کیوان الچیان، متخصص داخلی با بیان اینکه چاقی، فشارخون بالا، گرفتاری عروق کرونر قلب، کبد چرب، افزایش اسید اوریک خون، سندرم تخمدان پلیکیستیک و دیابت در زیر گروه سندرم متابولیک قرار میگیرند ، افزود: وجود چاقی مرکزی، تریگلیسیرید خون بالا، افزایش اسیداوریک خون و فشارخون بالا از علائم اولیه سندرم متابولیک محسوب میشوند.
وی با اشاره به عوامل مؤثر بر سندرم متابولیک ادامه داد: احتمال این که خانمها در سن نزدیک یائسگی یعنی 45 تا 49 سالگی و آقایان در سن حدود 49 تا 54 سالگی به چاقی مرکزی مبتلا شوند، بیشتر است. 50 درصد افراد ذکر شده وقتی به سن بالای 60 سال میرسند، به پرفشاری خون مبتلا میشوند.
الچیان در خصوص چاقی مرکزی بیان کرد: اگر دور شکم (دو سانتیمتر پایینتر از ناف) در خانمها بالاتر از 88 و به طور متوسط 85 و در آقایان بالای 102 سانتیمتر (به طور متوسط 95 سانتیمتر) باشد، استعداد بیشتری برای ابتلا به سندرم متابولیک وجود دارد.
وی در پاسخ به این پرسش که اگر در افراد دچار چاقی شکمی و پرفشاری خون، تریگلیسیرید خون از 150 بالاتر باشد، استعداد ابتلا به سندرم متابولیک بیشتر است؟، گفت: اگر فشار خون بیشتر از 5/13 و HDL کمتر از 40 باشد، احتمال ابتلا به سندرم متابولیک نیز افزایش مییابد. در افراد مبتلا به سندرم متابولیک، احتمال ابتلا به بیماریهای قلبی ـ عروقی دو برابر دیگران است. ابتلا به سکته قلبی و مغزی در این افراد سه برابر دیگران است.
الچیان با اشاره به عوامل بروز سندرم متابولیک تأکید کرد: در بدن ما هورمون انسولین ترشح میشود. هر عاملی که باعث مقاومت به انسولین شود، میتواند منجر به بروز اتفاقاتی پشت سرهم شود. متعاقب مقاومت به انسولین، ممکن است ما به دیابت نوع 2مبتلا شویم .همچنین مقاومت به انسولین باعث افزایش اسیدهای چرب آزاد در خون میشود و در نتیجه بافتهای بدن نمیتوانند از گلوکز موجود در خون استفاده کنند.
وی در ادامه تصریح کرد: این مساله باعث آزاد شدن اسیدهای چرب خون میشود که در کبد نفوذ کرده و احتمال بروز کبد چرب را افزایش میدهد. از عملکردهای دیگر انسولین آن است که مانع گشاد شدن عروق کلیوی میشود و در نتیجه فشار خون بالا میرود. در حقیقت زمانی سندرم متابولیک به وقوع میپیوندد که سوخت و ساز بدن دچار اختلال شود. به این ترتیب، متابولیسم انسولین مختل شده، بیماریهای کبدی، کلیوی، قلبی ـ عروقی و دیابت را برای فرد ایجاد میکند .
این متخصص داخلی در خصوص سایر عوامل خطر سندرم متابولیک گفت: در افرادی که زندگی بیتحرک و نشسته دارند، بروز این سندرم دو برابر دیگران است. نوع غذا خوردن و مصرف غذاهای چرب، سرخ کردنی و فستفودها نیز در بروز این سندرم موثرند. مادری که در دوران بارداری تغذیه نامناسبی دارد، استعداد کودک به دنیا آمده را نسبت به بروز این سندرم افزایش میدهد، چرا که کودکان با وزن تولد بالای چهار کیلوگرم استعداد بیشتری نسبت به کودکان با وزن تولد کمتر از چهار کیلوگرم دارند.
وی درباره چگونگی پیشگیری از سندرم متابولیک افزود: تغییر شیوه زندگی، یعنی توجه به تغذیه و داشتن فعالیت بدنی منظم، کاهش وزن و کاهش چربی دور شکم احتمال ابتلا را کاهش میدهد. افراد سالم میتوانند روزی پنج دقیقه طناب بزنند. هفته اول در پنج دقیقه صد تا، هفته دوم در پنج دقیقه 200 تا و هفته سوم در پنج دقیقه 300 تا. چرا که پنج دقیقه طناب زدن معادل30 دقیقه دویدن است.
این متخصص داخلی در گفتوگو با رادیو سلامت اظهارداشت: افرادی که نمیتوانند طناب بزنند، مثل خانمهای باردار و خانمهای چندبار زایمان کرده، بهتر است به جای طناب زدن پیادهروی تند انجام دهند. افراد باید در رژیم غذایی خود از چربی ترانس کمتر استفاده کنند، وعده شام آنها حجم زیادی نداشته باشد و در میانوعده هم از تنقلات ناسالم استفاده نکنند.