با توجه به اینکه خراسان شمالی از بیشترین کاروانسرا در مسیر راه ابریشم و در شاخه جرجان ـ نیشابور برخوردار است، با برنامه‌ریزی‌های صورت گرفته در اداره میراث فرهنگی استان خراسان شمالی کاروانسراهای این محدوده مورد مرمت قرار گرفتند.
«علی اکبر وحدتی» معاون میراث فرهنگی استان خراسان شمالی در رابطه با این خبر اظهار کرد: بیشترین تعداد کاروانسراها در طول مسیر جرجان به نیشابور است به طوری که از 11 کاروانسرایی که در این مسیر قرار گرفته 8 کاروانسرا در خراسان شمالی واقع شده به همین دلیل مرمت این بناهای تاریخی را از ابتدای سال جاری در دستور کار قرار گرفت.
معاون میراث فرهنگی خراسان شمالی با اشاره به ارزش‌های تاریخی و فرهنگی بناهای موجود در مسیر راه ابریشم گفت: از گذشته تاکنون راه همیشه علاوه بر محملی برای جابجایی کالاها باعث انتقال فرهنگ، تکنولوژی، اندیشه و علم هم بوده است. به همین خاطر شهرهایی که در مسیر راه ابریشم قرار گرفته اند در طول تاریخ شاهد شکوفایی اقتصادی و فرهنگی خاصی بوده اند.
وی افزود: مسیر جرجان به نیشابور نه تنها به دلیل وجود تاسیسات وابسته به راه از جمله کاروانسراها، آب انبارها، برج ها و بناهایی که مربوط به راهنمایی مسافران و مراقبت از راه ها هستند، بلکه تعداد زیادی از مشاهیر علم و ادب و فرهنگ در شهرهای این مسیر رشد کرده‌اند که نشان دهنده تاثیرات این مسیر فرهنگی است.
وحدتی همچنین با اشاره به مرمت کاروانسراهای خراسان شمالی که در مسیر راه ابریشم قرار گرفته اند، بیان کرد: در حال حاضر تعداد زیادی ابنیه ارزشمند تاریخی در استان خراسان شمالی و در مسیر راه ابریشم قرار گرفته است که با توجه به سفر مقام معظم رهبری به این استان و اعتبارات تخصیص یافته بیشترین جهش مرمت آثار تاریخی را در سال جاری داشته‌ایم.
به گفته وی، هم اکنون مرمت رباط قلی که مربوط به دوره تیموری است با اعتبار 150 میلیون تومان مورد مرمت قرار گرفته و تا 85 درصد پیشرفت فیزیکی داشته است به طوری که تمامی حجره‌ها، دو شترخان و تمامی گنبدها و طاق‌های فروریخته احیاء شده و تنها بام‌سازی باقی مانده که به زودی به اتمام می‌رسد. این کاروانسرای ارزشمند تاریخی قرار است با نگاه بوم گردی و کاربری خدماتی و پذیرایی به بهره‌برداری برسد.
معاون میراث فرهنگی خراسان شمالی همچنین به رباط قربیل اشاره کرد و ادامه داد: رباط قربیل در کنار محور اصلی و مواصلاتی استان خراسان شمالی قرار گرفته و سالانه نزدیک به 20 میلیون تردد از مجاورت آن انجام می شود. این بنای ارزشمند نیز با اعتبار 450 میلیون تومان قرار است مرمت شود و هم اکنون نیز دارای 40 درصد پیشرفت فیزیکی است.
وی همچنین به رباط عشق اشاره کرد که از وضعیت بسیار نابسامانی برخوردار بود. به گفته وحدتی، این کاروانسرا نیز با مبلغ 280 میلیون تومان قرار است مورد مرمت قرار بگیرد و هم اکنون مطالعات آن نیز انجام شده است.
وحدتی تاکید کرد: اگر اعتبارات پایدار باشد پس از مرمت این کاروانسراها، به مستندسازی و مرمت و احیاء دیگر کاروانسراهایی که در استان خراسان شمالی و در مسیر راه باستانی جرجان ـ نیشابور قرار گرفته‌اند می‌پردازیم. تا بدین ترتیب با مرمت کاروانسراها و دیگر تاسیسات وابسته به راه در این مسیر، شاخه جرجان ـ نیشابور در مسیر راه ابریشم در فهرست موقت میراث جهانی قرار گیرد.
