بسیاری از افراد در بعضی مواقع در زندگی دل درد را تجربه می کنند، اما درد زیر دل در زنان شایع تر است. دلایل این درد در افراد مختلف متفاوت است، بنابراین درمان نیز متفاوت است.
شکم منطقه ای است که شامل اندام های گوارشی است و محدود به استخوان لگن و دیافراگم می باشد. دل درد، از جمله درد زیر دل، معمولا یک واژه برای توصیف دردی است که از اندام های داخل حفره شکم ناشی می شود. این اندام ها شامل معده، روده کوچک، روده بزرگ، کبد، کیسه صفرا، طحال و لوزالمعده هستند. در زنان، پایین ترین قسمت شکم در واقع لگن است و شامل رحم، لوله های فالوپی و تخمدان ها می باشد.
گاهی اوقات تشخیص این که درد در ناحیه شکم است یا لگن سخت است. درد زیر دل می تواند برای یک زن ترسناک باشد، زیرا فکر می کنند سیستم تولید مثل آن ها در خطر است، اما همیشه اینطور نیست. شایعترین علت درد زیر دل در زنان، قاعدگی است.
- گاهی اوقات زیر دل درد می گیرد اما درد مربوط به اندام های داخل حفره شکم است. به عنوان مثال، ممکن است ریه ها یا کلیه ها مشکل پیدا کنند که می تواند باعث دل درد شود.
درد زیر دل در خانم ها: علائم و نشانه ها
درد زیر دل در زنان می تواند نشانه ای از بیمار های مختلف باشد. در برخی موارد، درد به سرعت از بین می رود، در حالی که در موارد دیگر نیاز به درمانی ساده میباشد. البته، شرایطی وجود دارد که علت دل درد کمی پیچیده تر است و ممکن است درمان بیشتر طول بکشد. در ادامه لیستی از علائم و علل درد زیر دل عنوان شده است.
1- دیورتیکولیت
یکی از شایعترین علل دل درد در قسمت سمت چپ پایین دیورتیکولیت است. دیورتیکولیت زمانی رخ می دهد که کیسه های کوچک به نام دیورتیکولا، که توسط نقاط ضعف در روده بزرگ ایجاد شده اند، ملتهب می شوند. این کیسه ها می توانند پاره شوند، متورم شوند و باعث عفونت شوند. سایر علائم دیورتیکولیت عبارتند از تب، تهوع و استفراغ. موارد شدید بیماری ممکن است نیاز به عمل جراحی داشته باشد.
2- گاز
وجود گاز در دستگاه گوارش شما طبیعی است و به طور کلی نتیجه بلع و هضم است. گاز تولید شده در دستگاه گوارشی باعث گشاده شدن آن و ناراحتی و درد می شود. گاز می تواند ناشی از بلعیدن هوا بیشتر از حد معمول، پرخوری و خوردن غذاهای تولیدکننده گاز باشد. گاز بیش از حد معمولا توسط آروغ و یا باد شکم خارج می شود.
3- سوء هاضمه
یک سناریو که پس از خوردن غذا اتفاق می افتد، تولید اسید بیشتر در هنگام واکنش معده به غذا می باشد. اسید معده می تواند مری، معده یا روده را تحریک کند. سوء هاضمه اغلب به عنوان ناراحتی، درد و یا احساس سوزش احساس می شود. علائم دیگر شامل سوزش سر دل، احساس نفخ و تهوع است.
4- فتق
بیماری که یک عضو داخلی یا بخش دیگری از بدن از طریق یک بخش ضعیف دیواره شکم ظاهر می شود فتق است. فتق به صورت یک توده یا برآمدگی، در شکم یا ناحیه کشاله ران ظاهر می شود. انواع مختلف فتق وجود دارد و برخی از آنها به مراقبت اورژانسی نیاز دارند.
5- سنگ کلیه
بزرگ شدن سنگ ها در دستگاه ادراری می تواند درد شدیدی در بغل و پشت ایجاد کند. درد در هنگام عبور سنگ از طریق سیستم ادراری بدتر می شود. وقتی سنگهای ادراری دارید( چگونگی دفع سنگ کلیه) ، ادرار شما صورتی، قهوه ای، مات و یا بدبو می باشد. همچنین ممکن است تب، تهوع، استفراغ و لرز را تجربه کنید.
6- شاگینل
این بیماری به وسیله ویروسی که باعث آبله مرغان ( آبله مرغان در کودکان زیر 2 سال) می شود، ایجاد می شود. شاگینل فعالیت مجدد ویروسی است که در حال خواب است و بعدا در زندگی شما ظاهر می شود. این بیماری زمانی دیده می شود که سیستم ایمنی شما به نحوی به خطر افتاده است. عفونت شاگینل می تواند یک بثورات دردناک باشد که تاول ها و نوارهایی است که در اطراف بدن شما ایجاد می شود. این بثورات بسیار مسری هستند و باید پوشانده شوند تا در معرض خطر قرار نگیرند. واکسن شاگینل می تواند شانس عفونت را کاهش می دهد.
7- گرفتگی عضلات در قاعدگی
این گرفتگی ها قبل از دوره قاعدگی اتفاق می افتد. هر زن در سال های باروری خود، حداقل یکبار در ماه با این درد مواجه می شود. درد ناشی از گرفتگی می تواند از یک ناراحتی جزئی تا شدید باشد و مانع از فعالیت های روزمره شود. اگرچه به طور کلی این گرفتگی عضلات جدی نیست، اما اگر درد شدید تجربه کردید به پزشک مراجعه کنید.
8- آندومتریوز
آندومتریوز بیماری که بافت پوشش رحم به خارج از رحم رشد کرده است. با توجه به ویژگی این بافت در تکثیر و حالت آوندی، دل درد ایجاد می شود که می تواند منجر به ناباروری شود. علائم این دل درد عبارتند از درد ناشی از گرفتگی عضلات قاعدگی که با گذشت زمان، درد در هنگام رابطه جنسی و خونریزی شدید قاعدگی بدتر می شود. علت اندومتریوز ناشناخته است.
9- کیست تخمدان
در این بیمار کیسه ای است که پر از مایع است در داخل یا بر روی تخمدان قرار دارد. از آن جایی که بیشتر کیست ها خوش خیم هستند و نشانه های قابل توجهی ندارند، کیست های بزرگ باعث بیماری می شوند. کیست های بزرگتر می توانند بر روی مثانه فشار آورند و باعث افزایش ادرار می شوند. کیست تخمدان ممکن است پاره شود و درد شدید یا خونریزی داخلی ایجاد کند. توصیه می شود اگر درد ناگهانی و شدید، درد با تب و یا استفراغ یا نشانه های شوک مانند سردی پوست، سرگیجه و تنفس سریع دارید، بلافاصله به اورژانس مراجعه کنید.
10- پیچ خوردگی تخمدان
بیماری که ناشی از تغییر در موقعیت تخمدان در بدن زن است. پیچ خوردگی دردناک تخمدان می تواند جریان خون را قطع کند و تخمدان را در خطر مرگ قرار دهد. پیچ خوردگی تخمدان بیشتر در طول بارداری یا در طول استفاده از هورمون ها برای پیشگیری از تخمک گذاری رخ می دهد. این بیماری شایع نیست اما معمولا در طول سال های باروری زن اتفاق می افتد.
11- بارداری خارج از رحم
بارداری خارج رحم این اتفاق زمانی می افتد که تخمک بارور در داخل لوله فالوپی به جای رحم کاشته می شود. این یک مشکل است، زیرا لوله فالوپی شرایط لازم برای رشد جنین را ندارد. این حالت یک وضعیت اورژانسی است زیرا لوله می تواند پاره شود و باعث دل درد شدید شود.
12- بیماری التهابی لگن (PID)
یک بیماری ناشی از عفونت درمان نشده بیماری مقاربتی مانند بیماری کلامیدیا یا سوزاک می باشد. زنان ممکن است علائم بیماری التهابی لگن را تجربه کنند یا نه، اما علائمی شامل دل درد، تب، ترشحات واژن، و درد یا خونریزی را در طول نزدیکی جنسی مشاهده می کنند.
13- اختلالات مفاصل خاصره ای خاجی
این مفصل بین استخوان خاجی و استخوان های حرقفی لگن واقع شده است. استخوان خاجی ستون فقرات را در انسان پشتیبانی می کند و به وضوح توسط استخوان های حرقفی لگن حمایت می شود. مفصل خاصره ای خاجی می تواند منبع درد پا، کشاله ران، باسن و کمر در زنان، بخصوص زنان باردار باشد.
14- افتادگی جفت
بیماری که جفت ناگهان از دیوار رحم جدا می شود. این یک عارضه خطرناک است، زیرا این اتصال جفت برای تامین اکسیژن و مواد مغذی به جنین لازم است. افتادگی جفت معمولا در سه ماهه سوم رخ می دهد و با درد شدید و مداوم همراه است و درد کم کم بدتر می شود. وقتی این اتفاق می افتد، سزارین اضطراری ضروری است.
15- سقط جنین
از دست دادن جنین قبل از هفته هشتم بارداری، سقط جنین نامیده می شود و می تواند درد در قسمت زیر دل ایجاد کند. علائم سقط جنین عبارتند از کمردرد، درد پشت، لکه بینی و خونریزی از واژن، و خروج مایع یا بافت از مهبل (واژن).
16- سندرم پلی کیستیک تخمدان
تنبلی تخمدان اختلال هورمونی در زنان در سنین باروری می باشد. علائم اغلب شامل درد لگن، پریودی های نامنظم ( زمان تخمک گذاری در پریود نامنظم) ، پریودی های سنگین ( چه چیزی خونریزی قاعدگی را زیاد می کند؟ ) و رشد بیش از حد موی صورت و بدن است.
17- سالپینگیت
این یک بیماری جنسی است که می تواند موجب التهاب در لوله های فالوپ زن شود. این بیماری می تواند منجر به درد شدید زیر دل شود.
علل دیگر درد زیر دل
18- پانکراتیت (تورم پانکراس)
این بیماری التهاب لوزالمعده است که مسئول تولید هورمون ها و آنزیم های لازم برای هضم غذا است. هنگامی که این بیماری اتفاق می افتد، می تواند منجر به درد زیر دل شود.
19- سیاتیک
درد ناشی از تحریک ریشه یا ستون فقرات است که بر عصب سیاتیک تاثیر می گذارد.
20- درد پهلوها
این درد به ناراحتی یا درد احساس شده در قسمت بالایی شکم، پشت و یا پهلوها اشاره دارد. درد پهلوها معمولا موقت است، اما می تواند نشانه ای از بیماری جدی باشد.
21- آپاندیسیت
هنگامی که درد در سمت راست شکم رخ می دهد و به قسمت های دیگر شکم گسترش می یابد، می تواند التهاب آپاندیست (بخوانید: آپاندیس کدام سمت است؟) باشد. این وضعیتی است که طی چند ساعت می تواند بدتر شود.
22- سیستیت (اماس مثانه)
این عفونت مثانه است که منجر به علائم درد شکمی، فشار در شکم، احساس سوزش در هنگام ادرار و ادرار مکرر می شود.
23- فیبروئید
رشد غیر سرطانی در رحم یعنی فیبروم رحم می تواند شامل علائم درد و فشار در لگن، پریودی های سنگین، ادرار مکرر، یبوست و همچنین درد در پشت و پاها باشد.
24- سرطان
وقتی قسمت پایین شکم رشد سرطانی داشته باشد، می تواند منجر به درد زیر دل شود.
25- ورم کیسه صفرا
این التهاب و تورم کیسه صفرا است و باعث درد در زیر دل می شود.
26- انسداد روده
این اتفاق زمانی می افتد که محتویات روده که از پایین روده می گذرند باعث انسداد می شوند. این مسئله به درد زیر دل منجر می شود.
درمان درد زیر دل در زنان
شایع ترین درمان درد زیر دل در زنان یک پد حرارتی و داروهای مسکن است – این درمان برای PMS یا گرفتگی قاعدگی مناسب است. در مواردی که درد شدید باشد، پزشک دارویی تجویز می کند که هورمون ها را کنترل می کند، احتمال التهاب کاهش و درد در ماه های بعد کاهش می یابد. وقتی یک زن درد و گرفتگی شدید لگن را تجربه می کند، به خصوص آنهایی که در یک طرف احساس می شوند، ممکن است حاملگی خارج از رحم باشد. این مسئله بسیار خطرناک است و نیاز به مراقبت اورژانسی دارد. بیماری التهابی لگن همچنین به مراقبت های پزشکی نیاز دارد و موارد پیشرفته این بیماری به جراحی نیاز دارد.
برای زنان با تخمدان پلی کیستیک و یا فیبروئیدهای غیر معمول نیست. در حالی که اکثریت بی ضرر هستند، دیگران می توانند ناراحتی زیادی ایجاد کنند و به جراحی نیاز دارند. در همین حال، سندرم پلی کیستیک تخمدان اغلب با قرص های ضد بارداری خوراکی برای تنظیم چرخه زن استفاده می شود. با این وجود، عمل جراحی همچنان یک گزینه درمان است.
در مواردی که فرد مبتلا به آپاندیسیت می شود، ممکن است جراحی برای برداشتن آپاندیس لازم باشد. خوشبختانه، در مورد عفونت مثانه، جراحی نیاز نیست. آنتی بیوتیکها درمان اصلی برای UTI ( نام آنتی بیوتیک برای عفونت ادراری) هستند. واضح است که درمان بستگی به علت دارد و تشخیص فردی بدون مراجعه به پزشک خطرناک است. به پزشک مراجعه کنید تا به بررسی علت و تجویز درمان مناسب بپردازد.
تشخیص درد زیر دل چگونه است؟
هنگامی که یک زن درد زیر دل را تجربه می کند و به دکتر مراجعه می کند، از او خواسته می شود مجموعه ای از سوالات در مورد پریودی او، عادت های ادراری و روده ها را پاسخ دهد. از او خواسته خواهد شد که سلامتی عمومی و هر گونه علائمی که ممکن است مرتبط باشند، مانند تب و یا خستگی را ذکر کند. در بعضی موارد، پزشک ممکن است از خانم در مورد خانواده، زندگی حرفه ای و زندگی جنسی او سوال کند.
هنگامی که صحبت اولیه با دکتر کامل شود، یک معاینه فیزیکی انجام خواهد شد. دکتر شکم را بررسی می کند و حتی ممکن است یک معاینه داخلی انجام دهد. اغلب پزشکان نمونه ای از ادرار را که می توانند عفونت را شناسایی کنند، می خواهند. در مواردی که ترشحات واژن وجود داشته باشد، پزشک نمونه ای از ترشحات نیز می گیرد و بررسی می شود.در اینجا چند تست دیگر ذکر شده است:
زنان و زایمان - این تست ها شامل سواب ها، اسمیر های دهانه رحم یا سونوگرافی لگنی یا پاپ اسمیر می باشد. آزمایش های ویژه خون برای سرطان تخمدان نیز انجام می شود.
معاینه اندوسکوپی - اگر علت کولون مشکوک باشد، ممکن است معاینه روده انجام شود.
سی تی اسکن - این یک اسکن توپوگرافی کامپیوتری است که می تواند ناهنجاری های شکمی را تشخیص دهد.
سونوگرافی - می تواند علل مربوط به ادرار را بررسی کند.
درد زیر دل: راهنمایی های شیوه زندگی و پیشگیری
در حالیکه بعضی از انواع درد زیر دل از کنترل ما خارج است، ما توانایی مراقبت از خود را داریم و می توانیم از درد جلوگیری کنیم. به عنوان مثال، یک شیوه زندگی سالم که شامل یک رژیم غذایی مغذی و نوشیدن مقدار زیادی آب است، می تواند ما را از عفونت کانالی حفظ کند. همچنین می تواند یبوست ( برای درمان یبوست چه بخوریم ) را کنترل کند، که ممکن است منجر به درد زیر دل می شود.
در اینجا چند نکته دیگر را ذکر میکنیم:
لباس زیر پنبه ای بپوشید
از کالاهای معطر در اطراف واژن استفاده نکنید.
آب لیمو و آب زنجبیل برای کنترل و جلوگیری از PMS و درد قاعدگی استفاده کنید.
داروهای مسکن مصرف کنید.
خودتان به تشخیص بیماری نپردازید و به پزشک مراجعه کنید.
در حالی که اکثر افرادی که درد زیر دل دارند، مشکلی ندارند و جای نگرانی نیست، اما وقتی علائمی از بین نمی روند یا شدید هستند، نشانه چیزی جدی است. اگر در یکی از این موقعیت ها قرار گرفتید، حتما به پزشک مراجعه کنید. در بسیاری از موارد، درمان زودتر، باعث کاهش آسیب و نیاز به عمل جراحی می شود.
