عصر روز گذشته نشست "بافت فرسوده فرصتی برای بازآفرینی شهری" با حضور محسن هاشمی رفسنجانی رئیس شورای اسلامی شهر تهران، سید رضا میرصادقی مدیرعامل سازمان نوسازی شهر تهران و مجید روستا عضو هیئت مدیره شرکت مادر تخصصی عمران و بهسازی شهری ایران از سوی کمیته امکان سازندگی حزب کارگزاران سازندگی برگزار شد.
محسن هاشمی رفسنجانی با اشاره به تاریخچه نوسازی بافت فرسوده در تهران گفت: از سال ۱۳۰۹ همزمان با حکمرانی رضاشاه در ایران برخورد با بافت فرسوده در قالب تخریب دیوارهای کهن و گسترش شهر شروع شد. این روند در گذر زمان ادامه پیدا کرد و یکی از نمونه های بارز آن پروژه نواب است که در زمان آقای کرباسچی انجام شد. امروز نیز اقدامات مربوط به نوسازی انجام می شود اما در تمام این سال ها کار اساسی که باید می شد، هیچ گاه اتفاق نیفتاد.
وی با بیان اینکه تعریف ها از بافت فرسوده متفاوت است و آمارهای مختلفی هم در این زمینه منتشر می شود، عنوان کرد: بر اساس یکی از تعاریف بافت فرسوده، امروز حدود ۳ هزار و ۲۰۰ هکتار بافت فرسوده در تهران داریم اما در تعریف دیگر این رقم تا ۱۵ هزار هکتار افزایش پیدا می کند.
رئیس شورای اسلامی شهر تهران با تاکید بر اینکه از گذشته در ایران اقدامات مربوط به نوسازی عمدتاً جنبه میراث فرهنگی داشته است، گفت: پروژه مسکن مهر از جمله اقداماتی بود که می توانست تغییراتی در بافت فرسوده ایجاد کند چراکه از سوی سیستم بانکی وام کلانی تزریق شد. در پروژ مسکن مهر هدف این بود که قیمت زمین را حذف کنند و خانه ها را خارج از شهر در بخش هایی که آب، گاز و برق وجود نداشت، احداث کردند. یقیناً، اگر بودجه ای که به مسکن مهر اختصاص داده شده بود در اختیار سرمایه گذار قرار می گرفت، این امکان وجود داشت که مسکن مهر مناسب تری در داخل شهر ساخته شود.
پیشنهاد نوسازی بافت فرسوده محله هرندی در دوره مدیریت شهری قبلی پذیرفته نشد
هاشمی رفسنجانی ادامه داد: واقعیت این است که سرمایه گذار به جای آن که جذب بافت فرسوده شود، جذب باغات شمال تهران می شود. در تمام این سال ها هم به گونه ای رفتار شده که هر مشکلی که برای سرمایه گذار در این زمینه به وجود می آمد را به فوریت حل می کردیم اما در بافت فرسوده سرمایه گذار هزاران مشکل داشت و هیچ کس مشکل او را حل نمی کرد.
به گفته وی شورای پنجم به دنبال این است تا معماری در شهر را بر اصل بافت فرسوده بگذارد و سرمایه ها را از باغات شمال تهران به سمت بافت فرسوده سوق دهد.
رئیس شورای اسلامی شهر تهران در بخش دیگری از سخنانش به بافت فرسوده محله هرندی پرداخت و تصریح کرد: در دوره ای که در دانشگاه آزاد حضور داشتم به شهرداری پیشنهاد دادم در محدوده پارک هرندی واحد تهران مرکز را تاسیس کنیم. طرح این بود که دانشکده ها را دور پارک هرندی بچینیم و از فضای موجود به درستی استفاده کنیم. آن موقع خدمت آقای قالیباف رفتم و طرح را ارائه دادم اما استقبال نشد.
هاشمی رفسنجانی افزود: در دوره آقای کرباسچی برای ساماندهی بافت فرسوده محله هرندی، باراندازهای ماشین از آن جا خارج شدند اما به دلیل عدم پیگیری در دوره های بعد دوباره به هرندی بازگشتند. ضمن اینکه، بسیاری از مالکان بافت فرسوده موجود در این محله اصلاً ایران نیستند و در این مورد باید قوه قضائیه و مجلس ورود کنند.
وی در پایان در پاسخ به این سوال که تا چه اندازه از پروژه نواب که در دوره آقای کرباسچی انجام شد، رضایت دارد، گفت: انتقاداتی به این طرح است که دو بافت موجود در محدوده را جدا کرد و می توانست بهتر عمل کند.
پیشرفت ۷۰ درصد نوسازی در سال آینده
در ادامه این برنامه، سید رضا میرصادقی مدیر عامل سازمان نوسازی شهر تهران با بیان اینکه تنها ۴۰ درصد از کل بافت فرسوده در تهران نوسازی شده است، اظهار کرد: از سال ۱۳۸۴ تا ۱۳۹۴ میانگین نرخ تورم زمین و مستغلات در تهران ۱۱۰۰ برابر شده است. البته، در ۶ منطقه بالای شهر این میزان تا ۲ هزار برابر تخمین زده شده است. این در حالی است که در برخی از مناطق همچون منطقه ۱۸، ۱۶، ۱۷، ۱۵ و ۱۹ با رشد نهایتاً ۳۱۷ برابری رو به رو بوده ایم.
وی با بیان اینکه تعداد قابل توجهی از بیمارستان های موجود در باقت فرسوده به دلیل فقدان پزشک تعطیل شده اند، گفت: در تهران مناطقی وجود دارد که با ۸۰۰ هزار نفر جمعیت تنها یک بیمارستان نیمه تخصصی فعالیت می کند.
مدیر عامل سازمان نوسازی شهر تهران با تاکید بر اینکه سال ۹۷ سال پایه گذاری در حوزه نوسازی است، گفت: امیدوارم در سال آینده با پیشرفت ۷۰ درصدی نوسازی نسبت به امسال رو به رو باشیم.
میرصادقی با مقایسه خانه های خالی در مناطق شمالی و جنوبی تهران تصریح کرد: در حال حاضر ۳۵ هزار واحد مسکونی خالی در منطقه ۱ وجود دارد که به اعتقاد من این اعتبار تهران است اما خالی بودن ۱۱ هزار و ۸۰۰ خانه خالی در منطقه ۱۷ زمانی که ۷۲ هزار خانوار در آن جا سکونت دارند یعنی بزه.
بافت فرسوده فرصتی است که تهدید انگاشته می شود
مجید روستا، عضو هیئت مدیره شرکت مادر تخصصی عمران و بهسازی شهری ایران به عنوان آخرین سخنران نشست "بافت فرسوده فرصتی برای بازآفرینی شهری" گفت: بافت فرسوده در اصل خود یک فرصت است اما از آن جا که سیاست گذای مشخصی نداریم همواره به این موضوع به عنوان یک تهدید نگاه می کنیم.
وی افزود: تا زمانی که نتوانیم اقتصاد و کارکرد بافت فرسوده را به اقتصاد و کارکرد شهر وصل کنیم اتفاق خاصی در حوزه نوسازی رخ نمی دهد.
روستا در پایان با بیان اینکه در سنوات گذشته ۵۵ هزار فقره تسهیلات نوسازی مسکن به شهروندان ارائه شد، عنوان کرد: سوال این است که نوسازی های انجام شده چه تاثیری بر ارتقای کیفیت زندگی مردم داشته است؟ مشکل این جاست که پیش نیازهای نوسازی همیشه در کشور مورد غفلت قرار گرفته است و تنها به ظواهر امر توجه می شود.