سیروس نبی زاده ولوکلایی اظهار داشت: با شکل گیری مفهوم توسعه پایدار، صنعت گردشگری نیز همانند سایر صنایع به دنبال راهی برای همسویی بیشتر با توسعه پایدار بوده و در همین راستا انواع گردشگری وارد عرصه صنعت گردشگری شده اند.
وی افزود: این پژوهش به مدیریت پسماندهای زیست محیطی و تاثیر آن بر گردشگری پایدار با تمرکز بر سواحل استان های گلستان ، مازندران و گیلان می پردازد.
مجری این طرح با اشاره به تحلیل این پژوهش از طریق دو شیوه اسنادی و میدانی و با ماتریس SWOT تصریح کرد: سواحل با توجه به افزایش پسماندها، از استاندارد لازم از نظر حجم و ابعاد و مکان یابی و فاصله مخازن برخوردار نیستند.
به گفته وی، فرهنگ سازی در خصوص کاهش تولید؛ تفکیک از مبدا و پرهیز از ریختن زباله ها در سواحل در اغلب شهرهای ساحلی است که یا صورت نگرفته و یا به صورت موفق اجرا نشده موضوع اصلی و تاثیرگذار این پژوهش است.
اجرای طرح های مختلف مردم شناسی
علیرضا حسن زاده - رئیس پژوهشکده مردم شناسی درباره این طرح گفت: سالهای اخیر مطالعات مختلفی در زمینه بررسی مردم شناختی محیط زیستی و گردشگری مانند نقش مسئولیت اجتماعی در مدیریت انرژی آب و پسماند در صنعت گردشگری پایدار توسط مجید گلپایگانی، اتمسفر زاینده رود به مثابه تاریخ فرهنگی توسط محمد علی مرادی، مستندسازی مردم نگارانه و عکاسی مردم شناسی قایق سازی سنتی و مناظر زیستی- فرهنگی در شمال ایران توسط بابک صدیقی انجام شده است.
وی افزود: همچنین طرح هایی در زمینه بررسی رودخانه های شمال ایران مانند مطالعه میان رشته ای آلودگی زیست محیطی رودخانه های گوهررود و زرجوب رشت با رویکردهای مردم شناختی، مدیریتی، شیمی و میکروبیولوژیک با تاکید بر مفهوم مسئولیت اجتماعی شرکت ها توسط عنایت الله مرادی و شناسایی و تحلیل دانش بومی و فرهنگ زیست محیطی حاشیه نشینیان خلیج گرگان توسط ساره راسخی در این پژوهشکده در حال انجام است.
رییس پژوهشکده مردم شناسی با اشاره به اینکه امروزه بحرانهای زیست محیطی ناشی از رها شدن زباله ها و پسماندها در طبیعت بسیاری از جوامع جهان را نگران کرده است، تصریح کرد: نبود مدیریت این پسماندها در سواحل، بر صنعت گردشگری در این مناطق ساحلی جاذب گردشگر آثار مخرب و منفی خواهد گذاشت.
وی اظهار داشت: با شکل گیری مفهوم توسعه پایدار شیوه های دفع رایج، به تدریج در سایه تحولات تکنولوژیکی و افزایش آگاهی های عمومی و تغییر نگاه نسبت به پسماندها سیستم های جدید مدیریت پسماند در کشورهای صنعتی و سایر کشورهای دنیا توسعه یافت.
تولید 6200 تن زباله در استانهای شمالی
محمد مکاری - مدیر گروه مردم شناسی زیست محیطی و ناظر این پژوهش نیز گفت: اطلاعات بدست آمده حاکی از این است که حدود 6200 تن زباله هر روز در 3 استان شمالی کشور تولید می شود، از این مقدار به طور روزانه، 2700 تن در مازندران، 2100 تن زباله در گیلان و 1400 تن در گلستان تولید می شود.
به گفته این پژوهشگر، 64 درصد از زباله های تولیدی این 3 استان در جنگلها، 26 درصد در رودخانه ها و 10 درصد در مراتع دفن می شوند.
وی با بیان اینکه دفن غیر اصولی، موجب نفوذ شیرابه ها به آب های زیرزمینی و آلودگی آب و خاک می شود، تصریح کرد: در این سه استان، دفع زباله، عمدتا به شکلهای سنتی تلنباری و یا دفن غیراصولی، انجام می شود و محل های دفن اغلب در نواحی جنگلی و مرتع و شالیزار قرار دارد.
ناظر این پژوهش با بیان اینکه مشکلات مدیریت پسماند در هر سه استان تقریبا مشابه است، افزود: تخصیص ندادن بودجه کافی، قدیمی و مستهلک بودن تجهیزات و ماشین آلات، کمبود زمین برای دفن زباله، جنگلی بودن بخش وسیعی از اراضی، نزدیک بودن آب دریا به سطح و امکان انتقال آلودگی به آب های زیر زمینی و جاری و نبود هماهنگی بین دستگاههای مسئول مشکلاتی از این دست هستند.
به گفته مکاری این پژوهش استراتژیهای اثر بخشی جهت مدیریت این پسماندها به منظور توسعه صنعت گردشگری را به عنوان راهکاری مفید ارائه خواهد داد.
نبود مدیریت پسماندها در سواحل
هما حاجی علی محمدی - کارشناس خُبره مردم شناسی زیست محیطی نیز در این مورد گفت: در توسعه پایدار توجه به مسایل زیست محیطی و شرایط سیاسی و اقتصادی آن و مسائلی نظیر صرفه جویی در مصرف مواد و انرژی و بازیافت آنها از پسماند شهری به طور جدی مورد توجه قرار می گیرد.
وی افزود: پسماندها به دلیل مشکلات زیست محیطی بی شماری که ایجاد کرده اند به یکی از چالش های مهم عصر تبدیل شده اند.
به گفته این کارشناس، نبود مدیریت این پسماندها در سواحل، آثار مخرب و منفی بر صنعت گردشگری در این مناطق جاذب گردشگر خواهد گذاشت.
حاج علی محمدی اظهار داشت: این پژوهش استراتژی های ارزنده ای در اختیار برنامه ریزان حوزه گردشگری خواهد گذاشت.
گفتنی است که این طرح تحقیقاتی بررسی رابطه مدیری پسماندهای زیست محیطی با توسعه صنعت گردشگری پایدار می تواند به عنوان مطالعه ای بنیادی و تخصصی در برنامه ریزی های اقتصادی و اجتماعی کشور مورد توجه قرار گرفته و در طرح جامع توسعه پایدار کشور برای برنامه ریزیهای کلان مطرح شود.
