علت تراکم دانش‌آموزان در کلاس‌های درس چیست؟

محمدرضا نیک نژاد  با اشاره به اینکه رسیدگی به آموزش و پرورش در کنار بهداشت و درمان و امنیت از وظایف بنیادین و ذاتی دولت‌ها بشمار می‌آید گفت: آموزش و پرورش به دلیل اینکه شهروندان کنونی و آینده کشور در آن پرورش می یابند، بیش از هر نهادی نیازمند رسیدگی و توجه است.  

وی ادامه داد: پرورش شهروند شایسته و شکوفایی استعدادهای نسل های کنونی و آینده، به شکوفایی نیروهای نهفته در جامعه کمک می‌کند و در عین حال از هدر رفتن این استعدادها و آفرینش شهروندانی مشکل ساز برای خود و جامعه جلوگیری می‌کند. 

این فعال صنفی معتقد است: بی گمان هزینه برای نهادی که خروجی‌اش، آجرهای بنای جامعه است، نه هدر دادن سرمایه های مادی که سرمایه گذاری برای آینده کشور بوده و بر کسی پوشیده نیست که امروزه بنیاد توسعه همه جانبه در یک کشور، یعنی توسعه انسانی شهروندانی که به درستی توسعه یافته باشند.

نیک‌نژاد با بیان اینکه کمبود بودجه در آموزش و پرورش باعث ایجاد گرفتاری‌های بزرگ در در سال‌های گذشته آموزش و پرورش برای کاهش کسری بودجه فزاینده و آسیب‌زا نگاه خود را از یک نهاد پویا و شهروندساز، به آموزش و پرورشی خیریه‌ای و صرفه‌جویانه چرخانده است مهم‌ترین وزارتخانه کشور شده است، اضافه کرد: در سال‌های گذشته این نهاد برای کاهش کسری بودجه فزاینده و آسیب‌زا نگاه خود را از یک آموزش و پرورش پویا و شهروندساز، به آموزش و پرورشی خیریه‌ای و صرفه‌جویانه چرخانده است. 

او گفت: در حال حاضر مدرسه به فروش گذاشته شده است و آموزش به عنوان یکی از اخلاقی‌ترین کنش های انسانی به سوی درآمدزایی، دانش آموز به عنوان مشتری و ابزارهای آموزشی مانند کتاب، مدرسه و کلاس، به عنوان کالای اقتصادی معرفی شده‌اند. 

این کارشناس آموزشی با اشاره به بودجه آموزش و پرورش گفت: بودجه ارائه شده دولت برای نهاد آموزشی در سال ۹۶ کمی بیش از ۳۰ هزار میلیارد تومان بود که با فشار و پیگیری های بدنه معلمان و سپس مجلس به ۳۳ هزار میلیارد تومان رسید.

وی اضافه کرد: بعضی از کارشناسان آموزشی معتقدند که بودجه تصویب ‌شده، کسری ۳ تا  ۵ هزار میلیارد داشته است و بنا بر گزارش دفتر پژوهش های مجلس شورای اسلامی و پیش بینی این نهاد، سهم پرداختِ دستمزدِ حقوق بگیران سامانه آموزشی از بودجه باید کمی بیش از ۹۳ درصد باشد.

نیک‌نژاد با اشاره به اینکه در بیشتر کشورهای پیشرو در آموزش این سهم  نزدیک ۸۵ درصد است، تاکیدکرد: کسر بودجه‌های سرسام‌آور نهاد آموزش، کمی دستمزدها و شکاف میان دریافت‌ها تا خط فقر، زمینه‌ساز رویگردانی و دلسردیِ پر آسیب فرهنگیان از حرفه معلمی شده و حس فقر و فرق، آنان را از درس، کلاس و مدرسه بیزار کرده و شمار زیادی از آنان را به سوی شغل های دوم و سوم سوق داده است.

کسری زمینگیر کننده بودجه باعث کاهش نیروهای رسمی و در نتیجه افزایش تراکم دانش آموزی در کلاس شده است که پیامدش چیزی جز افت بیشتر کیفیت آموزشی و افزایش آسیب های اجتماعی مانند خشونت، افسردگی، عدم تمرکز و فشار چندین برابری بر دانش آموز و معلم نیستاین کارشناس آموزشی معتقد است: چنین وضعی توان و انگیزه جسمی و روحی را از یکی از سه استوانه آموزش گرفته و آموزش را بیش از پیش ناکارآمد و ناتوان کرده است. کسری زمینگیر کننده بودجه باعث کاهش نیروهای رسمی و در نتیجه افزایش تراکم دانش آموزی در کلاس شده است که پیامدش چیزی جز افت بیشتر کیفیت آموزشی و افزایش آسیب های اجتماعی مانند خشونت، افسردگی، عدم تمرکز و فشار چندین برابری بر دانش آموز و معلم نیست. 

او همچنین گفت: کمبود منابع مالی در گسترده‌ترین وزارتخانه کشور سبب شده است که فرآیند آموزش که باید کاهنده شکاف طبقاتی و ابزارِ گسترش عدالت در سطح جامعه باشد، خود عامل بی عدالتی و نابرابری آموزشی شده است. 

نیک‌نژاد در پایان با اشاره به گام‌های نخست تعیین بودجه سال ۹۷ گفت: باید تلاش کرد تا بودجه‌ای عادلانه و درخور برای بنیادی ترین نهاد کشور تعیین شود. این کار نیاز به همکاری و فشار همه ذی‌نفعان آموزش از خانواده‌ها و سازمان‌های مردم نهاد و تشکل‌های صنفی گرفته تا دست اندرکاران آموزشی و سیاسی دارد.