منصور رایگانی رئیس انجمن طب فیزیکی، توانبخشی، و الکترودیاگنوز ایران بیان کرد: بیماری آرتروز، بیماری‌ست که معمولا در افراد بالای 50 سال دیده می شود. آرتروز 2 نوع اولیه و ثانویه دارد، نوع اولیه آن با افزایش سن بروز می کند و تقریبا اکثر افراد به هر نحوی با شدت و درجات متفاوت به آن مبتلا می شوند. نوع دوم آرتروز، به دنبال ضربه و آسیب به مفاصل رخ می دهد.
وی ادامه داد: آرتروز بیماری وابسته به عمر است بدین معنا که هرچه عمر یک فرد بیشتر باشد آرتروز در آن شدیدتر است. علت ایجاد این عارضه در اختلالاتی‌ست که در سطح سلول های تولید کننده غضروف بروز می کند و نهایتا منجر به این می شود که سطح مفاصل که پوشیده از غضروف است دچار ترک خوردگی و از بین رفتگی شده و در آخر تحلیل و تخریب می گردد، همین موضوع باعث می شود استخوان های اطراف رشد غیرمعمول داشته و مفصل تغییر شکل داده و دچار انحراف و انحنا شده و به دلیل استخوان سازی نا به جایی که رخ می دهد فشار مضاعفی را روی اعصاب نیز وارد می کنند. بنابراین آرتروز بیماری‌ست که سیر متفاوتی داشته و متناسب با مفصلی که درگیر این عارضه می شود علائم گوناگونی را داراست.
رئیس انجمن طب فیزیکی و توانبخشی ایران اظهار داشت: مهم ترین مفاصل در بدن که دچار آرتروز می شوند مفاصل زانو، لگن، ستون فقرات و انگشتان دست است. معمولا این بیماری در مچ پا و دست و آرنج کمتر اتفاق می افتد مگر آنکه تحت ضربه های متعدد قرار بگیرید.
این متخصص مهم ترین علامت آرتروز را درد و خشکی مفاصل دانست و گفت: از دیگر علامت های شایع این بیماری، محدودیت در حرکت است که بیشتر در مفصل زانو مشاهده می شود. اگر آرتروز زانو به وقوع پیوست با انجام روش هایی مثل کاهش وزن و رعایت اصول صحیح فعالیت های روزمره زندگی می توان اثرات سوء آرتروز را کاهش داد.
رایگانی در خصوص عوامل تشدید کننده این عارضه گفت: فعالیت بیش از اندازه در سطوح ناهموار مانند سربالایی و سر پایینی و همچنین تردد زیاد از پله ها از جمله عواملی است که آرتروز فرد را شدت می بخشد.
به گفته وی، آرتروز در گردن، کمر و ستون فقرات خود را به شکل تنگی کانال کمر یا گردن نشان می دهد و عصب های گردن، کمر، پاها و دست ها را درگیر می کند که در این حالت وضعیت بیمار خطرناک می شود چرا که ممکن است فرد توان حرکت خود را به کلی از دست بدهد. بلند کردن اجسام سنگین یا خم و راست شدن زیاد در ابتلای افراد به تنگی کانال ستون فقرات و آرتروز گردن و کمر نقش دارد.
رایگانی در پاسخ به این پرسش که چه نوع دردهایی در مفاصل خطرناک هستند، گفت: هر درد در مفصل نشان دهنده آرتروز نیست. دردهایی که با انجام فعالیت تشدید پیدا می کند و همچنین درد هایی که با صدا در مفصل همراه اند، از جمله دردهایی هستند که باید جدی گرفته شوند.
این متخصص طب فیزیکی و توان بخشی ادامه داد: بستگی به نوع آرتروز درمان نیز متفاوت است، برخی از آرتروز های اولیه در صورت مراعات قابل درمان هستند. این عارضه اگر از نوع شدیدش نباشد با استراحت دادن به مفصل، مصرف داروهای موضعی، انجام روش های طب فیزیکی شامل فیزیوتراپی ها و ورزش ها که پزشک تجویز می کند، می توان وضعیت را به خوبی کنترل کرد.
رئیس انجمن طب فیزیکی و توانبخشی ایران خاطرنشان کرد: با ورزش‌های مناسب و تغذیه صحیح و اصولی، کاهش وزن و کمتر کار کشیدن از مفاصل می‌توان از شدت آرتروز جلوگیری کرد.
وی با اشاره به اینکه استفاده از وسایل کمکی همچون کفش های مناسب، انواع مچ بند و زانوبندها و کمربندهای طبی می‌تواند کمکی برای بیمارانی با شدت آرتروز کم(التهابی) باشد، گفت: در مراحلی که شدت بیماری بالاتر است از روش‌های تزریقی داخل مفصل نیز استفاده می‌شود که این روش انواع مختلف دارد و بر اساس نیاز بیمار و تجویز پزشک مورد استفاده قرار می‌گیرد. در صورتی که آرتروز بسیار پیشرفته باشد و مانعی در برابر فعالیت فرد باشد یا انحراف مفصل ایجاد کند، می‌توان برای بیمار عمل جراحی انجام داد.
این متخصص توصیه کرد: مصرف سویا و آووکادو برای بیماران آرتروزی بسیار توصیه می شود چرا که تحقیقات نشان داده است علائم این عارضه را کاهش داده و در کنترل بیماری موثر است. ناگفته نماند مسائل ژنتیکی و نوع فعالیت ها، استفاده زیاد از پله ها، وزن زیاد و... مهم ترین علل شیوع بالای آرتروز زانو در ایران است.
