،مرد به هنگام اجرا صیغه نکاح، چیزی را به همسرش تقدیم میکند که در اصطلاح «مهر» یا صِداق نامیدہ میشود.
در آموزههای دینی برای مهر، مقدار معینی تعیین نشدہ است، بلکه این موضوع به توافق زن و مرد بستگی دارد. همچنین در نوع مهریه نیز محدودیتی وجود ندارد و هر چیزی که ارزش اقتصادی و اجتماعی داشته باشد، میتواند مهر قرار گیرد؛ همانند طلا، نقرہ، املاک، پولهای رایج، لوازم زندگی و حتی آموزش قرآن یا آموزش مهارتی ویژہ.
قانون حمایت از خانواده که در سال 91 به تصویب نمایندگان مجلس رسید، حد حمایت قانونی از مطالبه مهر را تا میزان 110 سکه اعلام کرد و مطالبه میزان بیشتر از آن را منوط به ملائت زوج دانست.
در قانون جدید خانوادہ ذکر شدہ است که معیار ملائت در مطالبه مهر 110 سکه است، این به معنای آنست که دادگاہ فرض را بر این گذاشته است که زوج قابلیت پرداخت را دارد و اگر این تعداد چه به صورت نقد و چه قسط بندی پرداخت نشود حکم حبس صادر میشود.
در مهرهای تا 110 سکه نیازی به اثبات زوجه مبنی بر استطاعت زوج نیست، در این مرحله زوج باید خودش در دادگاہ عدم استطاعتش را در پرداخت مهر اثبات کند. در میان مردم به اشتباہ ذکر میشود که مهرهای بیشتر از 110 را نمیتوان دریافت کرد، در حالیکه در مهرهای بیش از 110 سکه زوجه باید به دادگاہ اثبات کند که زوج توانایی پرداخت این تعداد سکه را دارد.
برای وصول مهر باید از سه طریق اقدام کرد، در مرحله نخست اظهار نامه از سوی زن به شوهر ارسال میشود، در مرحله دوم از طریق اجرای ثبت و آخرین مرحله از طریق دادگاهها به دریافت مهر اقدام میشود.
مهلت تجدید نظر خواهی 20 روز است. زوجین ظرف این مدت میتوانند به رأی دادگاہ اعتراض کنند، بعد از اینکه رأی دادگاہ قطعی شد، زوجه، مادہ 3 قانون نحوہ اجرای محکومت مالی مصوب 1394 را اعمال میکند، یعنی اگر مرد معسر نباشد و بدهی خود را پرداخت نکند، یا در مهلت 30 روزه پس از ابلاغ برگ اجراییه دادخواست اعسار به تقسیط محکوم به را تقدیم نکند به درخواست محکوم له به زندان میرود اما اگر توسط دادگاہ معسر شناخته شود، دادگاہ رأی به تقسیط مهر میدهد.
اگر مرد توانایی پرداخت مهر را داشت اما از پرداخت آن خودداری کرد، زوجه مهر خود را به اجرا میگذارد، چنانچه ظرف مدت 10 روز، زن دارایی شوهر را معرفی کند، فوری نسبت به توقیف آنها اقدام میشود.
به گزارش ستاد دیه تهران، اگر دارایی زوج فقط درآمد وی باشد، (اگر مرد همسر دیگری نداشته باشد) تا یک چهارم آن ماهانه به زوجه تعلق میگیرد، تا زمانی که مهر به طور کامل پرداخت شود.
مرد تا پرداخت کامل مهر زن نمیتواند از کشور خارج شود اما در صورتی که مرد اموال دیگری غیر از حقوق داشته باشد دادگاه اموال او را میفروشد و مهر از این طریق پرداخت میشود.