حال حاضر سبک ازدواج‌ها از سنتی به مدرن متمایل شده و شیوه‌های نوین آن در میان جوانان رواج یافته است.
ازدواج در گذشته بر اساس معیارهای خاصی صورت می‌گرفت، به گونه‌ای که افراد توسط خانواده‌ها برای ازدواج انتخاب می‌شدند و نظر والدین دختر و پسر و توافق خانواده‌های دو طرف در این امر حرف اول را می‌زد، اما کم کم این شیوه ازدواج رنگ باخت و به مرور زمان با پیشرفت تکنولوژی، حضور و نظر خانواده‌ها در امر ازدواج فرزندان کم‌رنگ شد و نظر دختران و پسران جامعه که در بیرون از منزل و در محیط کار و تحصیل با یکدیگر آشنا می‌شوند تنها دلیل برای ازدواج شد.
حال باید گفت که آشنایی در خارج از منزل و محیط کار و تحصیل تنها دلیل بر تغییر شیوه ازدواج جوانان نیست و نباید نقش شبکه‌های اجتماعی و فضای مجازی و ایجاد سایت‌های همسریابی را در این امر نادیده بگیریم، چراکه امروزه سایت‌های همسریابی به گونه‌ای طراحی شده‌اند که اشخاصی را که متقاضی ازدواج به سبک مدرن و امروزی هستند را به خود جلب می‌کنند و افراد تنها با وارد کردن مشخصات عمومی خود از قبیل تاریخ تولد، سطح تحصیلت، شغل، میزان درآمد، امکانات مالی و غیره عضو این سایت‌ها می‌شوند و دست به انجام بزرگ‌ترین تصمیم زندگی خود می‌زنند که آینده آن جز سراب هیچ نیست.
اغلب سایت‌های همسریابی که تعداد آن‌ها هم کم نیست با هدف سودجویی و کلاهبرداری از دختران و پسران جوان در شرف ازدواج ایجاد می‌شوند و وعده‌های دروغین و پوچ و به ظاهر خوش آب و رنگ را به آن‌ها می‌دهند.
رئیس پلیس فتا خراسان رضوی سال گذشته از دستگیری مردی ۲۹ ساله، صاحب همسر و دو فرزند خبر داده بود. او با عضویت در سایت‌های همسریابی و نزدیک شدن به زنان و دختران با مطرح کردن اینکه مشکل مالی دارد از افراد کلاهبرداری می‌کرده است. با بررسی پرونده متهم ۱۳ شاکی شناسایی شده و مبلغ ۴۵۰ میلیون ریال از افراد دریافت کرده است.
در ادامه این کلاهبرداری‌های اینترنتی، رئیس پلیس فتا استان مرکزی نیز در سال ۹۲ از دستگیری فردی کلاهبردار موسس یک سایت همسریابی خبر داده بود. این فرد با تشکیل سایت همسریابی و مطرح کردن موضوع خواستگاری از افراد مختلف و بیان وعده‌های پوچ و دورغین با دریافت مبلغ 6 میلیون و 500 هزار تومان وجه نقد ارتباط خود را قطع می‌کرده است.
پلیس فتا برای جلوگیری از افزایش این گونه کلاهبرداری‌ها از مردم خواست تا با مشاهده و برخورد با اینگونه سایت‌ها خارج از چارچوب قوانین نظام مقدس جمهوری اسلامی ایران، آن را از طریق سایت پلیس فتا اعلام کنند.
به منظور کنترل و جلوگیری از فعالیت و گسترش سایت‌های همسریابی دروغین با همکاری وزارت ورزش و جوانان یک سایت رسمی همسریابی ملی راه‌اندازی شده است تا اشخاص متقاضی ازدواج بتوانند تحت نظارت و کنترل یک مرجع مورد تأیید نسبت به انجام این عمل مقدس اقدام کنند.
این سایت با عنوان طرح(همسان گزینی) از سال ۹۴ تاکنون در شهر‌های تهران، اصفهان، البرز، همدان فعال است و استان‌های مرکزی و کردستان نیز به تازگی به این طرح اضافه شده‌اند و تاکنون استقبال از این طرح در شهر‌های اصفهان و تهران از سایر شهر‌ها بیشتر بوده است.
زهره حسینی مدیر تنها سایت مجاز همسریابی شرط اصلی برای ثبت نام در این سامانه را مجرد بودن اعلام کرد.
وی در خصوص اینکه تاکنون چند نفر از این طریق با هم آشنا و ازدواج کرده اند؟، گفت: آمار‌های سال ۹۶ نشان می‌دهد روزانه حدود ۲۰ تا ۲۵ نفر به طور تقریبی برای همسریابی در سایت همسان گزینی ثبت‌نام می‌کنند، اما از زمان تأسیس تاکنون حدود ۴۳ هزار و ۳۸۰ نفر در این سامانه ثبت‌نام کرده‌اند که از این تعداد ۲۷ هزار و ۵۳۵ نفر زن و ۱۵ هزار و ۸۵۱ نفر مرد هستند. البته درباره ازدواج ثبت‌نام کنندگان، آمار دقیقی وجود ندارد، چراکه ممکن است برخی معرف‌ها از ازدواج این افراد باخبر نشوند، اما بر اساس آخرین آمار، حدود ۱۷ هزار نفر از طریق سایت همسان گزینی با یکدیگر آشنا شده و بیش از ۲ هزار و ۵۰۰ ازدواج هم از این طریق صورت گرفته است. همچنین حدود یک هزار و 200 نفر از این افراد نیز پس از گذراندن دوره مشاوره و شرکت در جلسات روانشناسی عنوان کرده‌اند که شریک زندگی خود را از راه‌های دیگر پیدا کرده‌اند. با وجود این تعدادی از این افراد نیز به دلایل مختلف از این فرآیند انصراف داده‌اند که البته تعداد‌شان زیاد نیست.
ازدواج‌های اینترنتی هم می‌تواند سرانجام خوبی داشته باشد؟
اگر تمام فرآیند و مراحل ازدواج به صورت اینترنتی پیش برود خطرات زیادی به همراه خواهد داشت، اما می‌توان آن را به صورت بهتری مدیریت کرد.
در این خصوص مرتضی اسدی مشاور و کارشناس خانواده در گفتگو با خبرنگار حوزه ازدواج و خانواده گروه اجتماعی باشگاه خبرنگاران جوان؛گفت: فضای مجازی و اینترنتی که انسان با آن مراوده دارد، امروزه وارد عرصه ازدواج نیز شده است. هنگامی که دو نفر در این فضا به یکدیگر معرفی می‌شوند، اگر به معنای همان واسطه گری ازدواج‌های سنتی باشد و این موضوع مدیریت شود، می‌تواند امری مبارک باشد.
وی افزود: افرادی که به یکدیگر معرفی می‌شوند طبیعی است که عقلانیت و احتیاط بیشتری را خرج دهند، زیرا فضا یک فضای مجازی است و واسطه‌ای که در این بین وجود دارد در جایگاه حقوقی است، لذا باید با احتیاط و دقت بیشتری پایش شود و زمان بیشتری برای شناخت کافی صورت بگیرد.
آیا ازدواج‌های اینترنتی و مدرن در ایران بازخورد مثبتی داشته است؟
با گسترش ارتباط در فضای مجازی بین دختران و پسران، تعداد کثیری از آن‌ها سایت‌های همسریابی را برای انتخاب همسر خود انتخاب می‌کنند.
در مورد خوب یا بد بودن این موضوع و اینکه در جامعه چه بازخورد‌هایی می‌تواند داشته باشد، امان الله قرائی مقدم جامعه شناس و آسیب شناس اجتماعی در گفتگو با خبرنگار حوزه ازدواج و خانواده گروه اجتماعی باشگاه خبرنگاران جوان؛ این سبک ازدواج را پدیده‌ای شوم برای جامعه دانست.
وی گفت: این گونه ازدواج‌ها یقیناً عاقبت خوبی نخواهد داشت و می‌تواند آثار شومی برای خانواده، جامعه و نظام فرهنگی در بر داشته باشد.
قرائی مقدم معتقد است که ازدواج امری مهم است که حتما باید بر اساس شناخت و آگاهی صورت بگیرد، اگر در این شناخت تقابل و تناسب فرهنگی وجود نداشته باشد، می‌تواند آسیب‌های اجتماعی همچون روسپیگری، تنهایی، اعتیاد، در به دری و نابسامانی و غیره را به ویژه برای زنان به همراه آورد.
او در نهایت این نوع ازدواج را برای جوانان بسیار مضر و خطری بزرگ برای جامعه دانست.
با تفاوت فاحشی که بین ازدواج‌های سنتی و مدرن وجود دارد می‌توان گفت: فضای مجازی برای افراد زمینه‌ای را مهیا کرده است که به دروغین از خود فردی ایده آل و مناسب بسازند.
باتوجه به اینکه تاکنون در این زمینه تحقیقات مناسبی انجام نشده است، نمی‌توان آمار دقیقی از موفقیت یا فقدان موفقیت ازدواج‌های اینترنتی به دست آورد. حال با توجه به تأثیر اینترنت در زندگی بشر در زمینه ازدواج باید به انجام تحقیقاتی در قالب پرسشنامه از دفاتر طلاق دست زنیم و از افراد این سوال را بپرسیم که از چه طریق با یکدیگر آشنا شده‌اند و چقدر آشنایی با این سایت‌ها در تصمیم‌گیری آن‌ها برای ازدواجشان و کاهش میزان ازدواج به علت تجارب ناخوشایند برخی ازدواج های صورت گرفته از این طریق تاثیر داشته است؟
حال بهتر است که برای استحکام بنیان خانواده در جامعه هم مسئولان و هم والدین توجه لازم را داشته باشند و در آگاه سازی نسل جوان نسبت به ضرر و زیان‌های عضویت در سایت‌های همسریابی دروغین اقدام کنند.
