کشور جمهوری اسلامی ایران به لحاظ جمعیتی جوانترین کشور دنیاست و نزدیک به ۷۰ درصد جمعیت ایران را جوانان تشکیل می دهند. جوانان سرمایههای طلایی کشور، آینده سازان و پیشتازان توسعه این مرز و بوم هستند که اگر به حال خود رها شوند این سرمایههای عظیم را از دست میدهیم، از این رو واقعیت ایجاب میکند به مطالبات و نیازهای جوانان در حوزههای مختلف توجهی ویژه شود.
بدیهی است که ایجاد فضایی مناسب برای فراهم آوردن فرصتها و تحقق نیازها و خواستههای جوانان، نیازمند مدیریت و برنامه ریزی از سوی تشکیلاتی کاراست که اکنون صِرف وجود معاونتی با نام جوانان در وزارت ورزش کافی نیست.
توجه به امور جوانان به دلیل فرابخشی بودن آن، وظیفهای ملی است و جوان محوری در اندیشه، پندار، کردار و رفتار همه دستگاههای مسئول در کشور میتواند تضمین کنندهی تحقق رشد و اعتلای نسل جوان و بستری مناسب برای استفاده بهینه از استعداد و تواناییهای آنها باشد، لذا امور جوانان در زمره امور صرفا توصیهای نیست و نیازمند سازوکار لازم برای اهتمام همه جانبه به آن، اولویت بخشی در برنامه ریزی و اجرا و ایجاد یک عزم واراده فرابخشی در تحقق اهداف و مأموریتهای اساسی امور جوانان است.
سازمانهای دولتی جوانان در ایران پس از انقلاب در سازمان ملی جوانان ادغام و دبیرخانه شورای عالی جوانان تأسیس شد. پس از گذشت پنج سال از فعالیتهای دبیرخانه شورای عالی جوانان، از آن جا که دستگاههایی که به نوعی در امور جوانان دخیل بودند در انجام دادن اقدامات مؤثر و کارساز ناتوان بودند در سال ۷۷ مرکز ملی جوانان تاسیس و فعالیت خود را با توجه به لزوم ساماندهی امور جوانان و پاسخگویی به نیازها و انتظارات آنها آغاز کرد.
برنامه ریزی، نظارت، هماهنگی و برقراری ارتباط با دستگاههای دولتی ذیربط در امور جوانان،اهتمام در جهت ایجاد فرصتهای شغلی، حرفه آموزی، امکانات و فضاهای سالم فرهنگی و تربیتی، فراهم کردن موجبات تأمین مسکن و تشکیل خانواده از طریق دستگاههای مربوط،نظارت بر نحوه عملکرد دستگاههای مرتبط و ارزیابی نتایج فعالیتهای آنها از جمله اهداف مرکز ملی جوانان بود.
سرانجام در سال ۷۹، بر اساس قانون برنامه سوم توسعه اقتصادی، اجتماعی و فرهنگی جمهوری اسلامی ایران، مرکز ملی جوانان برای ساماندهی اساسی امور جوانان کشور به صورت ساختار و ساز وکار متناسب با این مأموریت به سازمان ملی جوانان تبدیل شد که حل مسائل جوانان، اعتلا و رشد نسل جوان کشور و استفاده بهینه از استعدادها و تواناییهای نسل جوان از جمله اهداف آنها بود اماسازمان ملی جوانان در نهایت با حکم محمود احمدی نژاد در سال ۹۰ منحل و در وزارت ورزش و جوانان ادغام شد.
حال این روزها زمزمههایی از احیای مجدد سازمان ملی جوانان به گوش میرسد و دولت نیز لایحه آن را به مجلس تحویل داده است و در صورت تصویب مجلس، سازمان ملی جوانان احیا خواهد شد.
احیای سازمان ملی جوانان که اکنون در دستور کار دولت دوازدهم قرار گرفته است اگر در راستای پیگیری مطالبات و نیازهای جوانان باشد که بیش از نیمی از جمعیت ایران را شکل میدهند اقدامی شایسته محسوب میشود، اما سوال اصلی اینجاست که دولت روحانی چرا اکنون و پس از گذشت چیزی حدود پنج سال به فکر جوانان افتاده است؟
حقیقت این است که جوانان در دولت روحانی جایی نداشتند و این موضوع حتی در کابینه دولت او نیز مشهود بود هرچند در کابینه دوم خود وزیری جوان را انتخاب کرد، اما باز هم جوانگرایی برای دولت روحانی موضوعی مهجور است.
مسائل بیکاری، ازدواج و تفریحات سالم که عمدهترین مشکلات جوانان ایرانی را شکل داده، تا کنون با بی توجهی دولت روبرو بوده است و دولتیها میگویند احیای سازمان ملی جوانان در راستای حل این مشکلات است.
محمد مهدی تندگویان، معاون امور ساماندهی جوانان وزارت ورزش و جوانان با اشاره به ارائه لایحه تفکیک سازمان جوانان از وزارت ورزش، گفت: یک دوره سازمان ملی جوانان داشتیم، اما چون مدیریت درستی نداشته به وزارت ورزش و جوانان برگشت.
وی افزود: این لایحه در مجلس مطرح شده و منتظر تصویب مجلس هستیم که در این صورت سازمان ملی جوانان شکل خواهد گرفت.
تندگویان با تاکید بر اینکه درخواست دولت این است که سازمان ملی جوانان تشکیل شود،اظهار کرد: معاونت جوانان در وزارت ورزش اعتبارات مشخص دارد، ولی الان در «دل وزارت ورزش» میرود و در صورت تشکیل سازمان جوانان این اعتبارات مختص موضوع جوانان میشود.
معاون امور ساماندهی جوانان وزارت ورزش و جوانان با بیان اینکه موضوعات جوانان بین بخشی است و باید با سایر بخشها هماهنگی صورت بگیرد تا موفق باشیم، گفت: در جایگاه معاونت نمیتوانیم مطالبات جوانان را پیگیری کنیم و اگر زیرمجموعه ریاست جمهوری قرار بگیریم، اختیاراتی مختص سازمان خواهیم داشت.
وی در خصوص چگونگی ساختار سازمان جوانان بیان کرد: همان سازمان جوانان سابق باید اصلاح شود و به وضعیت معقول برسد و مدیر کلها در موضوع سازماندهی جوانان، ازدواج و طرحهای ملی زیر مجموعه سازمان ملی جوانان عمل خواهند کرد.
تندگویان در باره علت تاخیر ارائه این لایحه از سوی دولت روحانی اظهار کرد: موضوع تفکیک سازمان ملی جوانان از وزارت ورزش از ابتدای دولت یازدهم مطرح شد و در اواخر این دولت لایحه آن آماده شد، اما چون به انتخابات رسیدیم الان این لایحه را تقدیم مجلس کرده ایم.
معاون امور ساماندهی جوانان وزارت ورزش و جوانان در خصوص نفعی که شکل گیری سازمان جوانان به جوانان میرساند، گفت: اگر سازمان ملی جوانان شکل بگیرد جوانان عضوی را پیدا میکنند که در هیئت دولت مینشیند و مطالباتشان را پیگیری می کند و همه ساختارهای دولت هم ملزم به اجرای آنها میشوند.
وی افزود: الان اقدامات ما زیر مجموعه یک وزارت است و هم رده با سایر وزراتها هستیم و برای وزارتهای دیگر که با امور جوانان مرتبط هستند، نمیتوانیم تصمیم بگیریم.
در پایان باید گفت که جای سوال است که دولت چرا پیش از این و در فرصت چهارساله قبلی خود، به فکر ساماندهی امور جوانان نیفتاده بود و تازه این لایحه را تقدیم مجلس کرده است، لایحهای که تصویب شدنش جای سوال است!