نائب رئیس کمیسیون فرهنگی و اجتماعی شورای شهر تهران در برنامه رادیویی «چالش» گفت: در این خصوص که حوزه طرح ترافیک بزرگ و مهم است و حوزه رانتی محسوب میشده همفکر هستیم اما در شیوه اجرای طرح جدید ترافیک و تقلیل دادن بحث به علت اطلاع نداشتن از مساله همفکر نیستیم. بسیاری از متخصصان و بعضی از اعضای شورای شهر هنوز معتقدیم که ابهامهای این طرح برطرف نشده است.
الهام فخاری در پاسخ به این سوال که نقد شما به طرح جدید ترافیک چیست؟ افزود: اولین و جدیترین انتقاد من این است که برای تغییر طرحی که از سال ۱۳۵۹ تاکنون اجرا شده به فراخوان و اقناع نهادهای دانشگاهی و گروههای تخصصی نیاز بود. ولی این فراخوان انجام نشده و از سوی دیگر تدوین پیوستهای اجتماعی، فرهنگی و محیطزیستی این طرح هم با دقت و تامل صورت نگرفته است. به هر حال در ساختار شهرداری مرکز مطالعات اجتماعی را داریم اما این مرکز درونشهرداری در بررسی پیامد اجتماعی این طرح اصلا کاری انجام نداده است.
وی با اشاره به این که طرح جدید صرفا یک طرح ترافیکی، حمل و نقلی نیست، تاکید کرد: این طرح پیامدها و لایههای اثرگذاری اجتماعی، اقتصادی و ترافیکی دارد. معتقدیم طرح باید طی زمان مناسب و با شفافیت بیشتر و مناسبسازی برای تمام گروهها در نظر گرفته میشد. با وجود هدف خوب و عنوانی که طرح دارد ولی به نظر من مسئله عدالت اجتماعی به این طریق نشدنی است و محقق نخواهد شد و فکر میکنم با همه حسن نیتها ممکن است پیامدهای نامناسبی داشته باشد.
فخاری با بیان این که تمرکز همه بحثها، بر کاستیها و ایرادهای طرح قدیم است، گفت: این اشکالات را ما هم میدانیم و چند سال است که با این وضعیت زندگی میکنیم. این استدلال مناسبی نیست برای دفاع از طرح جدید (بدون فراخوان و پرداخت به جزئیات) بگوییم طرح قبلی خیلی ایراد دارد. بله آن طرح ایرادهای زیادی داشته، طرح جدید باید به قدر لازم شفاف شود و حداقل اقناع گروههای تخصصی و مرتبط آن صورت گیرد. تمرکز بر عیوب طرح قبل که استدلالی مناسب برای طرح جدید نیست.
وی گفت: به گفته رئیس شورای استان تهران؛ موکول کردن اصلاحات طرح به آینده و یا این که بگوییم در آینده طرح بهتر میشود، نشان میدهد که کار کارشناسی کافی انجام نشده است. شورا و شهرداری باید دقیق و حسابشدهتر تغییرات بزرگ (در این سطح) را انجام دهند. در این که تغییر نیاز است همرای و همفکر هستیم. حتی در این خصوص که این حوزه بزرگ و مهم است و حوزه رانتی محسوب میشده نیز همرای هستیم اما در شیوه ارایه این طرح (که حتی برای دوستان دانشگاهی هم روشن نیست) و تقلیل دادن بحث به علت اطلاع نداشتن از مساله همفکر نیستیم. بسیاری از متخصصان (که روی موضوع ترافیک حساسیت دارند) و بعضی از اعضای شورای شهر هنوز معتقدیم که ابهامات این موضوع برطرف نشده است.
فخاری با اشاره به این که آیا زیرساختهای طرح را هم فراهم است؟ افزود: این طرح حتما زیرساختهای شهر هوشمند، فنی، اجتماعی و... نیاز دارد و میشد که این طرح با سنجیدن نکاتی مرتبط با آن انجام شود. من منتقد شتابزدگی در مورد این طرح هستم و معتقدم که این یکی از خطاهایی است که مرتکب میشویم.
وی با بیان این که قبلا هم به ظاهر از یک فرمول تبعیت میشد، آنهم کارت تردد بود، تاکید کرد: وقتی زمینه رانت و فساد فراهم است، فرمول قبلی لغزیده و مسئلهساز شد. اما چه تضمینی وجود دارد در این طرح هم این اتفاق رخ ندهد؟ چه تضمیمی وجود دارد که با دستگاههای حاکمیتی برابر دستگاههای غیرحاکمیتی و مردم ساکن (در محدوده طرح) رفتار شود؟
به گفته فخاری؛ پیامدهای اداره ابرکلانشهر تهران بر کل استان و کشور تاثیر میگذارد بنابراین علیرغم تاکید آقای دکتر پیرحسینلو بر «جرات» برای اداره شهر، مدیریت قطعا به چیزی بیش از جرات نیاز دارد. البته که جرات یکی از مولفهها و ویژگیهاست ولی دانش، هماندیشی، تخصص و اقناع نهادهای علمی و تخصصی را هم نیاز دارد. تهران از نظر تخصص و نهادهای علمی شهر بسیار سرمایهداری است و بدون قانعشدن نهاد تخصصی و با کار شتابزدهای که چند روز است روی سایت قرار گرفته، تصمیمگیری در این حوزه مسئله ساز است. برای اداره کردن تهران حتما باید کنار جرات ویژگیهای دیگر هم دیده شود. تمرکز بحث دوستان بر جنبههای مثبت طرح است و این جنبههای مثبت هم در رابطه با کاستیهای طرح قبلی است. ولی وجه تمایز و برجسته این طرح در مقایسه با ۱۰طرح دیگر روشن نیست و من فکر میکنم که اصل داستان اینجاست.