شاید تا چندین سال پیش تصویری که از سنگ‌های قیمتی در ذهن مجسم می‌شد دستی سالخورده با یک انگشتر عقیق بود. اما رفته رفته سلایق، به لطف طراحی‌ها و تبلیغات جوان پسندتر به سمتی رفته که اغلب افراد از اقشار مختلف به استفاده از این سنگ‌ها علاقهمند شده‌اند. اما در این بین، بسیاری از مصرف کنندگان به علت عدم آگاهی کافی، فریب خورده‌ی فروشندگان سودجو می‌شوند. این مطلب، تمام آنچه را که باید درباره‌ی سنگ‌های قیمتی بدانید، به شما می‌دهد.
چند نوع سنگ داریم؟
عموما سنگ‌ها به سه دسته تقسیم می‌شوند. سنگ‌های طبیعی که از دل معدن و بدون دخالت انسان ایجاد می‌شوند. سنگ‌های شبیه سازی شده یا سنتتیک که محیط را برای تشکیل سنگ آماده می‌کنند. (مثل الماس‌هایی که با فشرده‌سازی کربن در لابراتوار بوجود می‌آید) و سنگ‌های مصنوعی که یا ضایعات سنگ‌های تراش خورده را ذوب می‌کنند و دوباره قالب گیری می‌کنند یا از موادی مشابه و همرنگ سنگ مورد نظر استفاده می‌کنند.
در نهایت بیشترین تقاضا در این بازار، سنگ‌های طبیعی است که دارای بالاترین ارزش و خاصیت است.
ملیت سنگ ها فرق هم می کند؟
از رایج ترین سنگ‌های طبیعیِ زینتی الماس، زمرد، انواع یاقوت، عقیق، فیروزه، اوپال، آمتیست، سیترین و... است که هر سنگی متاثر از آب و هوایی که در آن شکل می‌گیرد، متعلق به جغرافیای خاصی است. مثلا مرغوب‌ترین عقیق که فراوانی و تنوع رنگ بالایی دارد، متعلق به یمن است. بهترین یاقوت برای سریلانکا و برمه است. فیروزه در آمریکا و مصر هم وجود دارد اما بهترین گونه‌اش فقط در معدن‌های نیشابور خودمان یافت می‌شود.
فاکتورهای ارزش گذاری سنگ معدنی مرغوب چیست؟
سایز سنگ: طبعا هر قدر سنگ بزرگتر باشد، گرانتر است.
رنگ سنگ: شامل؛ غلظت رنگ که هر چه بیشتر باشد، بهتر است و کیفیت بیشتری دارد. به عنوان مثال در فیروزه هر قدر طیف رنگی آن به آبی آسمانی نزدیک‌تر و طیف سبز کم‌تری داشته باشد با کیفیت‌تر و نفیس‌تر است. سوم، میزان شفافیت و خلوص داخل سنگ (clarity) است که منظور، همان نداشتن ناخالصی است. حتی ملیت سنگ که پیش‌تر گفته شد، در قیمت‌گذاری سنگ‌ها موثر است.
انواع تراش: که شامل دستی و صنعتی است. قطعا تراش دستی ارزشمندتر است ولی سنگ‌های جواهری در هنگام تراش به علت حساسیت و ظرافتی که دارد، احتمال متلاشی شدنش بالاست. به همین دلیل از دستگاه استفاده می‌کنند. جالب است بدانید برلیان که در عرف به عنوان یک سنگ شناخته می‌شود در واقع نوعی تراش است که روی الماس انجام می‌شود اما به تدریج به‌عنوان یک سنگ شناخته شده. مارکیز، فنسی، اُوال نیز به همین ترتیب! شاید اصطلاح تراش دامله یا تخت به گوشتان خورده باشد. این تراش‌ها بر روی سنگ‌های غیرجواهری که بافت کریستالی دارند مثل عقیق و فیروزه انجام می‌گیرد.
خواص سنگ‌ها واقعیت دارد؟
دو دسته خواص برای سنگ‌ها تعریف شده؛ یک دسته خواص روایی و یک دسته خواص روانشناسی که بله! هر دو حقیقت دارد.
از خواص روایی قطعا عقیق یمنی را شنیده‌اید که به جهت حرز و دفع بلا استفاده می‌شود یا فیروزه که برای گشایش در کارها و فتح و پیروزی سفارش شده. و یا زمرد که موجب ازدیاد رزق و روزی می‌گردد.
اما بعضا در بازار، سنگ‌هایی تحت عنوان متولدین ماه‌ها به چشم‌تان خورده که درصدی از آن‌ها خرافه و سواستفاده از باورهای غلط رایج است! ولی به عنوان مثال فیروزه نیشابور بواسطه رنگی که دارد از لحاظ روانشناسی، آرامش بخش بوده و نگاه کردن به آن از حجم استرس‌ها می‌کاهد یا زمرد، موجب فرح‌بخشی در افراد می‌شود.
از معدن تا ویترین مغازه
معمولا سنگ‌های معدنی به صورت راف استخراج می‌شود که بزرگ و نامنظم است. معدن‌دار در مراحل ابتدایی، سنگ را در معرض مزایده قرار می‌دهد تا به تراش‌کاران بفروشد. تراشکاری که موفق به خرید سنگ شد، آن را تراش داده و آماده استفاده می‌کند. سپس آن را به بنک‌دار می‌فروشد. بنک‌داران سنگ را در اختیار خرده فروش‌هایی قرار می‌دهد که یا سنگ را در فرآورده‌های مصرفی همچون انگشتر و دستبند و گردنبند و... بکار می‌گیرند و یا برای فروش به مخاطبین ارائه می‌کنند که قصد دارند طرح خاصی را به سازنده سفارش دهند.
اگر در زمره افرادی هستید که علاقه‌مندید در این حوزه ظهور کنید، قبل از هرچیز خلاق باشید. امروزه با سنگ‌های معدنی همچون فیروزه، تابلوهای قیمتی ساخته می‌شود. طراحی رکاب‌های انگشتری با ایده‌های جوان‌پسند و نو، محصول شما را جذاب‌تر می‌کند. حتی حکاکی بر روی سنگ، قیمت آن را از نمونه‌های ساده‌ی آن بالاتر می‌برد. به طور کلی هر سنگی به هر میزان، فرآوری بیشتری داشته باشه به قیمتش اضافه می‌شود.
طبق تجربه بازاری‌ها، سنگ یک تجارت تقریبا مطمئن محسوب می‌شود. چرا که با نواسانات قیمت طلا یا نفت، سنگ‌ها همواره سیر صعودی دارند و با توجه به اینکه معادن آن روز به‌روز در حال کاهش است، هیچ‌گاه از قیمت آن کاسته نمی‌شود.
