مشکلات زیادی بر سر راه سلامت و بهداشت زنان وجود دارد؛ هرساله 24 تا 30 مهرماه به سلامت زنان اختصاص داده شده است. موضوعات مربوط به سلامت بانوان منحصر به فرد هستند برای مثال بارداری، یائسگی و بیماری های دستگاه تناسلی زنان از جمله مسائل مختص خانم هاست همچنین آزمایش های تشخیص سرطان سینه، سرطان دهانه رحم و سنجش تراکم استخوان از جمله آزمایش هایی هستند که برای کنترل سلامت زنان توصیه شده است. حال به بهانه هفته سلامت بانوان در این مطلب به یکی از شایع ترین عارضه هایی که زنان را مبتلا می کند پرداخته ایم.
سهیلا امینی مقدم فوق تخصص سرطان زنان و عضو هیئت علمی انجمن سرطان زنان بیان کرد: یکی از شایع ترین بیماری های زنان، "فیبروم رحم" است. تشکیل فیبروم در همه گروه های سنی زنان به وجود می آید اما سن شایع بروز آن ۴۵ تا ۵۰ سالگی است. علت اصلی ایجاد این دسته از توده ها ناشناخته است اما در حال حاضر تحقیقات بسیاری روی عواملی چون ژنتیک و رشد هورمون ها انجام گرفته و به گفته محققان این دو فاکتور در پیدایش فیبروم ها نیز بی تاثیر نیست.
وی در ادامه افزود: رشد و نمو فیبروم ها تحت تاثیر هورمون استروژن و پروژسترون قرار دارد، خانم هایی که دارای اضافه وزن هستند و همچنین زنانی که در سنین پایین اولین قاعدگی خود را تجربه کرده اند به دلیل وجود استروژن فراوان، جزء بانوانی هستند که در معرض جدی ابتلا به فیبروم های رحمی قرار دارند. در نتیجه خانم هایی که بارداری های متعددی دارند و علاوه بر آن روزانه ورزش می کنند کمترین درصد احتمال ابتلا را به خود اختصاص داده اند چرا که استروژن در بدن این زنان بسیار پایین است.
این سرطان شناس زنان متذکر شد: زنانی که بین 40 تا 44 سال قرار دارند بیشترین آمار ابتلا را در بر دارند، بنابراین سن در این عارضه بی تاثیر نیست همچنین سابقه خانوادگی و افزایش وزن جزء فاکتور های خطر این بیماری تلقی میشود.
امینی مقدم در خصوص نقش تغذیه در بروز فیبروم های رحمی گفت: متخصصان طی تحقیقاتی دریافتند زنانی که بیشترغذاهایی که دارای گوشت قرمز هستند مصرف می کنند بیشتر دچار این دسته از عارضه ها می شوند، اما مصرف غذاهایی که سرشار از سبزیجات هستند خطر ابتلا به فیبروم را کاهش می دهد.علاوه بر آن زنانی که در هفته حدود 7 ساعت ورزش داشته باشند از ابتلا به این بیماری در امان هستند.
وی اظهار داشت: فیبروم های رحمی در مراحل ابتدایی هیچگونه علامتی را از خود بروز نمی دهند و زنان به طور اتفاقی در انجام سونوگرافی متوجه وجود این دسته از توده ها می شوند.
این آنکولوژیست زنان در ادامه افزود: فیبروم توده کشنده ای نیست اما کیفیت زندگی فرد را به شدت تحت تاثیر قرار می دهد چرا که یکی از علائم این عارضه خونریزی های غیر طبیعی است که در ادامه فرد را درگیر کم خونی نیز می کند، علائم کم خونی به تنهایی می تواند بیمار را با طیفی از مشکلات رو به رو کند. درد در ناحیه لگن تنها در صورت بزرگی فیبروم اتفاق می افتد همچنین تکرر ادرار و شب ادراری از علائم دیگر این عارضه محسوب میشوند.
این متخصص در ادامه بیان کرد: درمان فیبروم بسیار مهم است چرا که برخی از انواع فیبروم ها هر چند که منجر به خون ریزی نمی شوند اما اندازه بزرگ آن ها می تواند مشکلاتی را در نواحی لگن به وجود آورد. مانند آن که به روده یا مثانه فشار وارد کرده و منجر به اختلال دفع شود یا آن که باعث مسدود شدن حالب شده و منجر به از کارافتادگی کلیه ها شود.
وی در پاسخ با این سوال که آیا ارتباطی میان فیبروم و سرطان وجود دارد، گفت: بله، فیبروم ها در برخی مواقع نادر می توانند به توده های بدخیم مبدل شوند.
به گفته این سرطان شناس زنان، سونوگرافی، هیستروسکوپی، هستروسالپنگوگرافی، سونوهیستروگرافی، لاپاروسکوپی و روش های تصویربرداری اعم از MRI یا سی تی اسکن از جمله آزمایش هایی هستند وجود قطعی فیبروم ها را اثبات می‌کند.
امینی مقدم اظهار داشت: فیبروم ها توده هایی هستند که از جسم رحم منشا می گیرند، در صورتی که کیست ها از تخمدان ها تولید می شوند و به عبارتی به طور کل باهم متفاوت هستند. در درمان فیبروم ها روش های گوناگونی با توجه به علائم بیمار در نظر گرفته شده است. بطور مثال اگر بیماری با خونریزی شدید مراجعه کرد در ابتدا خونریزی را با داروهای ضدالتهابی غیر استروئیدی متوقف کرده و سپس از لایه داخلی رحم بیمار نمونه برداری می شود، امروزه AUD هایی سرشار از پروژسترون وجود دارند که بررسی نشان داده است در برطرف کردن فیبروم ها موثر هستند چرا که اندازه توده را بسیار کوچک می کند. البته در برخی از موارد نیز عمل جراحی را نیز انجام می شود.
عضو هیئت علمی انجمن سرطان زنان تاکید کرد: بسیاری از زنان تا زمان بارداری از وجود فیبروم در رحمشان بی اطلاع هستند و در طول دوران بارداری، تغییرات هورمونی موجب بزرگ شدن رحم شده و در صورتی که فیبروم ها خیلی بزرگ شوند، احتمال سقط جنین در سه ماهه اول افزایش پیدا می کند. با توجه به علائم بیمار، سن، تعداد بارداری ها و تقاضای باروری نوع درمان توسط متخصص زنان تشخیص داده می شود.
