بعد از به اتمام رسیدن پنجمین انتخابات شورای اسلامی شهر تهران و رای آوردن هر 21 نفر از اعضای لیست امید، کم کم صدای معرفی کاندیدهای پست شهرداری تهران از جبهه اصلاحات به گوش می رسید. آقایان محمدعلی نجفی، حسین مرعشی، محمدعلی افشانی، حبیب ا... بی طرف، محمد شریعتمداری، محسن مهرعلیزاده و خانم الهه کولایی کاندیدای برعهده گرفتن مسئولیت شهرداری تهران بودند که در پایان محمدعلی نجفی بیشترین رای را کسب کرد.
در تاریخ پنجم شهریور ماه بود که با حکم وزیر کشور، محمد علی نجفی پس از یک دوره دوازده ساله که محمد باقر قالیباف شهرداری تهران را بر عهده داشت، حالا به عنوان پنجاه و هشتمین شهردار تاریخ شهرداری تهران و نیز سیزدهمین شهردار پس از انقلاب، سکاندار این نهاد اجرایی و مدیریتی حساس و بزرگ را بر عهده گرفت و راهی طبقه هفتم ساختمان شهرداری تهران در خیابان بهشت شد. رئیس جمهور روحانی نیز در تاریخ 6 شهریور در پیام تبریکی ، از انتخاب نجفی به عنوان یک انتخاب «شایسته» و «قاطع» نام برد و با اشاره به همکاری دولت و شهرداری در پیامش، خبر از فصل جدید همکاری میان دولت و شهرداری داد.
حدودا 100 روز از حکم انتصاب شهردار 66 ساله تهران می گذرد. کارهایی که شهرداری تهران در این 100 روز انجام داد با نقدهایی از جانب موافقان و مخالفان نجفی همراه بود که به برخی از آن ها خواهیم پرداخت.
معمولا هر مسئولی با آغاز مسئولیتش، دم از عدم سیاسی کاری و مقابله با آن می زند و همیشه شعار شایسته سالاری به دور از دید سیاسی را در ظاهر سر می دهد.
روزنامه مردم تهران یعنی روزنامه همشهری را می توان اولین قربانی سیاسی کاری در تغییر شهردار تهران دانست. روزنامه همشهری در سال 1371 در دوران آقای کرباسچی به عنوان ارگان رسانهای شهرداری تهران با رویکرد اجتماعی و فرهنگی آغاز به کار کرد و در مدت زمان نسبتا کوتاهی توانست جای خود را در بین مردم تهران و مطبوعات کشور باز کند. روزنامه همشهری با بازتاب دستاوردهای شهرداری تهران و البته انعکاس مشکلات شهری محبوبیت زیادی پیدا کرده و در طی زمان و مخصوصا در 12 سال اخیر هم هیچگاه این روزنامه رفتاری همانند احزاب سیاسی از خود نشان نداد. در این سال ها صاحب بزرگترین چاپخانه کشور شد و گروه مجلات همشهری نیز در کنار آن رشد کرد.
با روی کار آمدن شهردار جدید، گویی روند حاکم بر این روزنامه نیز تغییر کرده است و با سرعت به سوی سیاسی شدن در حرکت است. از نشانه های این رفتار می توان به انتصابات مختلف از جمله انتصاب کسری نوری، روزنامه نگار تندرو اصلاح طلب که سابقه سردبیری روزنامه شهروند و بهار را دارد، به عنوان سرپرست، انتصاب جواد دلیری سردبیر روزنامه اعتماد (به عنوان یکی از تندروترین روزنامههای سیاسی اصلاح طلب) برای شورای سردبیری ، انتصاب ولی خلیلی برای دبیر اجتماعی و انتصاب فاطمه نائینی خبرنگار سیاسی روزنامه شرق نیز اشاره کرد تا به این ترتیب سیاسیترین جابه جایی را در چند سال گذشته بین روزنامه نگاران شاهد باشیم.
برخی از کارشناسان بر این باورند که در پس این تغییرات کرباسچی و همفکران رسانه ای او حضور فعال دارند. گروه مطبوعاتی هم میهن که پس از خروج کرباسچی از مدیریت شهری شکل گرفت، دقیقاً همان مدل توسعه گروه مجلات همشهری را در پیش دارد.
با وقوع این تغییرات، خبر تعطیلی ماهنامههای «خردنامه»، «پایداری»، «آیه» و «همشهری ماه» نیز به گوش می رسد.
از جمله مصادیق دیگر سیاسی کاری شهرداری تهران در دوره محمدعلی نجفی، نسبت دادن اکثر کارها به شهرداری سابق است که این مسئله نشان می دهد که شهرداری تهران نیز مانند دولت یازدهم و دوازدهم، همه چیز را بر سر مسئولین قبلی خود خالی خواهد کرد. اصلاح طلبان که در دوران مسئولیت قالیباف در شهرداری تهران، جنگ روانی شدیدی بر علیه وی به راه انداخته بودند، بعد از تحویل مسئولیت نیز او را رها نکرده و سخت در پی کوبیدن او هستند.
نجفی برای این که بتواند جواب قالیباف که گفته بود: «باید بگویم که تعطیلی خط هفت مترو نیز کار سیاسی است.» را بدهد و خط هفت مترو را با عیب و ایراد معرفی کند، او را دعوت به مناظره رو در رو کرد.
نجفی در این رابطه گفته بود:« آقای قالیباف در هر دانشگاهی که مورد علاقهشان است حضور پیدا کنند تا مناظرهای در حضور مردم و رسانهها انجام شود.در این مناظره دلایل ما برای تعطیلی این خط و دلایل ایشان برای عدم تعطیلی بیان شود و اگر ایشان واقعا فکر میکنند ما از نظر کارشناسی اشتباه میکنیم یا خدایی ناکرده کار سیاسی کردیم، بهترین راه برای اثبات، برگزاری مناظره است.»
تمام این مسائل نشان از تصفیه حساب های سیاسی و جناحی دارد که می تواند شهرداری را وارد حاشیه های پیچیده ای کند.
از جمله نقدهای دیگری که این روزها به نجفی می شود، نقدهایی است که هم حزبی هایش به او دارند.
جدی ترین نقد ها در زمینه انتصابات او در شهرداری است. اولین مسئله، استفاده نکردن نجفی از زنان در مناصب مختلف مدیریت شهری است.
در این رابطه، روزنامه اصلاحطلب آرمان در مطلبی با عنوان « پایتختی با مدیریت مردان!» نوشت: « هیچ زنی در میان ۱۴ مدیر منصوب شده شهرداری تهران به چشم نمیخورد و این در حالی است که نجفی در قامت شهردار تهران وعده حضور ۳۰ درصدی زنان در مدیریت شهری را داده بود .کلانشهر تهران با انواع و اقسام مدلها و رنگها در چیدمان، شهری مردانه است و نشانی از حضور بانوان در آن نیست. گویی مردان شهر فراموشکار شدهاند و مشغله فراوان بهانهای ناب برای فراموش کردن سهم 30 درصدی زنان در مدیریت شهری است!»
مسئله دوم، استفاده از مدیران زمان قالیباف در تیم جدید شهرداری است. در این خصوص روزنامه آفتاب یزد در مطلبی با عنوان «ارتقای مدیران قالیباف» از این موارد انتقاد کرد و از زبان اعضای شورای پنجم تهران مطرح کرد که نجفی علاقه دارد از خود نیروهای شهرداری تهران استفاده کند و بنا شده که تنها 30 درصد نیروها از خارج از شهرداری جذب شوند.
مسئله دیگر، استفاده از بازنشستگان در مناصب شهرداری در برابر شعار جوانگرایی است. بسیاری از اصلاح طلبان انتظار داشتند، با تصاحب شهرداری توسط آن ها، نیروهای جوانشان مسئولیت کلان مدیریت شهری تهران را بر عهده بگیرند اما آنچه در عمل اتفاق افتاد، استفاده از افراد میان سال و بازنشسته در این سمت ها از سوی شهردار تهران بود.
هجمه ها تا جایی ادامه داشت که شهردار تهران در صفحه اینستاگرام خود عنوان کرد که تا پایان دوره 4 ساله 30 درصد از پست های مدیریتی از آنِ جوانان و زنان خواهد بود. هر چند محمد علی نجفی در این پست مجازی خود تنها به بیان کلیات وعده اش اکتفا کرد و توضیح نداد که منظورش از اختصاص 30 درصد از پست های مدیریتی آیا پست های بالای مجموعه مدیریت شهری است، یا پست های رده های پایین!
به هرحال اکنون که حدودا 100 روز از مسئولیت نجفی در شهرداری می گذرد، با توجه به قولی که نجفی برای ارائه گزارش عملکرد 100 روزه داده بود و همه منتظر یک برنامه مفصل از سوی وی بودند، شهردار تهران در قالب یک نامه دو صفحه ای به دولت سر و ته همه چیز را گرد کرد. وی در این نامه هیچ دستاوردی نداشت و تنها از برقراری روابط با دولت و حضور خود در هیات دولت تمجدید کرده بود. به نظر می رسد عملکرد ضعیف مدیریت جدید چنان بود که دست های شان برای ارائه گزارشی درخور بسیار خالی بود.