وقتی برای عبور از یک خیابان تنها راه موجود پل عابر است اگر سالمند باشید و یا معلول، این پل‌ها به یک دغدغه جدی برایتان تبدیل می‌شود.
آن گاه که پل عابر پیاده غیر مکانیزه با تعداد پله‌های زیاد مقابلتان قرار می‌گیرد، چاره‌ای نمی‌ماند جز رعایت نکردن قانون و همین موضوع نیز می‌تواند برای فردی که قانون را رعایت نکرده بسیار خطرناک باشد.
بدون شک پل‌های عابر پیاده در نقاط پر خطر نصب می‌شوند و برای کاهش خطرات عبور از خیابان، توصیه می‌شود که شهروندان از این پل‌ها استفاده کنند، اما زمانی که امکانی برای تردد سالمندان و معلولان وجود ندارد، آن‌ها مجبور می‌شوند راهکار پر خطر را انتخاب کنند.
سالمندان و معلولان از اینکه تهران شهر دوست دار آن‌ها نیست و این اقشار نمی‌توانند به سادگی در سطح شهر تردد کنند به شدت گلایه‌مند هستند.
مهدی، جوان ۲۰ سالهای است که در سن ۱۳ سالگی در پی یک تصادف دچار قطع نخاع شده و اکنون با ویلچر تردد می‌کند.
وی با اشاره به غیر قابل استفاده بودن پل‌های عابر پیاده برای معلولان می‌گوید: تعداد محدودی از پل‌های عابر پیاده مکانیزه هستند و پل‌های مکانیزه هم برای حمل ویلچر مناسب نیستند.
این جوان معلول می‌افزاید: وقتی مسیر یک پل مجهز به پله برقی است، سالمندان می‌توانند به سادگی از پل عبور کنند، اما یک معلول به هیچ وجه قادر نیست به تنهایی از طریق پل عبور کرده و از یک مسیر عبور کند.
مهدی با اشاره به وابستگی معلولان به سایر افراد به دلیل فراهم نبودن زیرساخت‌های شهر می‌گوید: یک معلول هر چقدر هم که بخواهد مستقل باشد به این خاطر که زیرساخت‌های شهر فراهم نیست، مجبور می‌شود برای تردد‌های پیاده خود، با یک کمک در سطح شهر رفت و آمد داشته باشد.
وی می‌افزاید: یک معلول در شرایطی که دچار معلولیت شدید نباشد یا باید از خودرو شخصی استفاده کند و یا با کمک یک فرد دیگر در خیابان تردد داشته باشد. این موضوع سبب از بین رفتن اعتماد به نفس معلولان شده و برای آن‌ها مشکلاتی را به همراه دارد.
پروژه‌های شهری از دهه ۷۰ تاکنون بر مبنای تردد آسان خودرو‌ها در سطح شهر احداث شده اند و آنطور که باید برنامه‌ای برای نصب پل‌های عابر پیاده نبوده است.
مراد عزیزی، فردی است که هشتادمین دهه زندگی اش را سپری کرده و اکنون با "واکر" راه می‌رود. او در رابطه با شرایط شهر تهران برای تردد سالمندان می‌گوید: یک سالمند برای تردد در سطح شهر با مشکلات متعددی مواجه می‌شود و خیابان‌های تهران برای تردد آسان عابران پیاده، طراحی نشده اند.
وی می‌افزاید: تردد از پله‌های پل‌های عابر پیاده به هیچ وجه برای سالمندان ممکن نیست و به همین خاطر در مواقع بسیاری یک سالمند مجبور است برای عبور از یک خیابان از زیر نرده‌ها عبور کرده و یا با پرش، خود را به مسیر مورد نظر خود برساند.
این سالمند می‌گوید: وقتی بیش از ۵۰ پله پیش روی یک سالمند باشد، او به دلیل ناتوانی در تردد، روش‌های خطرناک برای عبور از خیابان را انتخاب می‌کند.
طی سالهای اخیر مطالعات حذف پل‌های عابر پیاده از سطح شهر تهران انجام شده، اما آنطور که باید اقدام عملی در این رابطه صورت نگرفته است.
پیش از این و در بهمن ماه سال ۹۵، یک معلول نابینا به علت عدم مناسب سازی‌ها دچار حادثه شد و حین تردد از روی پل عابر پیاده جان خود را از دست داد.
محمد رضا اسدی، معاون توانبخشی بهزیستی استان تهران در رابطه با آن حادثه و مشکلات متعدد معلولان برای تردد از پل‌های عابر پیاده به خبرنگار میزان می‌گوید: در حادثه‌ای که یک معلول نابینا جان خود را از دست داد، شاهد بودیم که شهرداری ورامین قصد تعمیرات و عملیات اجرایی را داشت، اما بدون توجه به ایمن سازی و ممنوع کردن ورود به پل عابر پیاده، نیمی از پل را برداشته و در زمان حادثه فرد نابینا از پل سقوط می‌کند.
وی می‌افزاید: در موارد متعدد دیگر گزارش شده که معلولان در حین تردد در نقاط پر خطر به این خاطر که توان عبور از پل عابر پیاده را نداشته اند با مشکل مواجه شده و حتی آسیب دیده اند.
معاون توانبخشی بهزیستی استان تهران با انتقاد از محدودیت‌های معلولان برای تردد در سطح شهر می‌گوید: به دلیل اجرا نشدن ضوابط و مقررات معماری و شهرسازی، معلولان جسمی و حرکتی به راحتی قادر به تردد در سطح شهر نیستند و همین موضوع نیز مشکلاتی را برای آن‌ها ایجاد می‌کند.
در شرایطی که پروژه "شهر دسترس پذیر" در شهر‌های با جمعیت بیش از ۱۰۰ هزار نفر در حال اجرا است، اما این پروژه آنطور که باید در شهر تهران اقدامات تاثیرگذاری را در پی نداشته است.
هنوز تعداد پل‌های غیر مکانیزه سطح شهر، بسیار بیشتر از پل‌های مکانیزه است و شهرداری نیز برنامه‌ای برای مکانیزه کردن پل‌ها ندارد.
علی صابری، عضو سابق شورای شهر تهران می‌گوید: پل‌های شهر تهران باید مکانیزه شوند، اما به دلیل کمبود اعتبار، شهرداری تهران کار مکانیزه کردن تمام پل‌ها را آغاز نکرده است.
وی افزاید: معلولان، سالمندان و کودکان برای تردد در سطح شهر تهران و برای عبور از پل‌های عابر پیاده به شدت با مشکل مواجه بوده و در این شرایط لازم است برای تغییر وضعیت پل‌ها برنامه ریزی شود.
صابری با بیان اینکه " معلولان باید به یکی از اولویت‌های شهرداری تهران تبدیل شوند" خاطرنشان کرد: تا زمانی که معلولان به اولویت مسئولان مدیریت شهری تبدیل نشود، برای حل معضلات آن‌ها نیز برنامه ریزی نمی‌شود.
انوشیروان محسنی بندپی، رئیس سازمان بهزیستی کشور نیز در رابطه با مشکلات پل‌های عابر پیاده برای معلولان می‌گوید: در حوزه مناسب سازی شهر تهران اگرچه اقدامات خوبی طی سالهای اخیر صورت گرفته، اما به دلیل عقب ماندگی‌های بسیار در این حوزه، همچنان با مشکلات متعددی مواجه هستیم.
وی می‌افزاید: تهران نه تنها برای معلولان و سالمندان که برای کودکان و زنان باردار نیز که جزو گروه‌های خاص به شمار می‌آیند شهر مناسبی نیست.
رئیس سازمان بهزیستی کشور در خصوص وضعیت پل‌های عابر پیاده سطح شهر تهران می‌گوید: پل‌های عابر پیاده به هیچ وجه نمی‌توانند مورد استفاده معلولان قرار گیرند و در بسیاری از مواقع دیده شده که در بخش‌هایی از خیابان‌ها به دلیل نصب پل، میله‌هایی کشیده شده که به هیچ وجه تردد از مکانی غیر از پل عابر پیاده فراهم نباشد.
وی می‌گوید: در این شرایط یک معلول باید به طور کلی مسیر خود را تغییر دهد، زیرا هیچ امکانی برای تردد او وجود ندارد.
متاسفانه در طرح‌های توسعه شهر تهران به معلولان و سالمندان توجه نشده است. این طور به نظر می‌رسد که این اقشار، جایی در تصمیم گیری‌ها نداشته اند و اکنون با تغییر مدیریت شهری پایتخت، چشم امیدشان به تصمیم گیرندگان جدید است.
تهران باید به شهر دوست دار معلول و دوست دار سالمند تبدیل شود، زیرا این خواسته به حق دو قشری است که تاکنون آنطور که باید مورد توجه قرار نگرفته اند.
