شرکت‌های خارجی بعد از شروع جنگ تحمیلی ایران و عراق، ، ایران را ترک کردند و طرح توسعه مترو در سال60 متوقف شد. در سال 63 مرحوم آیت الله هاشمی رفسنجانی در خطبه های نماز جمعه از ضرورت احداث مترو دفاع کرد و در فروردین ۱۳۶۴ هیئت وزیران اجرای طرح مترو تهران را تصویب و فعالیت مترو مجدداً در تهران آغاز شد و اکنون تهران 8 خط مترو دارد.
اگر تهرانی باشید و از وسایل حمل و نقل عمومی استفاده کنید، حداقل روزی دوبار باید به ایستگاه های مترو مراجعه کنید و برای رسیدن به محل کار، زندگی و یا هر مقصدی که دارید سوار واگن ها بشوید. واگن هایی شلوغ که گاهی از شدت فشار جمعیت آدم له می شود و بعضی ها هم برای جا کردن خودشان در مترو با تمام توان و نیروی جسمانی خود فشار می آورند که شما بیشتر له می‌شوید.
برای شنیدن نظرات مردم درباره وضعیت فعلی به واگن های مترو رفتیم که البته حراست مترو اجازه گفتگوی عادی با مردم را به ما نداد،اما با چند نفر گفتگو کردیم که در ادامه می‌خوانید.
مهدی بالای 40 سال دارد و شغلش آشپزی است. او می گوید هرروز با مترو به سرکار می‌رود و از فشار جمعیت داخل واگن ها گله دارد. به نظر او برای رفع این مشکل باید تعداد قطارها اضافه بشود و می‌گوید حداقل هفته ای یک بار از قطار جا می‌ماند.
پیمان دانشجو است و علت شلوغی و همهمه در مترو را زیاد بودن سرفاصله حرکت قطارها و کمبود واگن می‌داند و می‌گوید در ساعات شلوغی باید متروهای بیشتری در ایستگاه‌ها بیاید.
وهاب که شغل خود را حسابرسی عنوان می‌کند نظرش این است که بهتر است زمان بین قطارها کاهش یابد و می‌گوید اکثر اوقات به علت شلوغی از قطار جا می‌ماند.
مریم هم که دانشجو است همین نظر را دارد. به علاوه اینکه می‌گوید تعداد واگن ها باید زیاد شود. اسماعیل هم که در تجهیزات پزشکی کار می‌کند از شلوغی جمعیت داخل واگن ها گله دارد و علت آن را کمبود قطار می‌داند و می‌گوید مسئولین از این وضعیت اطلاع دارند اما اینکه کاری نمی کنند بستگی به وجدان کاریشان دارد.
دیدیم که بیشترین گله مردم از مترو، تاخیر ساعات رسیدن قطارها و همچنین کمبود واگن است. برای استفاده بهتر از ظرفیت متروی تهران باید میزان واگن‌های موجود 2 برابر شود. طبق صحبت های مسئولین، اکنون هزار و 200 واگن در مترو تهران فعال است که برای خدمت رسانی مطلوب‌تر باید این رقم دو برابر شود و البته افتتاح خطوط جدید این رقم را افزایش می‌دهد. بنابراین با ورود واگن های جدید، توان مسافربری مترو تهران افزایش پیدا می کند.
به گفته علی عبدالله‌پور،قائم مقام مدیرعامل شرکت بهره برداری مترو تهران و حومه برای تأمین نیاز مترو تهران در مدت کوتاه و رفع برخی از مشکلات مردم در حمل و نقل عمومی پایتخت، نیاز به واردات فوری واگن داریم.
محسن هاشمی، رئیس شورای شهر تهران با بیان اینکه بر اساس نظرسنجی‌هایی که از گذشته انجام شده، مردم نسبت به ترافیک و آلودگی هوا هنوز دغدغه‌مند هستند، می‌گوید: در حال حاضر 2 میلیون و 500 هزار مسافر توسط شبکه مترو جابجا می‌شوند اما می‌توان با اضافه کردن واگن، این سفرها را به ۱۰ میلیون سفر ارتقاء داد که بر همین اساس ما نیازمند ۳ هزار واگن هستیم اما می‌بینید که تنها هزار واگن در حال حاضر در شبکه حمل و نقل عمومی وجود دارد که اگر ۲ هزار واگن دیگر به همین زیرساخت‌های موجود اضافه شود، می‌توانیم روزانه ۱۰ میلیون مسافر را جابجا کنیم.
افزایش ظرفیت جابجایی مسافر با تامین 2 هزار واگن
محمد علیخانی، رئیس کمیسیون عمران و حمل و نقل شورای شهر تهران درباره توسعه ناوگان ریلی پایتخت می‌گوید: تقویت حمل و نقل ریلی با محوریت مترو یکی از اولویت های شورای پنجم است. در تهران 280 کیلومتر زیرساخت آماده در بخش مترو داریم اما با کمبود تجهیزات مواجه هستیم که واگن از جمله این کمبودهاست.
محمد علیخانی افزود: ظرفیت جابجایی مسافر از طریق خطوط مترو وجود دارد، اما به دلیل کمبود تجهیزات نمی توانیم از تمام این ظرفیت استفاده کنیم از این رو باید در درجه اول واگن های مورد نیاز خطوط مترو را تامین کنیم که در حال حاضر تامین 2 هزار واگن هزینه بسیار سنگینی دارد.
وی ادامه داد:با تامین 2هزار واگن، ظرفیت فعلی جابجایی مسافر در تهران 2 تا 3 برابر افزایش می یابد.
پس از سالها مقاومت معنادار دولت در برابر تامین تجهیزات مترو پایتخت، همسویی فکری مدیریت شهری جدید تهران با دولت موجب شد که فاز اول «تجهیز موثر شبکه مترو تهران به واگن» از سوی دولت کلید بخورد. با توجه به مصوبه دولت در زمینه برنامه جامع کاهش آلودگی هوای کلانشهرها، تجهیز ناوگان حمل‌ونقل عمومی در دستور کار جدی دولت قرار گرفت و در همین راستا موضوع تامین 2 هزار واگن برای متروهای کشور در بودجه عمرانی مصوب دولت در سال جاری پیش‌بینی شد.
لازم به ذکر است؛کمبود دسترسی شهروندان به امکانات حمل و نقل عمومی یکی از مهم ترین عوامل بروز ترافیک و در نتیجه، شدت گرفتن آلودگی هوا در پایتخت است و یکی از مهم ترین چالش های پیش روی مدیریت شهری، حل معضلات ناشی از میزان دسترس پذیری وسایل حمل و نقل عمومی است که رابطه مستقیمی با میزان ترافیک دارد.
گفتنی است؛دست‌کم هزار واگن سهم مترو تهران است و دولت در بودجه امسال 5 هزار میلیارد تومان برای نوسازی ناوگان حمل‌ونقل عمومی کشور پیش‌بینی کرده است.
لزوم افزایش تعداد قطارهای مترو برای کاهش سرفاصله ها
شهردار تهران گفته است که برنامه هایی دارد تا در این زمینه اقدامات حائز اهمیتی انجام شود. مهمترین مشکل خطوط متروی تهران کمبود ناوگان است که باید هرچه زودتر تعداد قطارهای مترو را افزایش دهیم تا سرفاصله های حرکت در خطوط کاهش یابد.
نجفی با اشاره به سرفاصله حرکت قطارها خاطرنشان می‌کند:در حال حاضر این عدد به طور میانگین ۵ دقیقه است و لازم است سرفاصله های قطارها را به 3 دقیقه و نیم یا در حالت ایده ال به ۳ دقیقه کاهش دهیم وقرار است هزار واگن طی برنامه‌ای در اختیار تهران قرار گیرد.
برای تحقق وعده های عنوان شده از سوی مسئولین و افزایش قطارها هم نیاز به منابع مالی ریالی و هم نیاز به منابع مالی ارزی است. شهرداری باید با کمک دولت تعداد قطارها را افزایش دهد نه اینکه هردوی این ارگان ها فقط به بیان یک سری وعده بسنده کنند.
در سال‌های گذشته نحوه اداره شهر تهران از نگاه دولت دچار اشکالاتی بود از این رو به تعهدات خود در خصوص حمل و نقل عمومیکلانشهرها و مراکز استان ها عمل نکرد اما با استقرار تیم جدید مدیریت شهری تهران و انتخاب شهرداری که نگاهش با دولتمردان کابینه فعلی، همسو و هم‌راستا است، مسیر کمک دولت به شهرداری هموار شده است و فعالین رسانه ای هم کمک دولت در تامین کسری واگن مترو تهران را به «آشتی‌کنان دولت و شهرداری» تعبیر کرده‌اند.
این موضوع به منزله دستاوردی برای شهرداری تهران در زمینه جذب حمایت دولت در راستای مهار ترافیک و آلودگی هوای تهران تلقی می‌شود. دولت با چراغ سبزی که شهرداری تهران نشان داده، گامی در راستای تامین کسری واگن‌های مترو تهران برداشته است.
علی مطهری، نایب رئیس مجلس هم گفته است: بحث بازسازی و نوسازی اماکن عمومی به خصوص اماکن ورزشی و بستن پرونده مترو از اولویت اقداماتی است که باید در استان تهران انجام شود. پرونده مترو باید در کل استان با زمان‌بندی مشخصی بسته شود. ۳۵ نماینده استان تهران در مجلس همه در خدمت دولت و مجلس هستند، شورای شهر نیز همین نگاه را دارد.
دولت گفته است برای رفع مهم ترین اولویت مترو یعنی نبود واگن به میزان کافی، با شهرداری تهران همکاری و تعامل داردو شهرداری و شورای شهر تهران هم در تامین واگن های مورد نیاز وعده هایی داده اند. یکی از نقاط قوت شورای پنجم و شهرداری تهران همسویی با دولت و مجلس است و بسیاری از شکاف ها را می توانند حذف کنند اما با این همه همسویی و هم نظری، هنوز شاهد هیچ اقدام عملی نبوده ایم و تاکنون فقط وعده هایی از نوع توخالی داده شده است.
البته چندی پیش محسن هاشمی، رئیس شورای شهر تهران در گفتگو با یکی از شبکه‌های رادیویی، آلودگی هوا را مسئله اصلی و دغدغه مردم دانست و بر لزوم توسعه سیستم حمل و نقل ریلی به عنوان یک سیستم کارآمد تاکید کرد و گفت: اگر مجلس و دولت شهرداری تهران را یاری نکنند، شکایت آنها را به نزد مقام معظم رهبری خواهد برد.
