آبله اصلی که در قدیم شایع بود ضایعات روی صورت را میگرفت. به طوری که ضایعات گود میشد و فرد را آبلهرو میکرد. واکسن آبله که به بازار دارویی آمد، این بیماری ریشهکن شد اما ضایعات آبله مرغان روی تنه و دست و پا بیشتر ظاهر میشود و کمتر صورت را درگیرمیکند.
در کشور ما آبله مرغان، واکسیناسیون کشوری ندارد. بعضی کشورها واکسیناسیون کشوری دارند. این بیماری کمتر منجر به مرگومیر میشود، بنابراین واکسن اولویت خیلی از کشورها نیست.
این بیماری از چه طرقی منتقل میشود؟
از دو طریق منتقل میشود. یکی از طریق دستزدن به ضایعات و دیگری از راه قطرات تنفسی. اگر به فردی که در24ساعت آینده قرار است آبله مرغان بگیرد نزدیک شوید، این انتقال صورت میگیرد. بیماری مسری است و وقتی وارد خانواده میشود جداکردن بچهها از هم و جدا کردن ظرف و ظروف موثر نیست. هیچوقت پزشکان توصیه نمیکنند، بچه دیگری راهم به کودک مبتلا نزدیک کنید که او هم مبتلا شود.
چون افراد مختلف از نظر سیستم ایمنی با همدیگر فرق دارند. بیماری در کودک اول خفیف است. اما در کودک دوم ممکن است شدید باشد.کودک مبتلا به آبله مرغان و کودکی که در خانه با او تماس دارد را نزد پزشک ببرید. اگر کودک به مدرسه میرود، به خاطر حضور کودک مبتلابه آبله مرغان او را از کلاس رفتن محروم نکنید. بگذارید طبیعت کار خودش را انجام دهد. در کشور ما برای برخی افراد واکسن داریم، اما نه برای همه.
آیا تزریق واکسن این بیماری ضروری است؟
برخی کودکان مبتلا به سرطان خون، افرادی که به انواع سرطان مبتلا هستند، افرادی که به عللی مجبورند از کورتون به مدت طولانی استفاده کنند و افرادی که به علت سندرم نفروتیک کورتون استفاده میکنند ازجمله کسانی هستند که نیاز به واکسن دارند. این افراد با معرفینامه از پزشک معالج خود میتوانند به انستیتو پاستور مراجعه و واکسن دریافت کنند. کمیته کشوری ما مخالف واکسن آبله مرغان برای همه کودکان است.
به طورکلی 5درصد افراد جامعه ما میتوانند هزینه این واکسن را بپردازند و از مبادی غیررسمی واکسن دریافت کنند، اما همین 5درصد میتوانند شکل بیماری را عوض کنند. چون همین 5درصد وضعیت را برای انتقال ویروس معمولی در جامعه کم میکنند. در نتیجه کودکی که باید ویروس را در سن دبستان بگیرد در سن بالاتر میگیرد با شدت بیشتر و عوارض شدیدتر و یک جمعیت 95درصدی که واکسن نگرفته آینده سلامتش به خطر میافتد. این بیماری در خانمهای باردار خطر بیشتری دارد. هم برای خودش و هم برای جنین او. کسی که در این دوران با فرد مبتلا به بیماری مواجهه میشود باید به پزشک مراجعه کند.
بیماری زونا چیست؟
این ویروس در سلولهای عصبی کسی که قبلا آبله مرغان گرفته، جایگزین میشود و با افزایش سن و تضعیف سیستم ایمنی، مجدد فعال شده و به زونا مبتلا میشود. دانههای زونا در یک قسمت محدود بدن درناحیه کمر و ناحیه شکم، به صورت یک خط مشحص که از خط وسط هم رد نمیشود. مثل یک کمربند یک طرفه میرود تا پشت و همزمان ممکن است سوزش و درد هم داشته باشد. زونا ادامه آبله مرغان کودکی است.
این بیماری در خارج از کشور واکسن دارد. اگر فرد آبله مرغان گرفته، واکسن زونا برایش بیتاثیراست. افراد مسن که نگران هستند میتوانند تست آزمایشگاهی را انجام دهند اگر مبتلا به آبله مرغان نشدهاند، واکسن زونا را دریافت کنند. این واکسن از آبله مرغان و زونا تا حدودی جلوگیری میکند.
چه توصیهای به افراد دراین خصوص دارید؟
ما دارو به همه افراد تجویز نمیکنیم. برای افرادی که فرم شدید بیماری را دارند و افرادی که سیستم ایمنیشان ضعیف است دارو میدهیم. اما مادر باید کودک را روزانه استحمام کند. روزانه لباس کودک تعویض شود. ناخن کودک گرفته شود و کودک را تا زمان خشک شدن ضایعات در منزل نگه دارد و بعد به مهدکودک یا مدرسه بفرستد.